به گزارش ایران اکونومیست در امر استقرار کشاورزی پایدار در حوزه دریاچه ارومیه و حوزههای تالابی بختگان و شادگان پیوندی بسیار پیچیده و ظریف میان بخش کشاورزی و زیست بومهای تالابی وجود دارد. همچنین هرگونه تغییر در بخش کشاورزی بر منابع تالابی و حیات آن اثرگذار است.
برنامه استقرار کشاورزی پایدار با چشم انداز تعدیل رقابت میان نظام کشاورزی و زیست بومهای تالابی بر سر منابع محدود آب با مشارکت برنامه توسعه ملل متحد پشتیبانی مالی دولت ژاپن و همکاری وزارت جهاد کشاورزی و سازمان های جهاد کشاورزی استان از سال ۱۳۹۳ به واسطه طرح حفاظت در تالابهای ایران در استانهای آذربایجان غربی و شرقی پیاده سازی شد. این فرایند طی هفت سال استمرار داشت و با توجه به دستاوردهای حاصله در سال ۱۴۰۰ به منظور بسط و توسعه دستاوردها دراستانهای خوزستان و فارس نیز اجرا شد.
فرایندهای استقرار کشاورزی پایدار شامل ورود به جامعه محلی، اعتمادسازی و جلب مشارکت جوامع محلی، تهیه نقشه راه برنامه مشارکتی برای استقرار تکنیکهای کشاورزی پایدار، استقرار تکنیکهای فنی در سطح مزرعه باغ با محوریت مدیریت یکپارچه آب و خاک و ارزیابی ادواری خروجیها و انتقال تجارب به دست آمده میشود.
هدف اصلی این کار الگوسازی استقرار کشاورزی پایدار به منظور بهرهبرداری خردمندانه از منابع آب و خاک و حساسیت سازی ذینفعان کلیدی و جوامع محلی در راستای حفاظت از زیست بوم های تالابی است.
۲۵۴ روستا تحت پوشش استقرار کشاورزی پایدار قرار گرفتهاند که شامل ۲۲۲ روستا در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه و در شهرستانهای ارومیه نقده، مهاباد، میاندوآب، باروق و سلماس در استان آذربایجان غربی و شهرستانهای شبستر، آذرشهر، اسکو، عجبشیر، بناب، سراب، بستان آباد و ملکان در استان آذربایجان شرقی، ۱۶ روستا در حوضه تالابی بختگان در شهرستانهای مودشت، ارسنجان استهبان نیریز و بختگان در استان فارس و ۱۶ روستا در حوضه تالابی شادگان در شهرستانهای شادگان، ماهشهر، امیدیه، رامشیر و بهبهان در استان خوزستان میشود.
۵۴ شرکتهای محلی و ملی مجری همکار پروژه هستند و ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر کشاورز محلی و ۵۶۰۰ مزارع و باغ تحت پوشش این طرح بودهاند.
به گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، ازدستاوردهای این طرح به کاهش ۲۷ درصدی میانگین کاهش آب آبیاری در سطح مزارع و باغهای پایلوت، کاهش ۲۵ درصدی میزان تولید گاز دی اکسید کربن در مزارع و باغهای پایلوت، بهبود ۵۵ تا ۹۸ درصدی بهره وری آب در مزارع و باغها پایلوت اشاره کرد.