غرب همچنان صادرکننده اصلی جنگ‌افزار به خاورمیانه

به گزارش ایران اکونومیست، تارنمای بلژیکی "ای یو آبزرور" به نقل از گزارش امروز اندیشکده سوئدی سیپری نوشت که آمریکا، فرانسه، ایتالیا و آلمان مجموعاً ۸۱ درصد از سهم واردات تسلیحات خاورمیانه را در دوره ۲۰۲۳-۲۰۱۹ تامین کرده اند.

سهم کشورهای غربی از بازار خاورمیانه

بر اساس این گزارش، آمریکا سهم اصلی (۵۲ درصد) را در این میان به خود اختصاص داده و مصر، کویت، قطر و عربستان سعودی بزرگترین خریداران جنگ افزارهای غربی بودند. قطر نیز در چهار سال گذشته واردات جنگ افزار را ۳۹۶ درصد افزایش داد و به سومین خریدار بزرگ تسلیحات در جهان تبدیل شد.

اسرائیل در این بازه زمانی پانزدهمین واردکننده جنگ افزار در جهان بود.

در گزارش سیپری آمده است: اقلام آمریکایی و آلمانی به ترتیب ۶۹ و ۳۰ درصد از تسلیحات وارداتی اسرائیل را تشکیل داده‌ااند.

در این میان، آمریکا مهمات و هواپیماهای جنگی مورد استفاده اسرائیل در غزه را تامین کرده و بزرگترین قرارداد تل آویو و برلین شامل چهار زیردریایی بوده است. علاوه بر این اسرائیل از زمان آغاز جنگ غزه درخواست خرید ۱۰ هزار گلوله تانک آلمانی را نیز داده است.

به نوشته سیپری، "در پایان سال ۲۰۲۳، آمریکا به سرعت هزاران فروند بمب و موشک هدایت شونده را به اسرائیل تحویل داد. "

زین حسین (Zain Hussain) پژوهشگر این موسسه سوئدی در این ارتباط گفت: در ۱۰ سال گذشته، بیشتر اسلحه های وارداتی [توسط خریداران خاورمیانه ای] به طور گسترده در درگیری های منطقه، از جمله غزه، لبنان و یمن استفاده شده است.

وی افزود که برخی از کشورهای منطقه خلیج فارس برای مقابله با ایران، حجم زیادی جنگ افزار را وارد کرده اند.

در گزارش سیپری آمده است: واردات تسلیحات ایران از حدود سال ۱۹۹۳ نسبت به سایر واردکنندگان تسلیحات در منطقه خلیج (فارس) در سطح بسیار پایینی قرار داشته است. در سال ۲۰۲۳، ایران بزرگترین سفارش جنگ افزار در ۲۰ سال گذشته را به خرید ۲۴ فروند جنگنده از روسیه اختصاص داد.

ای یو آبزرور به نقل از آخرین آمار اتحادیه اروپا نوشت که فرانسه، رومانی، جمهوری چک، ایتالیا و هلند نیز در میان صادرکنندگان اصلی جنگ افزار به اسرائیل قرار دارند. در سال ۲۰۲۲، چک، آلمان و اسلواکی مجوز صادرات به ارزش بیش از ۱۰ میلیون یورو "مهمات" را به اسرائیل صادر کردند. آلمان، فرانسه، هلند و پرتغال همچنین با صادرات ۲۳ میلیون یورو "بمب، اژدر، راکت و موشک" به اسرائیل موافقت کردند.

رابرت بائر، کارشناس آمریکایی امور امنیتی خاورمیانه، پیشتر به ای یو آبزرور گفته بود: اسرائیل نمی ‌تواند بدون موشک ‌ها و گلوله‌ های غربی این جنگ را ادامه دهد.

در گزارش امروز سیپری، اسرائیل نهمین صادرکننده بزرگ جنگ افزار در جهان بوده و سفارش ده ها سامانه پدافند دفاع هوایی، خودروهای زرهی، توپخانه و هواپیمای جنگی را برای تحویل پس از سال ۲۰۲۳ دریافت کرده است.

به نوشته سیپری، آلمان در سال ۲۰۲۳ یک سامانه پدافند هوایی گرانقیمت را به اسرائیل سفارش داد. فنلاند و اسلواکی نیز در سال‌ های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ سامانه ‌های پدافند هوایی اسرائیلی را سفارش دادند.

کاهش سهم روسیه از بازار جنگ افزار

در ادامه گزارش سیپری، صادرات تسلیحات روسیه بین سال ‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ مورد توجه قرار گرفته و آمده که در پی حمله این کشور به اوکراین و پیامدهای ناشی از آن صادرات این کشور ۵۳ درصد کاهش یافته است.

روسیه در سال ۲۰۱۹ به ۳۱ کشور جنگ افزار صادر کرد اما در سال ۲۰۲۳ فقط ۱۲ کشور که بیشتر آنها در خاور دور قرار دارند، مشتری اقلام نظامی مسکو بودند.

این محدودیت به فرانسه کمک کرده تا در این بازه زمانی فروش تسلیحات خود را تا ۴۷ درصد افزایش داده و جایگزین روسیه به عنوان دومین صادرکننده بزرگ جنگ افزار در جهان شود.

صادرات نظامی ایتالیا نیز تا ۸۶ درصد رشد کرده و اکنون به ششمین صادرکننده بزرگ جهان تبدیل شده است.

با تمام این اوصاف، آمریکا کماکان در رتبه اول قرار دارد و سهم آن از بازار جهانی جنگ افزار از ۳۴ درصد به ۴۲ درصد افزایش یافته است.

در گزارش سیپری آمده که سهم اقلام آمریکایی در بازار جنگ افزارهای وارداتی اروپا در چهار سال گذشته از ۳۵ درصد به ۵۵ درصد افزایش داشته است.

به گفته این اندیشکده، حمله روسیه به اوکراین عامل اصلی افزایش ۹۴ درصدی خریدهای تسلیحاتی کشورهای اروپایی بوده است.

پیتر وزمن، کارشناس سیپری، گفت: با توجه به سفارش تعداد انبوهی جنگ افزار گران قیمت - از جمله نزدیک به ۸۰۰ فروند هواپیما و هلیکوپتر جنگی - احتمالاً واردات تسلیحات کشورهای اروپایی در سطح بالایی باقی خواهد ماند.

وی گفت: در ۲ سال گذشته نیز شاهد تقاضای بسیار بیشتر کشورهای اروپایی برای سامانه ‌های پدافند هوایی بوده ‌ایم.