اواخر ماه گذشته انجمن شرکتهای هواپیمایی در واکنش به ورود دفتر بازرسی وزارت راه و شهرسازی و سازمان تعزیرات حکومتی به افزایش بی سروصدا قیمت بلیت پروازهای داخلی و پس از آن پلمب دفتر دو ایرلاین نامهای را به رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نوشتند.
در ابتدای این نامه شرکتهای هواپیمایی با مظلومنمایی خطاب به محمدیبخش عنوان کرده بودند که در همراهی با سازمان هواپیمایی کشوری قیمت بلیت هواپیما را در آذرماه 1400 حدود 15 درصد کاهش داده اند. آنها با استناد به رای دیوان عدالت اداری افزایش قیمت بلیت پروازهای داخلی را قانونی دانسته و در بند یک نامه مذکور تاکید کرده بودند: «بلیت تمام پروازها در پلتفرم های فروش بلیط و دفاتر خدمات مسافرتی دسترس بوده و اصطلاحاً بلیت نایاب نشده است.»
در بند قابل تامل 3 نیز ایرلاینها آمده است: « سفارش و پارتی بازی برای تهیه بلیت از سوی اشخاص و دفاتر مسئولان به حداقل ممکن رسیده است.»
در ادامه نامه شرکتهای هواپیمایی به رئیس سازمان هواپیمایی با اشاره به ورود دفتر بازرسی وزارت راه و شهرسازی و رئیس شعبه چهارم ملی تعزیرات حکومتی به گرانفروشی ایرلاینها این را به مخاطره انداختن ایمنی پروازها عنوان کرده بودند.
حدود 2 هفته از این نامهنگاری میگذرد و در این مدت به دلیل کاهش عرضه صندلی پروازی، بند 3 نامه شرکتهای هواپیمایی کاملا اجرایی شده است! امروز کمتر کسی میتواند بدون دردسر بلیت پروازهای داخلی را خریداری کند و در برخی موارد تنها با سفارش و پارتیبازی میتوان بلیت هواپیما را تهیه کرد.
در این شرایط شواهد نشان میدهد سازمان هواپیمایی کشوری با ایرلاینها همراه شده است. اگر اینگونه نبود که طی هفتههای اخیر رئیس سازمان هواپیمایی کشوری بهعنوان شخص مسئول حملونقل هوایی کشور به این ماجرا وارد میشد.
از سوی دیگر یکی از معضلات حملونقل هوایی کشور، انجمن شرکتهای هواپیمایی است که در جایگاه آن دقیقا در این صنعت مشخص نیست. اینکه آنها میتوانند راسا قیمت بلیت را افزایش دهند یا خیر؟ فارغ از رای دیوان عدالت اداری که اواخر ماه گذشته انجمن مذکور با استناد به آن بلیت پروازهای داخلی را افزایش داد، نمونههای متعددی از افزایش قیمت بلیت توسط این انجمن وجود دارد.
بهعنوان مثال بهمن ماه سال گذشته، شرکتهای هواپیمایی به یکباره قیمت بلیت پروازهای داخلی را بهطور متوسط 30 درصد افزایش دادند. استناد شرکتها نیز تصویب این افزایش نرخ در شورای عالی هواپیمایی بود. این در حالی بود که شورای عالی هواپیمایی با وجود مصوبه افزایش قیمت، آنرا برای اجرا، ابلاغ نکرده بود!
پس از افزایش قیمت و جریمه چند ایرلاین متخلف، دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی در توجیه این اقدام باطرح این سئوال که چرا باید از روستاییان بشاگردی برای متمولان خرج کنیم؟ گفته بود: با توجه به دیدگاه دولت، ایرلاین ها زیان نبینند و از جیب مردم برای قشر یک درصدی خرج نشود. عدم متعادل سازی نرخ بلیت باعث می شود امکان سرمایه گذاری برای فعال نگه داشتن ناوگان را نداشته باشند.
