ایران اکونومیست - به گزارش خبرنگار ایران اکونومیست بعد از ظهر امروز به همت کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی ایران نشستی با عنوان "وام هاي غير جاري و بنگاهداري بانك ها در ايران: وضعيت موجود و راهكارها " برگزار شد.
سخنران ویژه ی این نشست دكتر امير كرماني استاد دانشگاه بركلي كاليفرنيا بود.
دکتر کرمانی در ابتدا با اشاره به آمارهایی از وام های غیر جاری بانک ها یا همان مطالبات معوق بانکی، وضعیت موجود را تشریح کرد.
به گفته وی در سال 86 حجم کل مطالبات غیر جاری بانک ها در حدود ده هزار میلیارد تومان بوده در حالی که این رقم در سال 92 به هشتاد هزار میلیارد تومان رسیده است.
وی با اشاره به این که نسبت مطالبات معوق بانک ها به کل تسهیلات در سال 88 به اوج خود رسیده، یکی از دلایل کاهش این نسبت بعد از سال 88 را افزایش حجم کل تسهیلات عنوان کرد.
وی در ادامه به عوامل کلان اقتصادی که باعث به وجود آمدن این گونه مطالبات معوق می شوند اشاره کرد:
- نوسانات بازار ارز
- رکود اقتصادی
- بدهی دولت به بخش خصوصی
- نرخ بهره حقیقی منفی
از مهمترین عواملی بودند که دکتر کرمانی به آنها اشاره داشت.
او در ادامه به اثراتی که افزایش این گونه مطالبات بر جای می گذارند اشاره کرد. طبق گفته دکتر کرمانی این اثرات به دودسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شوند.
اثرات مستقیم این اتفاق انجماد سرمایه بانک ها و عدم توان وام دهی آنها است.
اما اثر غیر مستقیم که به گفته دکتر کرمانی مهمتر از اثر مستقیم می تواند باشد را می توان به این صورت بیان کرد که بخاطر عدم شفافیتی که بخاطر این گونه مطالبات در صورت های مالی بانک ها به وجود می آید سهامداران جدید اعتماد خود را به تراز نامه بانک از دست داده و حاضر به خرید سهام بانک ها نشده و در نتیجه بانک ها توان افزایش سرمایه را نخواهند داشت.
همچنین در این صورت انگیزه بانک برای فعالیت های پر ریسک افزایش پیدا می کند، که این ها بخشی از اثرات غیر مستقیم افزایش مطالبات معوق هستند.
وی در ادامه به بیان پیش نهاد ها و توصیه هایی برای حل این مشکل در اقتصاد ایران پرداخت که در دو بخش راهکار های کوتاه مدت و میان مدت بیان شد.
راهکار های کوتاه مدت(یک ساله) :
- بررسی دقیق سبد دارایی و بدهی بانک ها
- جانشین کردن بدهی های دولت به بخش خصوصی با بدهی بخش خصوصی به سیستم بانکی
- ایجاد شرکت های مدیریت دارایی به پشتیبانی و تضمین دولت
- اجبار بانک ها به کاهش مطالبات غیر جاری خود به پنج درصد با فروش مطالبات غیر جاری خود به شرکت های مدیریت دارایی
- افزایش سرمایه بانک ها
- توسعه بازار اوراق قرضه
راهکار های میان مدت( 2 تا 3سال) :
- اصلاح نظام نظارتی بانک مرکزی
- اصلاح نظام تسهیلات دهی به نظام مالیات برا ارزش افزوده
- اصلاح نظام ورشکستگی
- اصلاح قوانین و روش های حسابداری بنگاه ها و هلدینگ ها
وی همچنین تاکید کرد که ابتدا باید نظام بانکی از وجود این دارایی ها پاک سازی شده و بعد از طی این مرحله افزایش سرمایه انجام شود.
ف/ف