با گذشت بیش از یک سال از ابلاغ دستورالعمل تفکیک حساب‌های تجاری از غیرتجاری، برخی افراد برای دور زدن قانون و مالیات ندادن در صدد برآمده‌اند تا انتقال وجه را ابتدا به صورت نامحسوس به حساب دیگران یا در قالب کارت به کارت انجام دهند.
با این حساب همه وجوه واریزی به حساب‌های بانکی تجاری از کلیه راه ها از جمله درگاه‌های الکترونیکی پرداخت، دستگاه‌های کارتخوان، کارت به کارت، ساتنا، پایا و ... به عنوان فروش تلقی شده و مبنای محاسبات مالیات قرار می‌گیرد.
۱۲ شهریور سال گذشته بود که بانک مرکزی اعلام کرد زیرساخت‌های لازم برای تفکیک حساب‌های تجاری و غیرتجاری افراد فراهم شده و از این پس تمامی حساب‌های سپرده بانکی اشخاص حقوقی، حساب تجاری محسوب می‌شوند و حساب سپرده بانکی اشخاص حقیقی هم، هرچند حساب غیرتجاری به حساب می‌آید اما افراد برای اینکه دچار دردسر مالیاتی نشوند باید حساب‌های تجاری خود را اعلام کنند. ضمن اینکه، حساب‌های بانکی غیرتجاری افراد هم به صورت مستمر پایش شده و چنانچه مبالغی بابت فعالیت‌های تجاری به آن واریز شود درآمد کتمان شده تلقی و مشمول مالیات و جرائم خواهد شد.
حساب تجاری چیست؟
هرگونه حساب سپرده بانکی متعلق به مشتری که به عنوان حساب تجاری از سوی سازمان مالیاتی اعلام شده و فعالیت تجاری متناظر با آنها تعیین شده باشد، حساب تجاری محسوب می شوند. حساب تجاری مشتری فقط در قالب یکی از انواع حساب سپرده قرض‌الحسنه پس‌انداز، حساب سپرده قرض‌الحسنه جاری و حساب سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت عادی قابل افتتاح است.
نکته اینکه تغییر وضعیت حساب سپرده سرمایه‌گذاری بلندمدت و حساب سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه مدت ویژه مشتری به حساب تجاری مجاز نیست. همچنین بانک‌ها مجاز به پذیرش درخواست ورود شریک جدید به حساب مشترک تجاری نیستند و متقاضیان در صورت نیاز به افزایش شرکاء، باید درخواست افتتاح حساب مشترک جدید را به بانک ارائه دهند.
تشویق‌های بانکی حساب‌های تجاری چیست؟
بانک مرکزی مشوق‌هایی را برای معرفی حساب‌های تجاری پیش‌بینی کرده که شامل اعطای دسته چک جدید در صورت بازگشت تمامی برگه های دسته چک های قبلی و نیز بازگشت ۶۰ درصد از برگه های آخرین دسته چک متصل به حساب تجاری می‌شود.
همچنین افرادی که حساب تجاری خود را اعلام کنند از تخفیف ۴۰ درصدی در پرداخت برخی خدمات بانکی شامل ضمانت‌نامه‌ها و حواله‌ها می‌شوند. افزون بر اینکه محدودیت روزانه برداشت غیرحضوری از حساب‌های تجاری ۵ میلیارد ریال و ماهانه ۳۰ میلیارد دلار خواهد بود.
نحوه کنترل حساب‌ها
شاید برایتان این سوال مطرح باشد که چگونه یک بانک متوجه می‌شود که حساب بانکی مشکوک است؟ بر اساس تدبیر بانک مرکزی، اگر حساب بانکی یک فرد ۲ شرط را به صورت همزمان داشته باشد، آن حساب تجاری قلمداد می‌شود، نخست اینکه تعداد واریز به حساب به ۱۰۰ فقره در روز برسد و دوم اینکه مبلغ واریز شده بیش از ۳۵ میلیون تومان باشد.
