به گزارش ایران اکونومیست، با نزدیک شدن به ماراتن چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، مساله چگونگی حکمرانی، تعاملات بین‌المللی، مساله تحریم‌ها، سیاست داخلی و خارجی و تاثیر این مولفه‌ها بر اقتصاد کشور مورد توجه قرار گرفته و انتظار می‌رود دولت آینده بتواند برنامه‌ها و سیاستهای منطقی و اصولی در جهت بهبود اوضاع کشور در پیش بگیرد.
اخیرا اندیشکده اقتصاد مقاومتی با ارسال بسته سیاستی «مسیر دولت چهاردهم» به شش داوطلب چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری در قالب یک نامه، اعلام کرده است: تحول و پیشرفت کشور نیازمند اراده حکمرانی است و این اراده، بدون داشتن ایده حکمرانی ممکن نیست. این ایده مبتنی بر شرایط روز کشور و جهان، در بسته سیاستی «مسیر دولت چهاردهم» تبیین شده است. در این راستا شب گذشته نشستی با حضور محمد امینی رعیا ـ مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی، حسین درودیان ـ اقتصاددان، موسی شهبازی ـ دبیر کمیسیون اقتصادی دولت و مهدی رزم آهنگ ـ کارشناس مرکز پژهش‌های مجلس برگزار شد که در این گزارش، خلاصه‌ای از مباحث مطرح شده را می خوانید. متن کامل این نشست به زودی منتشر می‌شود.
نقطه قوت ایران منابع، صنایع و جغرافیا است
محمد امینی رعیا ـ مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی ـ در این میزگرد بیان کرد: پس از انقلاب اسلامی، آمریکا و هم‌پیمانانش به این نتیجه رسید که ایران را باید متوقف کرد؛ زیرا ما در نقطه‌ای واقع شده‌ایم که می توانستیم برای قطب‌های بزرگ، خطر ایجاد کنیم. بنابراین تصمیم گرفتند ایران را تحریم کنند. اگر خود را جای کسی که تحریم کرده بگذاریم طبیعتا دلیلی ندارد تحریم را بردارد.
وی افزود: تحریم‌ها تهدیدی برای اقتصاد ما محسوب می‌شود. نقطه قوت ما نیز منابع، صنایع و جغرافیای ما است. نقطه ضعف اصلی ما هم در تمام دولتها به بحث تورم و معیشت برمی‌گردد. به نظر من باید تحریم را از نقاط غیرمقاوم اقتصاد، بی‌اثر کنیم. سوال بعدی این است که چگونه قدرت ایجاد کنیم؟ جواب توسعه صنعتی با محوریت نظم جدید جهانی است. باید صنایع اشتغال‌آفرین، ارزآور، صادراتی و مبتنی بر زنجیره‌های ارزش منطقه ای ایجاد کنیم تا قطب های جدید قدرت مبتنی بر صنایع پیشران شکل بگیرد.
ضرورت کلان ایده داشتن این است شخصی که می‌خواهد کشور را در دست بگیرد جنبه گفتاری را تقویت و مردمی را که به این ایده اعتقاد دارند بسیج کند. مثلا کلان ایده دولت اصلاحات یا احمدی‌نژاد معلوم بود، لذا یک عده با آن همراهی کردند. این به شما اجازه می‌دهد در کنش‌های دولت هارمونی و همراستایی ایجاد کنید.
بین مردم و دولت همراستایی ایجاد شود
در ادامه این نشست، حسین درودیان ـ اقتصاددان گفت: ضرورت کلان ایده داشتن این است شخصی که می‌خواهد کشور را در دست بگیرد جنبه گفتاری را تقویت و مردمی را که به این ایده اعتقاد دارند بسیج کند. مثلا کلان ایده دولت اصلاحات یا احمدی‌نژاد معلوم بود، لذا یک عده با آن همراهی کردند. این به شما اجازه می‌دهد در کنش‌های دولت هارمونی و همراستایی ایجاد کنید. اگر کلان ایده نباشد شما برای این موضوع که این ایده درست است یا نادرست، ملاکی ندارید.
به گفته درودیان، متن کلان ایده اقتصاد مقاومتی با وجود آنکه توسط جوانان ایجاد شده دارای پختگی است و عالمانه بودن در آن دیده می‌شود. متن خیلی واقع‌گرا نوشته شده و چیزهای شعاری در آن نمی‌بینید. جنبه مثبت دیگر وجه میدانی بودنش مربوط است. مشکلی که خیلی از اقتصاددانان دارند با واقعیت روی زمین ربط و پیوند ندارد. مثلا خیلی زیاد حرف زدن روی متغیرهای کلان دور از دسترس مثل شعار تورم تک رقمی با واقعیت میدانی خیلی فاصله دارد. ما زیادی به مسائل کلان اهمیت می‌دهیم. در حالی که بهتر است تمرکزمان را روی چند کار رو به بهبود بگذاریم.
