تخت سلیمان و منطقه‌ای که این جاذبه در آن قرار گرفته است، افسانه‌ها و رازهای زیادی دارد که تخت سلیمان تکاب را به یکی از رمزآلودترین اماکن ایران تبدیل می‌کند.
باورهایی هستند که خبر از اسرار نهفته در دریاچه تخت سلیمان می‌دهند، برخی از این باورها افسانه‌اند وبرخی دیگر هم توسط محققین به اثبات رسیده‌اند. بازدید از یک مجموعه تاریخی و رمزآلود، همیشه برای خیلی از گردشگران و مسافران جذاب است.
تخت سلیمان، گنجینه ای رازآلود
می گویند اینجا را سلیمان نبی (ع) ساخته است؛ آن قدر این بنا عجیب هست که چنین افسانه ای برایش درست کنند. مجموعه ساسانی تخت سلیمان از 1600 سال پیش میزبان سازه های مهم مذهبی در میان حصارهای خود بوده است. تخت سلیمان که در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده، یکی از مهم ترین بناهای باستانی ایران است؛ بنایی در کنار دریاچه ای که عمقش بیش از 120 متر است و در گذشته مقدس بوده است.
آتشکده آذرگشنسب: اوج قدرت و احترام مجموعه تخت سلیمان به دوره ساسانیان بر می گردد، به طوری که مهم ترین آتشکده عصر ساسانی در این مکان بنا شده و نماد اقتدار مذهبی، سیاسی و اجتماعی آن دوران به شمار می آمده است.
مجموعه تاریخی تخت سلیمان متشکل از دریاچه تخت سلیمان، آتشکده آذرگشنسب، ایوان خسرو، معبد آناهیتا، کوه زندان سلیمان و چشمه‌ها و بقایای تاریخی متعددی است که در ادامه با آنها آشنا خواهید شد.
یکی از ابتدایی‌ترین سوالاتی که در ذهن‌تان ممکن است نقش ببندد این است که «تخت سلیمان کجاست؟» مجموعه تاریخی و آثار باستانی کم نظیر تخت سلیمان واقع در جنوب شرق استان آذربایجان غربی، ۴۵ کیلومتری شمال شرق تکاب، روستای نصرت آباد است.
شهرستان تکاب با سه استان زنجان، آذربایجان شرقی و استان کردستان مرز مشترک دارد. تکاب از شمال غرب به شهرستان هشترود، از غرب به شهرستان شاهین‌دژ، از شمال شرق به استان زنجان، از جنوب به شهرستان سقز، از جنوب غرب به شهرستان دیواندره، و از جنوب شرق به شهرستان بیجار می‌رسد.
تخت سلیمان یکی از بخش‌های تابعه شهرستان تکاب در استان آذربایجان غربی، شمال غرب ایران است و شهرستان تکاب در کل از دو شهر به نام‌های تکاب و شهر تخت سلیمان تشکیل یافته است. فاصله تکاب با تهران به‌طور تقریبی برابر با ۵۴۰ کیلومتر است.
اگر می‌خواهید به این مکان بروید می‌توانید ابتدا به آذربایجان غربی و شهر زنجان بروید؛ سپس از زنجان راه تکاب را در پیش بگیرید.
معبد آناهیتا: در ضلع شرقی چهارطاقی آتشکده «آذرگشنسب» قرار دارد و احتمالا مکانی برای ستایش ایزدبانوی آب بوده است. فضای داخلی معبد با هشت دیوار محصور شده که چهارتای آنها در مقابل چهار ورودی قرار گرفته تا مانع دید فضای داخلی معبد شود.
ایوان خسرو: در مجاورت آتشکده قرار دارد و از نظر طراحی کاملا شبیه «ایوان مدائن» است با ابعاد کوچکتر. طاق نماها و مقرنس های این سازه ساسانی، بر اثر زلزله ای که 80 سال پیش در این منطقه رخ داد، آسیب زیادی دید.
حصار ساسانی: این حصار دایره شکل، با 38 برج و به طول 1120 متر، به عنوان حصاری دفاعی، مجموعه آتشکده و آثار معماری محوطه را دربر گرفته است. دو دروازه ورودی این حصار، در ضلع جنوب شرقی و شمالی آن قرار دارد.
زندان سلیمان: در غرب مجموعه تخت سلیمان، تپه ای به ارتفاع حدود 100 متر از سطح زمین می بینید که به «زندان سلیمان» مشهور است. این تپه از شاخص ترین محوطه های تاریخی - طبیعی تخت سلیمان است که از رسوب چشمه آهکی به وجود آمده است. بقایای سازه هایی چون اتاق و پله ها و تراس متعلق به هزاره قبل از میلاد که در بالای این تپه بر جای مانده، نشان از آن دارد که این محل جایگاهی مقدس بوده است.
دریاچه مقدس: در مرکز محوطه باستانی تخت سلیمان دریاچه ای وجود دارد که به عنوان یکی از عوامل اصلی استقرار در این منطقه، در دوره های مختلف تاریخی به شمار می رود.
تخت سلیمان یکی از بخش‌های استان آذربایجان غربی است که آثار باستانی ارزشمندی را در قلب خود جای داده است. افسانه‌های متعددی در ارتباط با این مکان وجود دارد؛ برخی می‌گویند که محل زندگی سلیمان نبی بوده و برخی دیگر آن را محل تولد زرتشت می‌دانند.
در حقیقت تخت سلیمان پایگاه دین زرتشت و بزرگ‌ترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان باستان بوده و همچنین به‌عنوان پایتخت اشکانی، فره‌اسپه استفاده می‌شد. این مکان تاریخی شاهد دوره‌های مختلفی از تاریخ و تمدن بشری بوده و حدودا بیش از سه هزار سال قدمت دارد.
تخت سلیمان در در جنوب شرقی استان آذربایجان غربی، ۴۵ کیلومتری شمال شرق شهرستان تکاب و در روستای نصرت آباد قرار دارد. برای بازدید از تخت سلیمان باید به جاده بیجار – تکاب بروید و سپس وارد جاده دندی شوید.
