به گزارش ایران اکونومیست، پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی امروز (یکشنبه) میزان اولین نشست از نشستهای هماندیشی نهمین کنفرانس بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله با حضور عبدالرضا سروقد مقدم دبیر علمی کنفرانس، عباس فتحی آذر، محقق دوره دکتری در پژوهشگاه، مرتضی عباسنژادفرد کارشناس اداره کل ارزیابی و توسعه بیمه های ساختمان صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان و اسماعیل سلیمی معاون پیشگیری و کاهش خطر سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران بود.
فتحیآذر از پژوهشگران پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی در این نشست به بیان نتایج حاصل از یک تحقیق علمی در مورد اقدامات در ایتالیا برای کاهش مخاطرات ناشی از زلزله پرداخت.
وی همچنین راهنمای رتبه بندی لرزهای ساختمانها در آن کشور را مرور کرد و یادآور شد: مدیران شهری در این کشور مستندات دقیق سازههای مختلف را بعد از هر زلزله برآورد و از جهات مختلف مانند تعداد افراد آسیب دیده و غیره ارزیابی همچنین هزینههای خسارات ارزیابی کردهاند. اطلاعات را برای مهندسان توسعه دادند تا آنها بتوانند هر سازهای را از جهت ایمنی دسته بندی کنند.
این محقق ادامه داد: چهار سطح در مورد زلزلههای ایتالیا بر اساس این راهنمای رتبه بندی وجود دارد. همچنین رتبه لرزهای ساختمان ها برابر با بدترین رتبه به دست آمده آن ساختمان با روشهای شاخص ایمنی در سطح عملکرد ایمنی جانی و خسارت سالانه است. برای اینکه مالک هر ساختمان به ایمنی سازی ساختمان خود ترغیب شود، تشویقهایی هم در نظر گرفته شده است.
فتحیآذر یادآور شد: هر چقدر وضعیت ایمنی ساختمان خود را بیشتر ارتقا دهد از تخفیف بیشتری در مالیات سالانه بنا برخوردار میشود. اگر هم مالک بنا به صورت همزمان هم آسیبپذیری را افزایش داده و هم مصرف انرژی را کاهش دهد، معافیت مالیاتی بیشتری خواهد داشت.
رویکردهای کشورهای مختلف در برابر بلایای طبیعی
عباس نژادفرد کارشناس اداره کل ارزیابی و توسعه بیمه های ساختمان صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان نیز در این نشست با رویکرد تدوین سیاستهای کاهش آسیبپذیری ساختمانهای کلان شهر تهران جبران خسارات وارد شده در کنار سایر سازوکارهای مدیریت ریسک و افزایش تاب آوری جوامع برای ادامه کار و زندگی را از اهمیت بیمهها در حوادث طبیعی دانست.
وی افزود: در کشور تایلند برای پوشش خسارات ناشی از حوادث طبیعی صندوق ملی بیمه حوادث طبیعی با هدف مدیریت ریسک تاسیس شد و اسپانیا سیاست بیمه اجباری قانونی در برابر خسارات ناشی از مخاطرات طبیعی را اتخاذ کرده است.
این کارشناس، سیاست دولت ترکیه در زمینه بیمه حوادث طبیعی را ایجاد صندوق دولتی بیمه بلایای طبیعی (زلزله) برای بیمه اجباری و خطرهای ناشی از آن عنوان کرد و یادآور شد: در ژاپن مدیریت خسارات ناشی از زلزله بین دولت و بخش بیمه بازرگانی از طریق سازمانی وابسته به دولت این کشور بر اساس قانون اجباری بیمه زلزله در پیش گرفته شده است.
وی یادآور شد: در مجموع در کشورهای مختلف چهار رویکرد در این زمینه وجود دارد؛ دولتها هیچ مداخلهای نمیکنند، شرکتهای بیمه گذار نقش اختیاری کمتری در پوشش حوادث طبیعی دارند، دولت در تهیه بیمه مداخله نمیکند، بلکه بیمه برخی از مخاطرات را از سوی بیمهگذاران اجباری میکند و برخی کشورها هم رویکرد ترکیبی از بیمه اجباری و اختیاری را اخذ میکنند.
نماینده اداره کل ارزیابی و توسعه بیمههای ساختمان صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان سیاستهای کلی و اسناد بالادستی کشور از جمله سیاستهای کل نظام برای پیشگیری و کاهش خهطرهای ناشی از سوانح ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۸۶ برای پیشگیری و کاهش خطرات ناشی از سوانح طبیعی و تکالیف متعددی مانند الزامی کردن بیمه، تشکیل صندوقهای حمایتی و جلوگیری از ساخت و سازهای ناامن را مبانی قانونی تاسیس این صندوق ذکر کرد و گفت: روش غالب تامین مالی خسارات حوادث طبیعی مبتنی بر سهیم شدن دولت با زیاندیدگان، شرکتهای بیمه، سازمانهای حمایتی و کمکهای داخلی و خارجی است که در کشور ما نیز اتخاذ شده است.
