اکثر مردم در مورد قویترین، باثباتترین و قدرتمندترین ارزهای جهان میدانند. این ارزها از جمله پوند استرلینگ بریتانیا، فرانک سوئیس، دلار آمریکا و یورو و اقتصاد کشورهای صادرکننده آنها از پایدارترینها هستند؛ اما ارزهای کمارزش جهانی چه؟ چه کسی نام آنها را میداند؟
سایت FXSSI در حین تهیه این فهرست، به سختی توانسته ترتیب ارزهای کمارزش را حفظ کند، چراکه وضعیت اقتصادی در همه این کشورها به سرعت در حال تغییر است. با این حال در ادامه 10 ارز کمارزش جهان در برابر دلار آمریکا که نرخ تبدیل آنها در 10 ژانویه 2024 بهروز شده است، بررسی میشوند.
ریال ایران به عنوان کمارزشترین ارز جهان شناخته میشود. این کاهش ارزش در سال 1979 آغاز شد. در آن زمان بسیاری از افراد مشاغل خود را در ایران به دلیل بیثباتی سیاسی ترک کردند. این وضعیت با جنگ ایران و عراق و تحریمهای اقتصادی اعمالشده به دلیل فعالیتهای هستهای ایران بدتر شد. علاوه بر این، دسترسی شهروندان خود به ارزهای خارجی محدود و در نتیجه بازار سیاه قابل توجهی ایجاد شد. این عوامل در مجموع به اقتصاد آسیب زد و منجر به کاهش تقریباً 400 درصدی ارزش ریال ایران شد.
در سال 2015، دولت ایران با چندین کشور از جمله آمریکا، فرانسه، انگلیس، چین، روسیه و آلمان بر سر مسائل هستهای به توافق رسید. هدف از این توافق کاهش تحریمها علیه ایران بود. در نتیجه وضعیت بهتر و پول داخلی ایران تثبیت شد. با این حال، در سال 2018 آمریکا مدعی شد که ایران برنامه هستهای خود را ادامه میدهد. تحریمها تشدید شد و دسترسی این کشور به بازارهای جهانی کالا را محدود کرد. ایران دیگر نمیتوانست نفت خود را صادر کند که حدود 69 درصد درآمد سالانهاش را تشکیل میداد. این اتفاق کسری بحرانی در بودجه ملی ایران ایجاد کرد. این تحریمها سایر صنایع از جمله پتروشیمی و متالورژی را نیز شامل میشود. تا ماهِ می 2020، ایران تورمی سرعتی را تجربه کرد و پول آن 600 درصد از ارزش خود را از دست داد.
(هر دلار آمریکا 42 هزار و 226 ریال به نرخ رسمی ایران و 514 هزار ریال به نرخ بازار سیاه است)
دانگ ویتنام دومین ارز کمارزش جهان است. ویتنام در حال گذار از یک اقتصاد متمرکز به یک اقتصاد مبتنی بر بازار است. در نتیجه، ارزش واحد پول آن، دانگ، در حال حاضر کاملاً کاهش یافته است. هم اکنون دانگ در رتبه دوم لیست ضعیفترین ارزهای جهان قرار دارد. با این حال، کارشناسان اصرار دارند که دولت ویتنام راه درستی را طی میکند و ممکن است به زودی به همسایگان آسیایی نزدیکتر خود برسد.
(هر دلار آمریکا = 24 هزار و 469 دانگ ویتنامی)
سیرالئون یک کشور آفریقایی بسیار فقیر است. اخیراً جنگی در آنجا رخ داده و ویروس مرگبار ابولا در حال شیوع است. در آگوست 2021، بانک سیرالئون تصمیم به تغییر نام لئون گرفت. اسکناسهای قدیمی با اسکناسهای جدید به نام نیو لئون با نرخ یک نیو لئون در ازای هزار لئون قدیمی جایگزین خواهند شد.
(هر دلار آمریکا = 22 هزار و 579 لئون سیرالئون)
کیپ لائوس تنها ارز موجود در این لیست است که ارزش آن کاهش نیافته بلکه در ابتدا با نرخ بسیار پایین منتشر شده است. علاوه بر این، از زمان انتشار آن در سال 1952، این ارز در برابر دلار آمریکا تقویت شد و همچنان به بهبود ارزش خود ادامه میدهد.
