ایران اکونومیست - رئیس سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که شامگاه 18 دی ماه در مراسم اختتامیه ششمین جشنواره ملی نماز و نیایش به روایت دوربین در شهر قم حاضر بود، در بخشی از سخنانش که به قول خودش ترجیح داد این حرفها را در قم مطرح کند با اشاره به کارنامه درخشان سینمای ایران در دوران شکوهمند انقلاب اسلامی، ادامه داد: امروز خدمت علمای ارزشمند و بزرگ عرض میکردم (دیدارهایش در قم) که کارنامه سینمای ما بسیار موفق است. چرا باید سینما را زیر سؤال ببریم؟!
وی یادآور شد: ما در این سی سال گذشته اگر سالی هفتاد فیلم سینمایی تولید کرده باشیم. بیش از 2000 فیلم بلند سینمایی تولید کردهایم. روی چند فیلم میتوانیم انگشت بگذاریم و بگوییم که فیلمهایی مسئلهدار هستند؟ این فیلمها به تعداد انگشتان دو دست هم نمیرسد. اگرچه مسئلهدار بودنش هم معلوم نیست واقعاً مسئلهدار باشد. ممکن است که تعبیر و تفسیر باشد، ما یک چنین سینمایی داریم. حالا سینمای دنیا را ببینید. کشورهایی که سالی 300 فیلم تولید میکنند. چند فیلم از این تعداد را خانواده میتوانند بروند و باهم ببینند؟! و چند فیلم در ایران تولید شده که همه اعضای خانواده باهم نمیتوانند به دیدن آن بنشینند. این را باید قدر بدانیم. این عظمت سینمای ایران است.
ایوبی گفت: بارها گفتهام و بازهم عرض میکنم. در روی کره زمین جزو نوادر کشورهایی هستیم که اعضای خانواده با اطمینان میتوانند به سینما بروند و باهم فیلم ببینند. این یعنی یک سینمای پرافتخار.
چرا سینما را دو قطبی میکنیم؟
رئیس سازمان سینمایی در خصوص معنای سینمای دینی و ذات حقیقی آن با استناد به فرمایشات مقام معظم رهبری گفت: بارها گفتهام و بازهم میگویم. نگاه ما به سینمای دینی چیست؟ آیا سینمای دینی یعنی سینمایی که در آن حتماً قرآن خوانده میشود. نماز خوانده میشود؟ برداشت مقام معظم رهبری از سینمای دینی این نیست. میفرمایند: "سینمایی که در آن انسانیت، کرامت، آزادگی و معارف بلند دینی ترویج بشود سینمای دینی است." اگر این است؟ که هست. چرا ما در سینما فضای دوقطبی درست کنیم. عدهای اندک و کم شمار مدعی باشند که ما سینمای دینی هستیم و باقی سینمای که کارنامه درخشان بیش از سیساله دارند را سینمای دینی ندانیم.
ایوبی تاکید کرد: هر فیلمی که معارف بلند دینی را ترویج کند و لو غیرمستقیم، سینمای دینی است. بنابراین باید نگاهها را عوض کنیم. ما در این صددیم که باید این کار را انجام بدهیم.
وی تاکید کرد: قم میتواند حلقه گفتگوی بسیار جدی باشد بین سینما و اهالی فضل، ادب و دانش و علما. باید بنشینیم و انتظار ما از سینما را باهم مرور کنیم.
حجتالله ایوبی با اشاره به ماحصل جلسات پرشماری که قبل از برگزاری مراسم اختتامیه جشنواره با علمای قم بهخصوص آیتالله فاضل لنکرانی داشته است، گفت: در قم هستیم و باید برخی از حرفهای جدی را در اینجا زد. انتظار ما از فیلم و سینما چیست؟ جلسهای داشتیم با حضرت آیتالله فاضل لنکرانی که اندیشههای بسیار درخشان و روشنی در خصوص فرهنگ و هنر و بهویژه سینما دارند. عرضم این بود که آیا باید ما از سینما و فیلم داستانی انتظار روایت دقیق و صحیح علمی و تاریخی داریم؟ یا نه هدف بیان یک احسان، بیان یک اندیشه است و رساندن چند پیام. آیا قرار است فیلمی که ساخته میشود به ما درس تاریخ بدهد؟ آیا ما میتوانیم یک فیلم را تجزیه و تحلیل عالمانه تاریخی کنیم که آیا کلمه به کلمهاش از روی یک مقاله علمی و پژوهشی نوشتهشده؟ یا نه یک برداشت هنرمندانه است که حتماً باید با تخیل هنرمند همراه باشد؟ همان انتظاری که از شعر داریم. آیا قرار است حقایق و تاریخ را صرفاً از اشعارمان بگیریم؟ یا نه اشعار بیان هنرمندان پیامهایی هستند که در درون یک هنرمند وجود دارد؟
ایوبی در این بخش از سخنانش با اشاره به اهمیت طرح و ادامه این مباحث گفت: این مباحث و مباحث جدی دیگری مباحثی هستند که امیدواریم در ارتباطی که بین حوزه علمیه قم و اهالی و بهویژه سینماگران ایجاد خواهد شد. با همدیگر مباحثه کنند و ان شاالله نتیجهاش برای همه کشور و برای فرهنگ و هنر مفید باشد.
رئیس سازمان سینمایی همچنین در ابتدای سخنرانی خود ضمن تشکر از همه فیلمسازان و عکاسان، مدیران و علما و تبریک عید ولادت رسول اکرم (ص) و امام جعفر صادق (ع) گفت: ما باید خوشحال باشیم از اینکه میبینیم که حوزه علمیه قم بهعنوان پیشتاز علم و آگاهی دینی آغوشش را به سمت فرهنگ گشوده. اینیک اتفاق بسیار مبارک است که جامعه فرهنگی و هنری باید از آن بهرهمند شود. این جشنواره و جشنوارههایی از این دست علاوه بر اهمیت موضوعی که دارند، در حوزه سینمای دینی، برداشت درست از سینمای دینی نیز ایجاد میکنند. علاوه بر همه اینها حلقه وصلی هستند بین حوزه علمیه قم، این ظرفیت عظیم، این گنجینه موجود در کشورمان برای اهالی فرهنگ و هنر.