برداشت عمومی این است که می‌توان با مذاکره تحریم را برداشت
موسی شهبازی- دبیر کمیسیون اقتصادی دولت نیز گفت: متاسفانه در حال حاضر برداشتی که جامعه کارشناسی از موضوع تحریم دارد با برداشت‌ها در فضای عمومی متفاوت است. در این انتخابات می‌بینیم که گفته می‌شود شاید آن موقع نمی‌شد تحریم را برداریم ولی الان با یک مذاکره می‌توان تحریم‌ها را رفع کرد. دولتها همیشه تلاششان این بوده که تحول ایجاد کنند. اما چرا مسائل به ثمر نمی‌رسد؟ آیا در دولت‌های قبلی اساسا اولویت‌بندی نداشتیم که مسائل اقتصادی مان حل نشده یا موضوع ریشه‌ای‌تر و ساختاری‌تر است؟
شهبازی بیان کرد: دولت رییسی از نظر پشتکار و تلاش (با گذشته) قابل مقایسه نبود. وزرا هم انسان‌های پیگیر و دغدغه‌مندی بودند و عموم بدنه دولت با مسائل آشنایی داشتند. ولی من با آسیب‌شناسی به این نتیجه رسیدم که لکوموتیوی که باید پیش‌برنده اولویت‌ها باشد ضعف دارد. به فکر این نباشیم که یک برنامه ۱۰۰ روزه بدهیم و گرفتار اسناد شویم. دستگاهها و وزارتخانه‌های متعدد داریم که در کنار مراجع تصمیم‌گیری فرادولت قرار می‌گیرند. نظام تصمیم‌گیری اینطور شده که بعضا از نو همه چیز را می‌سازد و با دعوت از ههمه دستگاهها دچار نوعی پخش‌شدگی می‌شود. معتقدم تزاحم بین ملاحظات سیاسی کوتاه مدت با بلندمدت باید از بین برود.
جهان ۲۰۲۴ با جهان ۲۰۱۴ کاملا متفاوت است. یکبار خروج از برجام تجربه شده است. اروپا و غرب سیاست چندپارگی را در پیش گرفته‌اند و تجارت به ابزاری برای جنگ تبدیل می‌شود. به طور مثال اروپا زنجیره‌های ارزش را از روسیه جدا کرده و تصمیم گرفته از روسیه گاز وارد نکند. در بحث برجام نیز آن طرف میز کسی که با موضوع برجام با ما گفت‌وگو کرد دیگر ننشسته است.
کلان ایده می‌تواند وجه مشخصه یک دولت
همچنین مهدی رزم‌آهنگ - کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس در این نشست گفت: به زعم من کلان ایده می‌تواند وجه مشخصه یک دولت باشد و تا زمانی که نباشد همه مسیرها و ایده‌ها غیرواگرا می‌شوند. اگر آن کلان ایده باشد همه نیروها برای رسیدن به آن هماهنگ می‌شود. مثلا در دولت روحانی بحث عادی‌سازی روابط مسئولیت اصلی دولت بود. این کلان ایده به آنها خط می‌داد. لذا فکر می‌کنم کلان ایده مهم است.
وی تصریح کرد: دور زدن تحریم نمی‌تواند پاسخ دقیقی به تحریم باشد؛ زیرا دور زدن تحریم معماری جدیدی در مناسبات بین‌المللی ایجاد نمی‌کند بلکه موضوعات قبلی را بازتولید می‌کند. نکته دوم اینکه جهان ۲۰۲۴ با جهان ۲۰۱۴ کاملا متفاوت است. یکبار خروج از برجام تجربه شده است. اروپا و غرب سیاست چندپارگی را در پیش گرفته‌اند و تجارت به ابزاری برای جنگ تبدیل می‌شود. به طور مثال اروپا زنجیره‌های ارزش را از روسیه جدا کرده و تصمیم گرفته از روسیه گاز وارد نکند. در بحث برجام نیز آن طرف میز کسی که با موضوع برجام با ما گفت‌وگو کرد دیگر ننشسته است. امروز اگر به طرف اروپایی بگوییم بیا با برای گفت‌وگو پشت میز بنشین، مساله غزه برایش پررنگ‌تر از مساله هسته‌ای است. بنابراین مساله ما باید خنثی‌سازی تحریم باشد.
