به گزارش ایران اکونومیست، ماموریت «آیرونومی یخ در مزوسفر»(AIM) ناسا پس از سپری کردن ۱۶ سال چشمگیر در مدار زمین به شکل رسمی به پایان راه خود رسید.
آیرونومی(Aeronomy) مطالعه لایه‌های بالاتر جو است که در آنها تجزیه و یونش امر مهمی است.
مزوسفر یا میان‌سپهر(Mesosphere) سومین لایه تشکیل‌دهنده جو زمین است که از ارتفاع حدود ۵۰ کیلومتر آغاز شده است و سردترین لایه هواکره است که تا ارتفاع ۸۵ کیلومتر ادامه می‌یابد.
به نقل از آی‌ای، ماموریتی که در ابتدا به عنوان یک مطالعه برنامه‌ریزی شده دو ساله در مورد ابرهای مرموز زمین در ارتفاعات آغاز شد، به گنجینه‌ای از داده‌های علمی با پیامدهای بالقوه گسترده برای درک تغییرات آب و هوا و حتی آب و هوای فضا تبدیل شد.
ماموریت AIM چندین بار به دلیل بینش علمی ارزشمندی که به دانشمندان می‌داد، تمدید شد. این ماموریت طی این مدت با موانع متعددی از اشکالات نرم افزاری گرفته تا خطاهای سخت افزاری روبرو شد، اما ناسا می‌گوید که تیم عملیات فوق‌العاده این ماموریت، این فضاپیما را بسیار طولانی‌تر از حد انتظار در حال فعالیت نگه داشت.
ماموریت AIM با لقب «ناظر ابر» ابرهای مزوسفری قطبی(PMC) را بررسی کرد. این ابرهای مرموز و درخشان در ۵۰ مایلی سطح زمین درست در مرز فضا شکل می‌گیرند. ماموریت AIM این بود که دلایل تغییرات ظاهری و ارتباط آنها با آب و هوای در حال تغییر را کشف کند.
طی سال‌ها، فضاپیماها اکتشافات مهمی انجام داده‌اند و نشان می‌دهند که چگونه بقایای شهاب‌ها و اگزوز موشک‌ها می‌توانند این ابرها را بسازند و رویدادهای زمینی چگونه می‌توانند بر آنها تأثیر بگذارند.
میراث AIM
مسیر ماموریت AIM بی‌مانع نبود. مشکلات ارتباطی در اوایل آن را آزار می‌داد، اما مهندسان زبده ناسا آن را برای برقراری ارتباط از طریق کد مورس دوباره برنامه‌ریزی کردند.
این فضاپیما پس از کاهش عملکرد طی چند سال، در سال ۲۰۱۹ دچار یک اختلال بزرگ شد و در ۱۳ مارس ۲۰۲۳ نیز با یک اختلال بزرگ باتری مواجه شد.
تیم اختصاصی این ماموریت، تلاش‌های متعددی برای روشن نگه داشتن این فضاپیما انجام داد، اما خرابی باتری باعث شد این ماموریت بدون جمع‌آوری اطلاعات بیشتر به پایان برسد. با وجود این، آنها ماموریت را با سال‌ها تلاش خستگی ناپذیر چندین سال بیشتر زنده نگه داشتند.
دیگو یانچس دانشمند ماموریت AIM از مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا می‌گوید: ماموریت AIM به مطالعه منطقه جوی که مرز بین جو و فضای زمین است، اختصاص داشت. کمک AIM به درک این منطقه برای ارائه بینش در مورد چگونگی تأثیر اتمسفر بر آب و هوای فضا بسیار مهم است.
اسکات بیلی پژوهشگر اصلی ماموریت AIM و استاد موسسه ویرجینیا تِک می‌گوید: ماموریت AIM ناسا یک ماموریت فوق‌العاده موفق بوده است. این ماموریت به سؤالات اساسی پاسخ داده است که به ما کمک کرده بفهمیم چگونه ابرهای شب‌تاب و امواج گرانشی جوی در طول زمان و مکان متفاوت هستند.
این ماموریت به نوعی دیگر ادامه دارد
اگرچه ماموریت AIM به پایان رسیده است، اما حجم عظیمی از داده‌هایی که جمع‌آوری کرده هدیه‌ای است که تجزیه و تحلیل آن می‌تواند بینش‌های جدیدی به دانشمندان بدهد. دانشمندان انتظار دارند سال‌ها تجزیه و تحلیل روی این داده‌ها صورت گیرد و اسرار بیشتری در مورد تأثیر متقابل بین جو ما و فضا آشکار شود.
کورا راندال از پژوهشگران ارشد ماموریت AIM می‌گوید: هنوز چندین گیگابایت از داده‌های AIM برای مطالعه وجود دارد و همانطور که مدل‌ها و قابلیت‌های محاسباتی ما همچنان در حال بهبود هستند، اکتشافات بیشتری را با استفاده از مجموعه داده‌های AIM انجام خواهیم داد.
ماموریت AIM در طول ماموریت خود به اکتشافات مهم متعددی دست یافت و داده‌های جمع‌آوری شده در حال حاضر در تقریباً ۴۰۰ مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. این مقالات نشان داده‌اند که چگونه دود شهاب‌سنگ‌ها و اگزوز موشک‌ها می‌توانند ابر ایجاد کنند، چگونه رویدادهای زمینی می‌توانند بر آنها تأثیر بگذارند و چگونه یخ در ارتفاع بالا می‌تواند باعث ایجاد پژواک‌های راداری عجیب در مناطق خاصی از جو در طول تابستان شود.