سامانی با بیان اینکه حدود 50 درصد ناوگان به دلیل کمبود سرمایه زمینگیر شده اند، افزود با نرخ کنونی بلیت هواپیما، اکثر ایرلاین ها زیان ده هستند. با این وضعیت 90 درصد شرکتهای دولتی نیز زیانده هستند. با تداوم این روند تابستان آینده (1402) با مشکلات زیادی در بخش حمل و نقل هواپیمایی مواجه خواهیم شد، اظهار کرد: هزینه خدمات فرودگاه طی 10 سال از سال 90 تا 1400 حدود 90 برابر شده است.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی با تاکید براینکه توان شرکت ها برای خدمات دهی روز به روز تحلیل می رود، افزود: با این وضعیت شرکت ها دیگر توان خدمات رسانی به مردم را نخواهند داشت.اقدامات برای توقف متعادل سازی قیمت، فراقانونی است. مجلس شورای اسلامی پذیرفته که آزادسازی قیمت بلیت هواپیما جزو تکالیف دولت است. مطیع دستور دادستانی هستیم، اما بحث ما قانون است. اگر قانون را قبول داریم باید آنرا اجرا کنیم. گردن ما باریک تر از مو است. از دادستان می خواهیم با شرکت های هواپیمایی همراهی کرده و طبق قانون افزایش قیمت اعمال شود تا ایرلاین ها بتوانند روی پای خود بایستند و شرکت های چارتر کننده به عنوان یکی از عوامل اصلی نابه سامانی بازار حمل و نقل هوایی مسافری از چرخه فروش بلیت حذف شوند.
چگونه بدون ابلاغ افزایش قیمت توسط دولت، افزایش 30 درصدی نرخ ها در پروازهای داخلی اعمال شده است؟
وی در پاسخ به پرسشی که چگونه بدون ابلاغ افزایش قیمت توسط دولت، افزایش 30 درصدی نرخ ها در پروازهای داخلی اعمال شده است، گفت: این کار انجام شد، چون حدود 8 ماه از مصوبه شورای عالی هواپیمایی گذشته و اقدامی در این رابطه صورت نگرفته است. با این وضعیت دیگر نمی توانستیم به خدمات رسانی حملونقل نقل هوایی ادامه دهیم.
وی با بیان اینکه آیا یک فروشنده حاضر است خدمات یا کالای خود را با قیمت های سال گذشته بفروشد، تصریح کرد: یکی از مشکلات ما در بخش حمل و نقل هوایی شبکه توزیع است که به دلیل نقدینگی کم، ایرلاین ها پروازهای خود را چارتر می کند. متاسفانه این یک اجبار برای ایرلاین هاست.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه چارتر کننده بلیت را به جای پکیج به صورت تکی در بازار عرضه می کند، باعث اختلال در بازار شده است.ما معتقدیم مسافر ولی نعمت ماست و باید رضایت آنها را جلب کنیم و به همین دلیل سقف قیمتی برای بلیتها تعیین کردهایم.
شرکتهای هواپیمایی همواره توپ نابهسامانی بازار پروازهای داخلی را به زمین شرکتهای چارترکننده انداختهاند. اما نباید این نکته را فراموش کرد خود انجمن شرکتهای هواپیمایی هم هر از چندگاهی بازار را با یک سری اقدامات به هم ریختهاند. در این شرایط بهنظر میرسد باید فکری اساسی برای این انجمن شود تا از تصمیمات ناگهانی و بر هم زننده آرامش بازار حملونقل هوایی کشور جلوگیری بهعمل آید. آذر امسال انتخابات هیئت مدیره انجمن شرکتهای هواپیمایی برگزار و عبدالرضا موسوی باز هم بهعنوان رئیس انتخاب شد.گفته میشود در فرآیند انتخابات هیئت مدیره انجمن شرکتهای هواپیمایی و رئیس آن اختلافاتی بین شرکتهای هواپیمایی وجود داشته است.