فاصله دلار نیما و بازار آزاد و تاثیرات آن بر بورس

به گزارش ایران اکونومیست؛ یکی از مؤلفه های مؤثر بر بازار سرمایه در ایران، نرخ ارز است. تفاوت موجود بین نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد همیشه مشکلاتی را برای صنایع و سهام مختلف ایجاد کرده است.

کارشناسان اقتصادی معتقدند دلار نیمایی بر صنایع بورسی تأثیر زیادی دارد؛ چراکه این نرخ در زمان فروش محصولات شرکت‌ها در بازارهای داخلی و خارجی تأثیرگذار است.

هرچند که نرخ دلار آزاد نیز بر ارزش دارایی‌های شرکت‌های بورسی تأثیرگذار است؛ اما آنچه سرنوشت صنایع بورسی را تعیین می‌کند، نرخ مورداستفاده در معاملات آنها یعنی نرخ نیمایی است.

کاهش فاصله نرخ‌های ارز

طی ۳ ماه گذشته بانک مرکزی با تغییر سیاست خود به سمت کاهش فاصله نرخ ارز نیمایی و دلار تلگرامی گرفته است.

افزایش بیش از ۱۰ درصدی قیمت دلار در مرکز مبادله ارز و طلا و همچنین ثبات نرخ دلار در بازار غیرسمی در کانال‌های ۵۸ و ۵۹ هزارتومانی، منجر به کاهش فاصله این دو نرخ شده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال گذشته فاصله نرخ دلار نیمایی و بازار تا ۶۰ درصد نیز افزایش‌یافته بود.

افزایش نرخ دلار نیما به نفع بورسی‌ها

نرخ دلار نیمایی به طور دستوری تعیین شده و در اختیار دولت بوده و معمولاً قیمت ارز نیمایی با تغییرات زیادی روبه‌رو نیست و تحت نظارت دولت است و این عدم انطباق با واقعیت اقتصاد و نرخ تعادلی بازار باعث زیان شرکت‌های بورسی می‌شود.

دراین‌بین دولت پیشرو در سیاست‌گذاری های خود به اصلاحات اقتصادی اشاره داشته و فعالان بازار سرمایه امید دارند اصلاحات اقتصادی که در راس آن تک‌نرخی کردن ارز و جلوگیری از رانت و فساد ناشی از آن، کمک شایانی به بازار سرمایه می‌کند.

به طور حتم با منطقی شدن تصمیمات اقتصادی بازار سهام جانی دوباره خواهد گرفت و این تأثیر مثبت به طور قابل‌توجهی به شاخص‌های عملکردی بورس منعکس خواهد شد.

دلار تک نرخی به شرکت‌ها انگیزه سودآوری می‌دهد

مجتبی دانشی، کارشناس بازار سرمایه گفت: تعداد و تنوع زیاد نرخ ارز نشان می‌دهد که یک نابسامانی در اقتصاد برقرار است. هر فرد یا شرکتی دسترسی به نرخ ارز پایین‌تر داشته باشد، می‌تواند به یک رانت دسترسی داشته باشد.

این کارشناس بورسی ادامه داد: دلار باید به سمت تک نرخی شدن پیش برود؛ چرا که می تواند بسیاری از رانت‌های موجود را از بین ببرد. در چنین شرایطی واردکنندگان و صادرکنندگان و حتی فردی که به هر دلیلی نیاز به ارز دارد، با یک قیمت واحد به دستش می‌رسد.

وی افزود: کاهش فاصله نرخ نیما با دلار آزاد موجب می شود تا شرکت‌ها ارز حاصل از صادرات خود را با قیمت بالاتری تسعیر کنند و از این طریق به سودآوری بیشتری برسند و انگیزه بیشتری برای ارزآوری داشته باشند.

تأثیر دومینووار ارز تک‌نرخی بر بازار سرمایه

علی عابدی، کارشناس بازار سرمایه دراین‌خصوص گفت: بازار بعد از سه سال فرسایشی و تغییر و تحولات زیاد دستورالعمل‌ها و قوانین به بازاری غیرقابل‌پیش‌بینی تبدیل شده و ریسک سرمایه‌گذاری افزایش‌یافته است.

این کارشناس بورسی ادامه داد: این تغییرات منفی و ایجاد بی‌اعتمادی توسط سیاست‌گذاران باعث شده تا اخبار مثبت تأثیرگذاری چندانی نداشته باشند و تحلیلگران نتوانند ارزیابی صحیحی از وقایع احتمالی و اخبار داشته باشند.

وی افزود: فعالان بازار سرمایه در انتظار اقدامات عملیاتی هستند، به طور نمونه ابلاغ رویکرد اصلاحی در خصوص نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و گاز صنایع تأثیر چندانی بر بازار سرمایه نگذاشت و تأثیرپذیری معاملات گروه‌های مرتبط تنها یک روز دوام داشت؛ درحالی‌که انتظار می‌رفت ارزش و حجم معاملاتی رکورد قابل‌توجهی را به ثبت برساند و دامنه تأثیرگذاری آن برای روزهای بیشتری تداوم داشته باشد.

عابدی تأکید کرد: بازار بجز بحث اخبار مثبت نیازمند اقدامات عملیاتی است که یکی از مؤثرترین آنها کاهش اختلاف نرخ دلار نیمایی و بازار آزاد و در نهایت تک‌نرخی کردن ارز است که علاوه بر تاثیرگذاری مثبت بر بازار سرمایه و اقتصاد کشور می‌تواند در اعتمادسازی و ابراز حسن‌نیت دولت جدید نیز تأثیرگذار باشد.

وی ادامه داد: در حال حاضر شرکت‌های صادرات محور ناچار به فروش محصولات خود با نرخ کمتری نسبت به بازار آزاد و نرخ ارز حقیقی هستند که طبیعتاً این مسئله سودسازی، آینده و برنامه‌های راهبردی تولید آنها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

این کارشناس تصریح کرد: به هر میزان که شکاف مابین نرخ نیمایی و آزاد کاسته شود، تأثیرات مثبت دومینوواری بر تولید، بازار سرمایه و اقتصاد خواهد گذاشت.

با دنبال‌کردن صفحه اقتصادی خبرگزاری فارس در جریان آخرین تحولات اقتصادی ایران و جهان قرار بگیرید. /