عباس نژادفرد ادامه داد: بر این اساس قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران کشور در سال ۸۶ مصوب و لایحه تاسیس صندوق بیمه حوادث طبیعی در سال ۹۱ به مجلس ارائه شد. همچنین قانون در سال ۱۳۹۹ تصویب شد و در سال ۱۴۰۰ اساسنامه در هیات وزیران تصویب شد. آیین نامه اجرایی تبصره ۱ ماده ۱ این قانون در سال ۱۴۰۱ در وزارت کشور و سازمان مدیریت بحران، بیمه مرکزی و هیات وزیران تصویب شد و آیین نامه اجرایی ماده ۲ هم ۲۲ فروردین سال جاری در هیات وزیرات تصویب شد که سقف پرداخت صندوق را مشخص میکند.
وی همچنین اظهار داشت: طبق قانون بیمه ساختمانهای مسکونی اجباری است و جمع آوری حق بیمههای دریافتی از طریق قبوض برق خواهد بود. همچنین این صندوق به عنوان بیمه گر پایه انتخاب و امکان فعالیت شرکتهای بیمه در فروش بیمه تکمیلی حوادث طبیعی ساختمان اعلام شد. ایجاد حساب ویژه اتکایی بیمه پایه نزد بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران از دیگر اقدامات انجام شده در زمینه بیمه ساختمانها به شمار میرود.
کارشناس اداره کل ارزیابی و توسعه بیمه های ساختمان صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان به قوانین و ضوابط مصوب در این زمینه اشاره و خاطر نشان کرد: قانون تاسیس صندوق بیمه حوادث ساختمان و اساسنامه آن از جمله این قوانین است.
پرداختهای صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان
به گفته عباس نژادفرد آیین نامه اجرایی قانون ناسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی ساختمان و دستوالعمل نحوه رسیدگی و پراخت به استناد تبصره ماده ۹ آیین نامه اجرایی از دیگر قوانین این حوزه است.
وی به بیان عملکرد صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان اشاره کرد و یادآور شد: در زلزله آذربایجان غربی، فارس و هرمزگان برای ۱۴ هزار و ۶۸۸ باب ساختمان آسیب دیده و در سیل استان های آذربایجان غربی، اصفهان، بوشهر، فیروزکوه، تهران، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی، سمنان، سیستان و بلوچستان، قزوین، کرمان، گلستان، مرکزی و یزد برای ۳ هزار و ۷۵ واحد مسکونی آسیب دیده، این صندوق خسارت پرداخت کرد.
کارشناس اداره کل ارزیابی و توسعه بیمه های ساختمان صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان پرداخت خسارت برای هزار و ۲۸۶ باب واحد مسکونی آسیب دیده در برف سنگین چهارمحال و بختیاری و اصفهان را از دیگر اقدامات این صندوق ذکر کرد و افزود: در سال ۱۴۰۱ این صندوق برای دو هزار و ۱۵۶ واحد خسارت دیده به مبلغ ۳۹۰ میلیارد ریال خسارت پرداخته است و در سال ۱۴۰۲ تا ۱۵ دی برای ۲۱ هزار و ۳۴۶ واحد خسارت دیده مبلغ سه هزار و ۳۱۳ میلیارد ریال خسارت پرداخت شد.
شهر تهران پایتخت انباشته از ریسک
معاون پیشگیری و کاهش خطر سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران نیز در این نشست به ضرورت تجهیز تهران به سیستم هشدار سریع اشاره کرد و گفت: این اقدام اساسی در زمینه تاب آوری پایتخت در برابر سوانح طبیعی است و تهران را به نهمین شهر مجهز به این سیستم در دنیا تبدیل می کند.
عباس سلیمی با یادآوری تعدد خطرهای طبیعی در تهران، خاطرنشان کرد: ریسک های متعدد که از دوران رژیم سابق تاکنون در تهران ایجاد شده، این شهر را تبدیل به پایتختی انباشته از ریسک کرده است با اتکا به دانش و توانمندی های موجود، در حال رفع شدن است.
وی افزود: در شهرداری تهران طرح جامع ارزیابی ریسک طی یک فرایند منسجم صورت گرفته و از سال آینده ساختمان های تهران دارای یک کلان داده خواهند شد که برنامه های مقاوم سازی و بهسازی بر اساس مختصات و تقسیم بندی های انجام شده است، آغاز می شود