یکی از مهم‌ترین بحث‌هایی که در تالار شیشه‌ای در هفته گذشته نقل محافل بود، عدم‌واکنش مثبت بورس به افزایش نرخ دلار بود؛ درحالی‌که دلار در هفته‌های اخیر با افزایش قیمت همراه شده، بورس تهران برای سومین هفته متوالی با کاهش ارتفاع شاخص اصلی خود همراه شده‌است.
آنچه گذشت...
رصد پارامترهای مهم تاثیرگذار بر بازار سهام در هفته‌ای که گذشت، همچنان رکود و رخوت و اوضاع و احوال نابسامان در تالار شیشه‌ای را روایت می‌کند. نرخ ارز به‌عنوان مهم‌ترین پیشران و عامل شکل‌گیری روندهای مهم در بازارهای دارایی داخلی کشور، در هفته گذشته پس از مدت‌ها با کاهش میانگین هفتگی خود همراه شد. در هفته‌ای که سپری شد، میانگین قیمت دلار بر روی سطح ۵۵هزار و ۶۱۰تومان قرارگرفت. پس از افزایش چند وقت اخیر قیمت دلار، قیمت‌ها در سایر بازارها نیز به‌سرعت درصدد تعدیل خود در برابر نوسانات قیمت اسکناس آمریکایی برآمد‌ند و قیمت سکه رفاه در بورس‌‌‌‌‌‌‌کالا نیز پابه‌پای افزایش نرخ ارز در بازار آزاد، در مدار صعودی قرارگرفت و در معاملات هفته‌های گذشته تا میانه‌های کانال ۳۳میلیون‌تومان نیز پیشروی داشت، اما در این اثنا، بورس تهران در هفته‌های اخیر کاملا برخلاف روند سنتی خود در سنوات اخیر عمل کرده‌است. تقریبا اکثریت تحلیلگران و کارشناسان در سال‌های اخیر به‌صورت متفق‌‌‌‌‌‌‌القول به این موضوع اذعان کردهاند که روندهای مهم بورس در سالیان اخیر براساس نوسانات قیمت دلار شکل‌گرفته‌است و بورس‌بازان و سهامداران در تعیین سمت و سوی معاملاتی خود (خرید یا فروش) همواره این آیتم را به‌عنوان یک پارامتر تاثیرگذار در محاسبات ذهنی خود تلقی کردهاند، اما فارغ از همه این قاعده و فلسفه‌‌‌‌‌‌‌ها، آنچه که کلیت بازار در هفته‌های اخیر از خود به نمایش گذاشته، زمین تا آسمان با ماجراهای فوق‌الذکر تفاوت داشته‌است و آنچه که از جریان دادوستدهای بورس تهران نصیب معامله‌گران شده، آن روی سکه و نیمه خالی لیوان بوده‌است.
به هر روی به‌نظر می‌رسد که با توجه به موارد مذکور و آنچه که اخیرا ذکر شده، به ریسک‌هایی که از ناحیه تصمیمات سیاستگذاران و نهادهای مختلف در سپهر بورس تهران بروز و ظهور می‌کند، باید وزن قابل‌توجهی اختصاص دهیم؛ عاملی که در هفته‌های گذشته از روانه‌‌‌‌‌‌‌شدن سرمایه‌های خرد و حقیقی به بازار سهام جلوگیری کرد و سبب شد تا با وجود افزایش هفتگی قیمت دلار در چند هفته متوالی (به‌عنوان یار دیرینه بازار سهام)، نماگرهای سهام در بورس تهران با کاهش ارتفاع همراه شوند. باثبات نسبی در بازار و در سمت مقابل با کاهش میانگین هفتگی قیمت دلار، در هفته گذشته، میانگین ارزش دلاری بازار سهام با رشد قابل‌توجه ۴میلیارد دلاری همراه شد و از رقم ۱۴۸میلیارد دلار به ۱۵۲میلیارد دلار رسید. نسبت قیمت به سود گذشته‌‌‌‌‌‌‌نگر بورس تهران نیز با کاهش ارتفاع نماگرهای سهامی با تعدیل همراه شد و از رقم ۶.۹۴ واحد به رقم ۸۹.۶واحد عقب‌نشینی داشت.
گام‌‌‌‌‌‌‌های آتی بازار
اما سوالی که به اذهان متبادر می‌شود، این است که تا چه زمانی شرایط کنونی و عدم‌‌‌‌‌‌‌توجه بازار سهام به متغیرهایی مانند رشد قیمت ارز ادامه‌دار خواهد بود؟ در پاسخ به سوال فوق می‌توان سناریو‌‌‌‌‌‌‌های مختلفی را با توجه به شرایط گوناگون فراروی بازار سهام ترسیم کرد. اولین نکته این است که افزایش قیمت دلار در بازار آزاد در روزهای اخیر به دلیل ریسک‌هایی است که از ناحیه ناآرامی‌های حادث‌‌‌‌‌‌‌شده در منطقه صورت گرفته‌است. اگر چنین روندی ادامه‌دار باشد و دلار به سمت سقف تاریخی خود رهسپار شود، مطمئنا بی‌‌‌‌‌‌‌توجهی بورس به افزایش قیمت دلار ادامه‌دار نخواهد بود. عدم‌کاهش معنادار شاخص‌های تالار شیشه‌ای در هفته قبل را نیز می‌توان به همین عامل منسوب دانست. سناریوی دیگر نیز این است که بانک‌مرکزی همچنان به حضور قدرتمند خود در سمت عرضه در بازار ارز ادامه دهد و نرخ ارز را در محدوده‌های کنونی و حتی پایین‌تر کنترل کند که مطمئنا این موضوع به مذاق بورسی‌‌‌‌‌‌‌ها خوش نخواهد آمد و خریداران بالقوه را از متمایل‌‌‌‌‌‌‌شدن به سمت خرید سهام باز خواهد داشت. در مقام جمع‌بندی می‌توان چنین استنباط کرد که اگر رشد نرخ ارز ادامه‌دار باشد، بورس تهران با یک تاخیر زمانی حرکت صعودی خود را آغاز خواهد کرد و به‌نظر می‌رسد با قرار داشتن قیمت سهام در محدوده‌های مناسب، این بازار نسبت به سایر بازارهای دارایی از پتانسیل بالاتری برای جذب نقدینگی برخوردار باشد.