(هر دلار آمریکا = 20 هزار و 594 کیپ لائوس)
با توجه به پایین بودن ارزش اسکناسهای طرح قدیم، با حکم ریاست جمهوری در تاریخ 14 شهریور 1395، تعداد هفت اسکناس نو به ارزش هزار تا صد هزار روپیه منتشر شد. اندونزی از نظر اقتصادی کشوری باثبات و کاملاً توسعهیافته در جنوب شرقی آسیاست. با این حال، ارز آن نرخ بسیار پایینی دارد. مقامات نظارتی کشور همه اقدامات لازم برای تقویت پول ملی را انجام دادند، اما همه تلاشهای آنها به تغییرات ناچیز منجر شد.
(هر دلار آمریکا = 15 هزار و 502 روپیه اندونزی)
سوم (Sum) مدرن با نسبت یک «سوم» برابر هزار کوپنِ سوم از اول جولای 1994 با فرمان رئیسجمهوری ازبکستان در گردش قرار گرفت. در نتیجه آزادسازی سیاست پولی آنها از 5 سپتامبر 2017، نرخ مبادله سوم در برابر دلار آمریکا، هشت هزار و صد سوم در برابر هر دلار و با محدوده تخمینی هشت هزار تا هشت هزار و 150 سوم ازبکستان برای هر دلار تعیین شد.
(هر دلار آمریکا = 12 هزار و 335 سوم ازبکستان)
گینه، کشوری آفریقایی با یکی از پرتورمترین ارزهاست. نرخ تورم بالا، فقر رو به رشد و گروههای گانگستری در حال گسترش، ارزش پول گینه را کاهش داد. با توجه به مواهب طبیعی آن مانند طلا، الماس و آلومینیوم، پول این کشور باید یکی از ارزشمندترین ارزها باشد.
(هر دلار آمریکا = هشت هزار و 579 فرانک گینه)
پاراگوئه دومین کشور فقیر آمریکای جنوبی است. این کشور دچار رکود اقتصادی فاجعهباری شد که ترکیبی از تورم، فساد، کیفیت پایین آموزش، تعداد زیادی از مردم فقیر، بیکاری بالا و غیره بود. پاراگوئه پنبه و سویا صادر میکند، اما این مقدار به سختی برای تأمین نیازهای اقتصادی آن کافی است.
(هر دلار آمریکا = هفت هزار و 280 گوارانی پاراگوئه)
در رتبه دهم ضعیفترین واحد پولی جهان، ریل کامبوج است. ریل کامبوج واحد پول این ایالت پادشاه در جنوب شرقی آسیاست. این واحد پولی در سال 1995 برای جایگزینی پیاستر هندوچینی صادر شد. در اصل، ریال نرخ ارز پایینی داشت و در میان مردم محلی که تصمیم به استفاده از ارزهای خارجی داشتند، محبوبیت نداشت. در حال حاضر بسیاری از مردم کامبوج ترجیح میدهند از دلار آمریکا برای پرداخت استفاده کنند که باعث کاهش ارزش پول داخلی میشود.
(هر دلار آمریکا = چهار هزار و 86 ریل کامبوج)
هر پزو جمهوری کلمبیا برابر با 100 سنتاوو است. در حال حاضر به دلیل تورم، سنتاووها از گردش خارج شدهاند. این ارز برای اولین بار در سال 1810 و با شروع جنگ استقلال کلمبیا از اسپانیا معرفی شد تا جایگزین رئال اسپانیایی شود که تا آن زمان در گردش بود. در مقاطع مختلف، پزو کلمبیا با فرانک فرانسه، پوند استرلینگ انگلیس و دلار آمریکا پیوند خورد. کاهش ارزش آن از سال 1980، زمانی که هر دلار برابر با 50 پزو بود، به طرز چشمگیری افزایش یافته است. اکنون، ارزش پزو کلمبیا از زمان انتشار حدود سه هزار برابر کمتر شده است.
(هر دلار آمریکا = سه هزار و 915 پزو کلمبیا)