توسعه صنعت پتروشیمی در کرانه های دریای عمان

ایران اکونومیست - چابهار و ایرانشهر به عنوان قطبهای تازه صنعت پتروشیمی در سالهای آینده میزبان مطمئن این صنعت ارزشمند خواهد بود.

بازدید از پروژه‌های مختلف از جمله ‌راه‌آهن چابهار- زاهدان، طرحهای توسعه ای پتروشیمی در چابهار، توسعه اسکله‌های بندر چابهار، و دیگر پروژه‌های عمرانی و صنعتی از جمله برنامه‌های رئیس جمهور یدر این سفر است.

 در این میان باید در نظر داشت که سواحل خلیج فارس و دریای عمان با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد خود مکانی مناسب برای توسعه صنعت پتروشیمی است و با توجه به وجود منابع گسترده گاز، قابلیتهای خوبی برای توسعه دارند.

مطالعه برای ایجاد مجتمعهای پتروشیمی در سواحل مکران سالها پیش آغاز شده بود که به دلیل نبود زیر ساختها  اقدامی برای اجرائی کردن این مطالعه ها انجام نگرفت و در این مسیر چندی پیش اعلام شد که شرکت سرمایه‌گذاری ساتا در طرح پتروشیمی مکران در چابهار، احداث ١٨ واحد پتروشیمی را برنامه‌ریزی کرده است که این میزان شامل ٤ واحد متانول، ٤ واحد متانول آمونیاک، ٤ واحد اوره آمونیاک و ٢ واحد الفین با زیرمجموعه پلی اتیلن سبک، سنگین و خطی و انواع گلایکل‌ها است.

مدیران ارشد شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تاکید بر وجود زیرساختهای مناسب برای توسعه صنعت پتروشیمی در چابهار بر این اعتقاد هستند که چابهار در آینده قطب تازه صنعت پتروشیمی ایران می شود.

بدون تردید اجرایی شدن احداث مجتمعهای پتروشیمی، نقطه عطفی در اقتصاد منطقه جنوب شرق کشور خواهد بود و افزون بر ایجاد اشتغال مناسب در منطقه، به مطرح شدن چابهار به عنوان یک بندر مهم صنعتی و تجاری بزرگ در ایران کمک شایانی خواهد کرد.

در این میان نکته ای که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد درنظر گرفتن شرایط زیست محیطی است و رعایت محیط زیست باید خط قرمز ایجاد مجتمع های پتروشیمی در سواحل منحصر به فرد دریای عمان باشد.

توجه به زیر ساختهای منطقه و رعایت قوانین زیست محیطی می تواند توسعه پاک در این منطقه بکر را به همراه آورد. طبق برنامه ریزی های انجام شده چابهار به عنوان قطب تازه پتروشیمی ایران میزبان ١٨ مجتمع پتروشیمی خواهد بود.

طبق برنامه ریزی های اولیه ١٦ طرح پایین دستی نیز در این منطقه تعریف شده که با تکمیل زنجیره ارزش، محصولات متنوع و جدیدی وارد سبد محصولات صنعت پتروشیمی خواهد شد و سرانجام، توسعه متوازن در بخشهای بالادست و پائین دست تکمیل زنجیره ارزش را به همراه خواهد داشت.

تاکنون طبق اعلام متولیان امر در شرکت ملی صنایع پتروشیمی درخواستهای زیادی برای مشارکت و ساخت مجتمعهای پتروشیمی در چابهار مطرح شده و این شرکت در حال بررسی شرایط شرکتهای متقاضی است تا بهترین انتخابها انجام شود و تاکنون فقط احداث ٢ واحد پتروشیمی از سوی شرکت هلدینگ خلیج فارس که چندی پیش به وسیله مدیرعامل این شرکت اعلام شد نهائی شده است.

محمد حسن پیوندی، معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی درباره مزیتهای سواحل دریای عمان برای حضور صنعت پتروشیمی چندی پیش اظهار کرد: ایرانشهر و چابهار، به دلیل نزدیکی به آبهای آزاد دارای اهمیت ویژه ای هستند و دسترسی آسان به بازار مصرف که کشورهای چین و هند بارزترین آنها به شمار می روند، یک مزیت منحصر به فرد است.

پیوندی افزود: ایرانشهر در مقایسه با مناطقی مانند ماهشهر و عسلویه حدود یک هزار کیلومتر به بازارهای هدف مانند، هند و چین نزدیک است و چابهار نیز یک موقعیت ممتاز در منطقه از نظر صادرات به شمار می رود.

