این در حالی است که دو سال قبل هادی عباسی، مشاور وزیر اسبق راه و شهرسازی در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرده بود برای ساخت سالانه 2 میلیون واحد مسکونی در کشور نیاز به یک ریال بودجه دولتی هم نداریم. بخش مسکن از سه جزو هزینه زمین، هزینه ساخت و ارزش افزوده تشکیل میشود که اگر هزینه زمین و ارزش افزوده را حذف کنیم، مردم خودشان هزینه ساخت، هزینه خدمات زیربنایی و روبنایی و مواردی از این قبیل را پرداخت خواهند کرد.
ماهیت اصلی صندوق توسعه اعطای تسهیلات به بخش خصوصی است
وحید شقاقیشهری، اقتصاددان و استاد دانشگاه در خصوص انعقاد قرارداد 2 میلیارد دلاری صندوق توسعه ملی به منظور حمایت از نهضت ملی مسکن گفت: تبدیل این 2 میلیارد دلار به ریال اثرات تورمی در پی دارد و در سالهای گذشته نیز شاهد چنین رفتارهایی از سوی دولتها بودیم. این در حالی است که ماهیت اصلی صندوق توسعه ملی ارایه تسهیلات به بخش خصوصی و سرمایهگذاران است تا در بخش تولید سرمایهگذاری کنند و اصل و سود این منابع را به صندوق توسعه ملی بازگردانند.
ساخت مسکن وظیفه دولت نیست
او افزود: صندوقهای ثروت جهان هم به بخش خصوصی تسهیلات میدهند و خودشان در پروژههای سودآور در دنیا سرمایهگذاری میکنند. به عنوان نمونه صندوق ثروت نروژ امروز بیش از یک تریلیون دلار ثروت دارد، اما تا سال 1990 تنها درآمد حاصل از فروش نفت را نگهداری میکرد و سرمایهگذاری هم نداشت، اما از سال 1990 با دریافت مجوز توانست سودآوری ثروت نفت را افزایش دهد و سهام کشورهای دیگر را خریداری کند.
شقاقیشهری با بیان اینکه این مسیری که در حال حرکت هستیم اشتباه است، گفت: در صندوق توسعه ملی ثروت نفت قرار دارد و اما اینکه دولت از این صندوق برداشت میکند تا در بخش مسکن سرمایهگذاری کند اصلا درست نیست به دلیل اینکه ساخت مسکن وظیفه دولت نیست و سودآوری هم ندارد.
نگرانیها از عدم بازگشت وامها به صندوق
این اقتصاددان گفت: وظیفه دولت این است که شرایط اقتصادی را به گونهای فراهم کند که بخش خصوصی بتواند در حوزه تولید سرمایهگذاری کند و نگرانی که وجود دارد، این است که دولت این تسهیلات را از صندوق توسعه ملی دریافت کند، اما آن را پس ندهد و به تعهداتش عمل نکند که این موضوع با ماهیت اصلی صندوق ثروت یا صندوق توسعه ملی منافات دارد.
شقاقیشهری با بیان اینکه صندوق توسعه ملی نباید ثروت بین نسلی را به حوزهای تزریق کند که نه تنها سودآوری لازم را ندارد، بلکه بازگشت سرمایه هم ندارد، تصریح کرد: دولت اگر میخواهد در حوزه مسکن ورود کند باید شرایط دیگری را مهیا کند نه این که از صندوق توسعه ملی برداشت کند.
شاهد از بین رفتن ثروت بین نسلی هستیم
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: اولا تبدیل 2 میلیارد دلار به ریال باعث تورم در اقتصاد میشود، ثانیا ممکن است امکان بازگشت این میزان منابع مقدور نباشد، ثالثا وظیفه صندوق این نیست که به دولت وام بدهد، وظیفه صندوق توسعه ملی ارایه تسهیلات به بخش خصوصی است که پروژههای سودآوری هم دارند.
شقاقیشهری تصریح کرد: متاسفانه در این مدت عملکرد صندوق به اندازهای ضعیف بوده که بخشی از این منابع را دولتها بردهاند که دیگر برنگرداندند و بخش دیگر را هم به بخش خصوصی دادهاند، اما به دلیل ضعف در نظارت و اینکه امکانسنجی پروژهها به درستی صورت نگرفته عملا یک بخشی از منابع هم در آنجا از بین رفته است، لذا امروز با یک صندوق ضعیفی روبهرو شدهایم که شاهد از بین رفتن ثروت بین نسلی هستیم.