عیسی بزرگزاده در گفتوگو با ایران اکونومیست افزود: اختصاص آب یارانهای اجازه پیادهسازی الگوی کشت را نمیدهد. با اجرای الگوی کشت میتوان بازدهی در بخش کشاورزی را افزایش داد.
وی در باره مزیت اجرای الگوی کشت ادامه داد: کارشناسان معتقدند می توان میزان در آمدی را که در بخش کشاورزی است، با الگوی کشت بهبود داد و همچنین میتوان درجه امنیت غذایی را با الگوی کشتی که طرحریزیشده است بهتر کرد.
بزرگزاده گفت: مجموع این اهداف در قالب ۲۲۱ اقدام در سند دانشبنیان ملی امنیت غذایی جمع شده و پس از یک بررسی و ارزیابی سنگین توسط وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو و سایر بخشها ارائه شد و حاصل آن یک سند مهم دانشبنیان به نام سند امنیت غذایی شده است. این سند توسط رئیسجمهور شهید آیت الله سیدابراهیم رئیسی در پنجم تیر سال گذشته ابلاغ شد و موردتوجه دلسوزان آب کشور قرار گرفته است.
سخنگوی صنعت آب افزود: با ابلاغ این سند بخشی از مدیران در مقابل آن موضع گرفتند؛ زیرا سند تغییر رفتار گروداران و ذینفعان آب کشور را هدفگذاری کرده بود و تغییر رفتار کار سختی است و نیاز به فرهنگسازی و برنامهریزی دقیق دارد.
وی خاطرنشان کرد: برخی مدیران اعلام کردند برای اجرای سند نیاز به هزار و ۵۰۰ همت دارند، مگر کیک اقتصاد بخش کشاورزی چقدر است که برای اجرای این سند چنین مبلغی نیاز است؟ برخی هم گفتند برای اجرای الگوی کشت در سال جاری ۱۰۰ همت بودجه و ۱۲۰ همت هم تسهیلات ارزانقیمت نیاز است تا فقط ۱۵ درصد بهتر از شرایط کنونی شود.
بزرگزاده با طرح این پرسش که چرا واقعاً به چنین منابع مالی نیاز است، ادامه داد: آنها گفتند کشاورزی را که تاکنون مثلاً کنجد کشت میکند و منافع زیادی هم دارد، چگونه میتوان به سمت کشت محصولات راهبردی هدایت کرد مگر آنکه تفاوت درآمد آن را به کشاورز پرداخت کرد! بنابراین برای اجرای آن نیاز به این منابع مالی هست تا کشاورز قانع شود.
وی با ابراز شگفتی از بیان چنین مطالبی افزود: چرا حاکمیت برای تغییر کشت و اجرای الگوی کشت باید از منابع درآمدی کشور یعنی نفت و مالیات سهمی برای کشاورز قائل شود تا تغییر رفتار دهد؟ آیا نمیتوان با اصلاح نهادی و افزایش نقش نهاد بازار و قیمتگذاری، کشاورز را به تغییر کشت تشویق کرد و فقط باید با کمکهای دولتی انجام داد؟
بزرگزاده گفت: قیمت آب زیرزمینی در قانون بودجه ۱۴۰۳ بهازای هر متر مکعب برای کشاورز ۳۰ تا ۷۰ تومان آمده است که کمترین میزان است.
وی با تأکید بر ضرورت اصلاح قیمت آب برای کشاورزی ادامه داد: این قیمت در بخش آب سطحی وقتی در شبکه مدرن باشد سه درصد محصول، اگر نیمه مدرن باشد ۲ درصد و اگر سنتی باشد یک درصد قیمت محصول محاسبه میشود که باید اصلاح شود.
سخنگوی صنعت آب افزود: به نظر می رسد بهجای پرداخت از بودجه کشور برای تغییر الگوی کشت باید قیمتها را برای محصولات راهبردی اصلاح کرد و به کشاورز گفته شود اگر به سمت کشت محصولات راهبردی برود با قیمت ارزان آب داده میشود و برای سایر محصولات، آب با قیمت واقعی داده خواهد شد. همچنین باید تضمین خرید برای محصولات راهبردی داده شود و سایر محصولات نباید چنین حمایتهایی داشته باشند. لذا باید از این روشها برای تغییر رفتار کشاورز بهره گرفت.
سخنگوی صنعت آب ادامه داد: اختصاص یارانه به نهادههای کشاورزی که شامل آب، کود، سم، انرژی و قیمت کارگر می شود در هیچ نقطه جهان به این صورت رواج ندارد. هنگامی که به نهاده، یارانه داده میشود و ارزان در اختیار کشاورز قرار میگیرد این امر سبب بد مصرفی در آن نهاده میشود. در همه کشورهای جهان یارانه به حلقههای آخر تولید محصول تعلق میگیرد.
سخنگوی صنعت آب با بیان اینکه آب باید به قیمت واقعی باشد، گفت: یارانه باید به هنگام خرید محصولات کشاورزی توسط مردم و در بازارهایی مثل بازارروز داده شود تا مردم خرید ارزان داشته باشند.
وی خواستار اصلاح این روند معیوب شد و با بیان اینکه دادن یارانه به آب موجب هدردادن آن میشود و از آن طرف نمیتوان الگوی کشت را پیاده کرد گفت: چرا باید آب گرانقیمت را به بهای ناچیز به کشت محصولاتی داد که سودی برای کشور ندارند.