کارشناسان اعتقاد دارند که برای توسعه این صنعت باید سالانه پنج میلیارد دلار سرمایه گذاری انجام شود که موضوعی بسیار دشوار است اما می توان جذب سرمایه های تازه را با عزمی ملی و با مشارکت فعالتر بخش خصوصی و به ویژه بانکهای داخلی محقق ساخت.

در سالهای گذشته به علت پیشرفت نکردن مطلوب طرحهای توسعه ای و تغییر برنامه ها، ساخت طرحهای پتروشیمی با کندی روبرو بوده و سرعت لازم را نداشته است، اما باید تلاش کرد برنامه سرمایه گذاری سالانه ٥ میلیارد دلاری برای توسعه صنعت پتروشیمی عملی شود.

ایران با توجه به ذخایر گسترده هیدروکربوری و دارا بودن اتان، متان، پروپان و بوتان و نیز میعانات گازی شرایط بسیار خوبی برای توسعه صنعت پتروشیمی دارد و با کمک وزارت نفت باید خوراک مورد نیاز مجتمعهای پتروشیمی را تامین کرد و در این مسیرسرمایه گذار باید مطمئن باشد که دارای خوراک مورد نیاز است.

تحلیلگران انرژی اعتقاد دارند که دسترسی به خوراک و نزدیکی به آبهای آزاد به عنوان دو مزیت منطقه چابهار، می تواند زمینه را برای حضور سرمایه گذاران در بخش های متنوع و مرتبط با صنعت پتروشیمی تسهیل کند و بدون تردید ساخت مجتمعهای پتروشیمی در این منطقه سود آورخواهد بود و می تواند اقتصاد منطقه را متحول کرده و سبب رونق و شکوفائی شود.

برنامه ریزی های انجام شده حاکی از آن است که بهره‌برداری از مرحله نخست این مجموعه بزرگ اقتصادی شامل تولید ١٥ میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی در سال طبق برنامه از امسال آغازمی شود و پروژه نهایی در سال ١٣٩٧ به بهره‌برداری کامل خواهد رسید.

شرکت سرمایه‌گذاری ساتا کار اجرای طرح ملی آماده‌سازی شهرک پتروشیمی مکران و دعوت از سرمایه‌گذاران با صلاحیت را برای ساخت واحدهای پتروشیمی و تاسیسات عمومی شهرک، مخازن محصولات و خط لوله اتان بر عهده دارد.

این شهرک که در سفر پیشین دکتر روحانی به استان سیستان و بلوچستان مورد بازدید قرار گرفت در نزدیکی چابهار و در محدوده منطقه آزاد تجاری – صنعتی این شهر واقع شده است.

بر پایه این گزارش، در این شهرک اقتصادی، خط تولید محصولات پتروشیمی اوره – آمونیاک، متانول – آمونیاک، انواع پلی اتیلن، الفین، آروماتیک، MTP، MEG و کریستال ملامین به میزان سالانه ١٥ میلیون تن راه‌اندازی خواهد شد که از این میزان تولید ١٣ میلیون تن صادراتی و بقیه محصولاتی است که برای مجتمعهای پتروشیمی و صنایع پایین دستی در نظر گرفته شده تا به عنوان خوراک، مبادله و یا وارد بازار شرق کشور شود.

خوراک این مجموعه، تولید محصولات پتروشیمی و به طور عمده گازهای اتان و متان است، به‌طوری که روزانه ٣٣ میلیون مترمکعب گاز طبیعی و سالانه ٤میلیون تن اتان نیاز دارد.

گاز طبیعی مورد نیاز این شهرک از طریق خط لوله هفتم سراسری گاز که هم‌اکنون تا ایرانشهر کامل شده تغذیه می شود.

در پایان باید یک بار دیگر بر این نکته تاکید کرد که ایران با توجه به دارا بودن ذخایر گسترده نفت و گاز، آینده ای روشن و چشم اندازی موفق خواهد داشت و می توان با تامین مالی طرحهای توسعه ای در صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی اقتصاد ایران را متحول کرد.

به گزارش روابط عمومی شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، امروز صنعت پتروشیمی ایران در حال رقم زدن جهشی تازه است و سرمایه گذاران می توانند با تامین مالی طرحها در روند رشد و توسعه این صنعت مشارکت فعالی داشته باشند.

منبع: شانا

ف/ف