جام ملت های آسیا/ ایران بخت اصلی قهرمانی در قاره کهن

تیم ملی فوتبال ایران عصر روز گذشته در ورزشگاه اجوکیشن‌سیتی قطر و در مرحله یک‌چهارم نهایی جام ملت‌های آسیا، ژاپن، مدعی اصلی قهرمانی این تورنمنت را با نتیجه 2 بر یک شکست داد تا به نیمه‌نهایی برسد.

شاگردان امیر قلعه‌نویی که در این بازی یکی از بهترین بازی‌های دهه اخیر فوتبال ایران را خاصه در نیمه دوم به نمایش گذاشتند، به طلسم‌های عجیب‌و‌غریبی پایان دادند. ایران پیش از این قریب به دو دهه بود که نمی‌توانست بردی مقابل ژاپن ثبت کند. آخرین بار فروردین 1384 بود که تیم ملی با دبل وحید هاشمیان ژاپن را برد. پس از آن و در 19‌ سال گذشته، بهترین نتیجه‌ای که فوتبال ایران مقابل ژاپن کسب کرده بود،‌ تساوی بود. اگرچه در 18 تقابل اخیر این دو تیم، همه‌چیز در رکوردها برابر بود و هر دو تیم شش برد داشتند، ولی بردهای ایران همگی کهنه شده بودند و کسی به یاد نداشت آخرین بار یوزها کی توانسته بودند «سامورایی‌ها» را شکست دهند. پس، اولین طلسم عجیبی که با برد شیرین دیروز به دست آمد، همین پاک‌کردن خاطرات بد و ثبت لحظه‌ای شیرین مقابل ژاپن بود. آن دیدار 

19 سال پیش در مرحله انتخابی جام جهانی 2006 به دست آمده بود؛ پس زمینه برای ورود به مبحث دوم هم آماده است. این یکی حتی از آن هم بدتر است؛ ایران هرگز در رقابت‌های جام ملت‌های آسیا نتوانسته بود ژاپن را شکست دهد. پیش از بازی دیروز، دو تیم چهار بار در همین تورنمنت بازی کرده بودند که دو بار را ژاپن برده بود و دو بار هم بازی مساوی شده بود. به‌این‌ترتیب، دومین طلسم عجیب فوتبال ایران مقابل ژاپن هم شکسته شد؛ برد روز گذشته یوزها، اولین پیروزی تاریخ فوتبال ایران مقابل رقیب آسیای شرقی در جام ملت‌های آسیا بود که در پنجمین تقابل این دو در این تورنمنت به دست آمد. ماجرای زخمی که سامورایی‌ها در این چند سال بر پیکر فوتبال ایران وارد کرده بودند، به همین‌ جا ختم نمی‌شود؛ چرا‌که در جام ملت‌ها نه‌تنها ایران نتوانسته بود ژاپن را شکست دهد، بلکه هیچ گلی هم به این تیم در این تورنمنت نزده بود. این رکورد منفی هم روز گذشته با دو گلی که محمد محبی و علیرضا جهانبخش به ثمر رساندند، پاک شد. حالا که کلی آمار منفی از بین رفته، می‌توان به داستان گرفتن انتقام از ژاپن در جام ملت‌های آسیا هم اشاره کرد.

ایران در دوره قبلی و زمانی که هدایتش بر عهده کارلوس کی‌روش بود، خودش را تا نیمه‌نهایی، یعنی همین جایی که فعلا ایران حضور دارد، رساند ولی در نیمه‌نهایی و در شرایطی که به نظر می‌رسید همه چیز مهیای برد ایران است، در اتفاقی عجیب، تیم ملی با سه گل شکست خورد تا باختی سنگین را متحمل شود. اگر ژاپن در دوره گذشته مانع از حضور ایران در فینال جام ملت‌ها شد، در این دوره، شاگردان قلعه‌نویی نه‌تنها انتقام آن شکست را گرفتند بلکه حتی اجازه ندادند سامورایی‌ها به جمع چهار تیم برتر آسیا برسند. از همه مهم‌تر اینکه تیم ملی به خوبی ثابت کرد در آسیا کُت تن کیست. ایران در رده‌بندی کلی فیفا، تا سال‌های گذشته همواره رتبه اول را در اختیار داشت و ژاپنی‌ها در رده دوم بودند. این اتفاق ولی در یکی، دو سال گذشته برعکس شد؛ ژاپن به صدر آسیا رسید و ایران تیم دوم قاره کهن شد. بازی روز گذشته اما نشان داد ایران هنوز آقای آسیا در فوتبال است. تیم ملی آن‌قدر در نیمه دوم سطح بازی‌اش را بالا برد تا ثابت کند بی‌دلیل نیست که از آن به‌عنوان برترین تیم آسیا یاد می‌شود. به‌هر‌روی، امیر قلعه‌نویی و تیمش دست به کار مهمی زدند؛ آنها در شرایطی که شاید مسئولان ورزش و فوتبال ایران هم تصور نمی‌کردند بتوانند ژاپن را شکست دهند، پا را فراتر گذاشته و نه‌تنها شمشیر سامورایی‌ها را کند کردند، بلکه با ارائه یک جدال برتر برای رقیب کهن، خط‌و‌نشان هم کشیدند؛ خط‌و‌نشانی که حالا هر تیمی که قرار باشد رودرروی ایران در نیمه‌نهایی قرار بگیرد باید واهمه داشته باشد. ایران که پیش از بازی با ژاپن کمتر شانسی برای حضورش در نیمه‌نهایی متصور بودند، الان تبدیل به شانس اول قهرمانی در آسیا شده است.