وی ادامه داد: این نیاز، نیاز به همدیگر را دیدن، باهم سخن گفتن، باهم گفتگو کردن یک نیاز واقعی است. به حضرت آیتالله فاضل لنکرانی عرض میکردم. در خصوص بعضی از فیلمها نکاتی و ملاحظاتی داشتند. عرض میکردم یک دلیل این است که هنرمندان ما حوزه را نمیشناسند. همانگونه که حوزهیها هم هنرمندان را نمیشناسد و گمان نکنید از این دنیایی که بمباران اطلاعات به شکل دادههای فراوانی بهسوی ما میآیند و میهمان ناخوانده ما هستند در وایبر و فیس بوک و اینترنت گمان نکنید که اطلاعات درست و صحیح و مطابق با واقع رد و بدل میشود! همدیگر را نمیشناسیم. واقعاً نمیشناسیم.
ایوبی در خصوص اهمیت شناساندن چهره واقعی روحانیت به افکار عمومی خارجی گفت: بنده سخنرانی داشتم در یکی از دانشگاههای فرانسه و در آن محفل فضای تندی علیه علما و روحانیون و حوزه حاکم بود. من سخنرانیام را با این عنوان ارائه کردم که چگونه میتوان آیتالله شد؟ چون موضوع جذابی بود بسیاری برای شنیدن سخنرانی آمدند و سالن بسیار بزرگ همایشهای دانشگاه کاملاً پر شد. به آنها گفتم در ادبیات شما واژه آیتالله دارای این معانی شده. ولی من میخواهم تشریح کنم چگونه یک نفر آیتالله میشود. برای آنها نظام تحصیلی حوزه علمیه را تشریح کردم. این نظام از پرافتخارترینن ظامها تحصیلی جهان است. این را عرض میکنم چون هم دروس حوزه را طلبگی مختصری سپری کردهام و هم به دلیل حضورم در دانشگاههای داخلی و خارجی نظامهای دانشگاهی جهان را بهخوبی میشناسم.
وی افزود: گفتم در حوزه، دانشجو و طلبه خودش استادش را انتخاب میکند. استاد موفق را ما به تعداد دانشجویان برگزیده میشناسیم. دانشجو و طلبه موفق طلبهای است که میگوییم مستشکل است. یعنی سؤالات خوب و پرتعدادی مطرح میکند. ما در دانشگاه اگر دانشجویی بیش از حد سؤال کند ناراحت میشویم و او را بهعنوان دانشجویی که نظم کلاس را به هم میزند،میشناسیم. اما در نظام حوزه دانشجوی خوب یعنی مستشکل خوب. نمره به کسی داده نمیشود. مباحثه انجام میشود. پیش از آغاز درس بهترین سیستم آموزشی مباحثه است. گفتم مجتهد عنوانی است که دانشجو در حقیقت به استادش میدهد. آیتالله کسی است که دیگران داوطلبانه به او مراجعه میکنند و این ملکه را در او تشخیص میدهند.
رئیس سازمان سینمایی با اشاره به اهمیت حاصل شدن همین شناخت در بین هنرمندان گفت: خب اگر فیلمساز ما میخواهد در مورد یک روحانی و طلبه فیلم بساز چون نظام و جایگاه روحانی را نمیشناسد. آنهم به دلیل عدم ارتباط. بسیار طبیعی است که برداشتی از روحانی و روحانیت در فیلم میبینیم که مطابق واقع شاید نباشد. من این را تجربه کردهام. اساتید برجستهای که از دیگر کشورها آمدند و در حوزه علمیه درس دادند، گفتگو کردند، بحث کردند... بس متعجب و متحیر بازگشتند.
وی با اشاره به ذات ارکان اصلی دین چون نماز در ایجاد این شناخت گفت: سخن از نماز است. دوستی خارجی که تجربه حضور در قم و مباحثه با علما را داشت در زمان حضور من در خانهاش مقدمات نماز خواندن من را فراهم کرده بود. زمانی که از چرایی این عمل او سوال کردم جواب داد: من در زمان حضورم در ایران به ذات و اهمیت خواندن نماز پی بردهام.
حجتالله ایوبی خاطرنشان کرد: به این موضوع اشاره کردم برای اینکه بگویم چقدر نیازمند این ارتباط هستیم. چقدر به هم نزدیک هستیم اما همدیگر را نمیشناسیم. جای خوشبختی است، جای خوشحالی است که امروز در قم به هرجایی که سر میزنیم. دیگر لازم نیست اهمیت سینما را من بهعنوان یک مدیر سینمایی توضیح بدهم. لازم نیست برای علما توضیح بدهم که امروز زبان تصویر بهترین زبان است و خدا را شکر کنیم که ملت ایران به زبان سینما آشنا است. و با زبان تصویر میتوانیم با جهان سخن بگوییم. از آنجایی که اگر جنگی باشد و رقابتی باشد که هست به نظر بنده امروز این جنگ و رقابت بر سر تصویر است. همه در تلاش هستند بهترین تصویر و زیباترین تصویر را از خود ارائه کنند. به همین دلیل است که برای یک آرم، برای لوگو برای یک شعار اینهمه هزینه صرف میشود. و ما جزو نوادر ملتهایی هستیم که به این زبان آشنا هستیم.
منبع: ایسنا
ف/ف