ایران با خودکفایی گوشت فقط یک گام کوچک فاصله دارد و در مقاطعی حتی بی‌نیاز از واردات بوده است، با این حال بارش‌های یک‌سوم میانگین جهانی، وابستگی به نهاده دامی را که 70 درصد هزینه تولید گوشت را تشکیل می‌دهد، بیشتر کرده است.
از سوی دیگر به عقیده برخی کارشناسان، خشکسالی‌های دو سال اخیر و اصلاح ارز ترجیحی هم که در سال 1401 اتفاق افتاد، قیمت نهاده دامی را افزایش داد و فشار بر دامداران موجب شد دام بیشتری را روانه کشتارگاه کنند که بین آنها دام‌های مولد هم زیاد بود، نتیجه همه اینها کاهش عرضه و افزایش قیمت در بازار شد، طوری که پیش بینی کردند قیمت گوشت از یک میلیون تومان هم عبور کند.
اما گوشت یک میلیون تومانی محقق نشد و امروز ورق برگشته است، نشانه‌های از افزایش تولید دیده می‌شود، تعداد دام‌هایی که به دلیل کمبود نهاده به کشتارگاه‌ها ارسال می‌شدند به نصف رسیده است و برنامه های حمایت از دامداران در تامین نهاده و خرید تضمینی هم ادامه دارد.
توزیع نهاده مدت‌دار
در این‌باره، شایان نادری، رئیس سازمان عشایر ایران در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از تامین نیاز نهاده‌ای دامداران عشایر با رفع مشکل نقدینگی خبر داد و گفت: به طوری که با حمایت وزارت جهاد کشاورزی یک میلیون نهاده به دامداران عشایر داده شده است که پول آن را زمانی که دامشان پروار شد و گوشت آن را به دولت می‌فروشند تسویه می کنند.
عشایر کشور بیش از 25 درصد گوشت داخل کشور را تامین می‌کنند، دام عشایر کمترین ابتلا به بیماری را دارند و کیفیت گوشت دام‌هایشان هم بی نظیر است، توجه به این بخش می‌تواند جهش در تولید ایجاد کند.
عقد قرارداد تولید با عشایر
امسال با دامداران قرارداد تولید قراردادی گوشت منعقد شده است تا نیازهای نهاده‌ای آنها تامین و محصول تولیدی آنها به نرخ روز از آنها خریداری شود، در این راستا اعتبارات بخش عشایر از 875 میلیارد تومان در سال 1401 به 2632 میلیارد تومان در سال 1402 افزایش یافت و 1.6 هزار میلیارد تومان تسهیلات در سال جاری از محل تبصره 18 به جامعه عشایری پرداخت شده است.
طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی، تامین نهاده برای سایر دامداران کشور هم وضعیت مطلوبی دارد به طوری که اخیرا 1.3 میلیون نهاده در کشور توزیع شده و یک میلیون و 280 هزار تن کنجاله هم در سامانه بازارگاه آماده فروش است و به گفته دامداران قیمت در بازار فروکش کرده است.
فعال‌سازی واحدهای غیر فعال دامی
بر اساس پیگیری‌ها ارگان‌های ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، کمیته امداد امام خمینی (ره) و بنیاد مستضعفان اکنون برای فعال‌سازی واحدهای نیمه فعال پا پیش گذاشته‌اند.
طبق آمار، در سالهای 1400 و نیز 1401 هر ساله نزدیک به 17.5 میلیون راس روانه کشتارگاه ها شد که بخشی از آنها هم دام مولد بودند، ارسال 2 برابر میانگین سالهای گذشته دام به کشتارگاه، جمعیت دام‌ها را کاهش و بخشی از دامداری‌های کشور را غیرفعال کرد.
اما کارشناسان معتقدند که وضعیت مناسب ذخایر نهاده، کاهش دام‌های ارسالی به کشتارگاه از 17.5 میلیون راس به 8 میلیون راس (رقم استاندارد)، وضعیت مناسب بارندگی و رسیدن فصل زایش‌ها همه نشانه‌های بهتر شدن عرضه و قیمت گوشت است که آثار آنها در وضعیت عرضه و قیمت بازار گوشت پدیدار شده است.