البته همه حساب‌هایی که واجد دو شرط باشد، به یکباره تبدیل به حساب تجاری نمی‌شود بلکه بانک‌ها آنها را بررسی و پس از پایش رفتار مالی افراد تصمیم‌گیری خواهند کرد. همچنین، با اعلام بانک مرکزی بانک‌ها وظیفه دارند تمامی نقل و انتقالات الکترونیکی بالاتر از ۱۰ میلیارد ریال درون بانکی و بین بانکی روزانه مشتری که از محل یک یا چند حساب تجاری وی انجام می شود، را مشروط به تکمیل اظهار مشتری و ارائه اسناد کنند.
چگونه حساب‌های بانکی را تفکیک کنیم؟
اشخاص حقیقی دارای کسب و کار مشخص شامل اصناف برای اینکه با مالیات سنگین یا جریمه مواجه نشوند، می‌توانند به درگاه سازمان مالیاتی مراجعه و راسا حساب یا حساب‌های تجاری‌شان را اعلام کنند. راه دوم این است که به بانکی که در آن حساب دارید، بروید و اطلاعات حساب بانکی مدنظرتان را تجاری کنید البته به شرط اینکه قبل از آن شماره پرونده مالیاتی گرفته باشید.
فعالیت تجاری، بدون حساب تجاری ممنوع!
بانک‌ها موظفند هرگونه ارائه خدمات بانکی برای تأمین ارز مربوط به واردات کالا و خدمات را منوط به وجود حساب تجاری به نام متقاضی واردات کنند و انتقال وجوه ریالی مربوط به تقاضای تأمین ارز به منظور واردات کالا و خدمات، صرفاً از محل حساب تجاری امکانپذیر است. همچنین بانک‌ها مکلف هستند هرگونه اعطای تسهیلات ریالی و ارزی به صاحبان کسب و کار را منوط به وجود حساب تجاری به نام متقاضی تسهیلات و کارسازی وجه آن در حساب تجاری آنها کنند.
البته به تشخیص بانک در صورتی که اعطای تسهیلات ریالی در قالب قرض الحسنه، فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک، جعاله و مرابحه به مشتری، در امور غیرتجاری کاربرد داشته باشد، وجود حساب تجاری به نام متقاضی تسهیلات موضوعیت ندارد.
کارت بانکی‌تان را اجاره ندهید
اگر فکر کرده‌اید که می‌توانید قانون را دور بزنید، سخت در اشتباه هستید چرا که همه حساب‌های بانکی شما زیر ذره بین قرار دارد و بانک‌ها مکلف هستند رفتار مالی دارندگان حساب های سپرده نزد خود را به صورت مستمر رصد و ارزیابی و میزان واریزی‌ها را متناسب با میزان درآمدهای شغلی و غیرشغلی دارندگان حساب کنترل کنند. برای اینکه در تله مالیاتی گیر نکنید، حساب بانکی یا کارت بانکی‌تان را به دیگران اجاره ندهید چرا که حتما روزی سازمان امور مالیاتی سراغ‌تان خواهد آمد.
صندوق‌های قرض‌الحسنه خانگی در خطر!
با گذشت بیش از یک سال از اجرای بخشنامه اخذ مالیات از حساب های تجاری، دردسرهایی هم برای مردم ایجاد شده از جمله اینکه برخی صندوق‌های قرض‌الحسنه خانگی با مشکل مواجه شده‌اند و برای صاحبان حساب ممکن است مالیات بریده شود یا اینکه برخی که وام خرد گرفته‌اند، مجبور شده‌اند که با آن به شکل صوری خرید کنند و صاحبان کسب و کار به دلیل نگرانی مالیاتی، از پذیرش کارت‌های تسهیلات یا اعتباری سرباز می‌زنند که یا طلب پول بیشتر می‌کنند.
