به گزارش ایران اکونومیست، تنشها میان واشنگتن و تلآویو زمانی تشدید شد که «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا قرار بود پس از حمله هفتم اکتبر حماس به صهیونیست به اراضی اشغالی برود اما این سفر در لحظه آخر لغو شد. پس از آن هم حمله رژیم صهیونیستی به بیمارستان المعمدانی غزه با شهدا و مجروحان زیاد و و در نهایت امتناع سران کشورهای غرب برای دیدار با بایدن حین سفرش به منطقه بیش از پیش بر تنشها افزود.
نیویورکتایمز مینویسد: جو بایدن مشاورانش را فراخواند تا آنها به او بگویند که باید باز هم به اسرائیل برود یا نه. مناظرهای بین مشاوران سیاسی و امنیت ملی بایدن در گرفت. برخی تاکید کردند که بایدن نباید به این سفر برود اما مشخص نبود که چه کاری میشود انجام داد. آیا این سفر امن بود؟ سایرین نیز استدلال کردند که بایدن باید به هر ترتیبی که شده برود. او در نهایت اعلام کرد که به این سفر میرود.
به نوشته روزنامه نزدیک به دموکراتهای آمریکا، این تصمیم شاید بیش از هر تصمیم دیگری رویکرد بایدن را در قبال آنچه که به تفرقهانگیزترین بحران سیاست خارجی دوره ریاست جمهوری او تبدیل شده است، مشخص کند. او باید میرفت. باید آنها را رو در رو میدید. با این کار، او عملا مالکیت جنگی را که با تمام وحشیگری شدیدش دنبال میشد، در دست گرفت و شخصا آن را در معرض خطر بزرگ سیاسی برای خود در داخل و خارج از کشور مدیریت کرد.
هیچ بخش دیگری در نیم قرن گذشته روابط بین ایالات متحده و رژیم صهیونیستی را به این شدت در بوته آزمون قرار نداده بود. دیپلماسی پیچیده بین واشنگتن و تلآویو از زمانی که حماس ۱۲۰۰ صهیونیست را کشت و ۲۴۰ نفر دیگر را به اسارت گرفت در تعامل مستقیم بین سران دو طرف و بین آژانسهای اطلاعاتی و امنیتی دو طرف انجام شده است.
تصمیم بایدن برای سفر به اراضی اشغالی جای خود را به تماسهای تلفنی خستهکننده، نظرات تند عمومی و جلسات طولانی و طاقتفرسا داده است. این رابطه به طور فزایندهای بدتر شده چون بایدن بیش از هر موضوع دیگری در سه سال ریاست جمهوری، خود را درگیر این مناقشه کرده است. رئیسجمهور آمریکا و تیمش بارها و بارها مداخله کردهاند تا رژیم صهیونیستی را از آنچه که آنها «افراط در انتقامجویی» میدانند، دور کنند آن هم برای اینکه صهیونیستها در لحظات حساس از آنها سرپیچی کردهاند.
بایدن شاهد مقاومت فزاینده داخلی در برابر حمایتهایش از رژیم صهیونیستی بوده که شامل نامههای متعدد از دیپلماتهای وزارت خارجه میشود. در ماه نوامبر، بیش از ۵۰۰ تن از کارمندان سیاسی و نمایندگانی از حدود ۴۰ سازمان دولتی نامهای به بایدن در اعتراض به حمایت او از جنگ رژیم صهیونیستی در غزه ارسال کردند. دموکراتهای کنگره او را برای مهار حمله این رژیم تحت فشار قرار دادهاند و ایالات متحده خود را در تضاد با کشورهای دیگر در سازمان ملل دیده است.
افزایش تنشها
به نظر میرسد که با فرا رسیدن سال جدید میلادی، این تنشها در حال افزایش است. تیم بایدن تشخیص میدهد که چالش او فقط «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی نیست، چون اسرائیلیها در سراسر جهان از عملیات نظامی حمایت میکنند که به گفته وزارت بهداشت غزه بیش از ۲۰ هزار شهید برجای گذاشته است. اما هیچ بحث جدی در داخل دولت درباره تغییر معنادار در سیاست، مانند قطع ارائه تسلیحات به اسرائیل وجود ندارد و بهجای آن بایدن همچنان مصمم است تا با استفاده از اعتباری که از طریق حمایت ثابت از اسرائیل به دست آورده، بحران را در درون بحران هدایت کند، اگرچه مشخص نیست که چه میزان نفوذی به او میدهد.
نیویورکتایمز نوشت بایدن در یک گفتوگو به نتانیاهو فشار آورد تا جنگ را به سمت عملیاتی سوق دهد که بیشتر بر حملات نیروهای ویژه که رهبران و تونلهای حماس را هدف قرار میدهند، کاهش دهد تا بمباران گسترده. نتانیاهو سپس «ران درمر» مشاور دست راست خود را به واشنگتن فرستاد تا در یک جلسه چهار ساعته در کاخ سفید شرکت کند و در آنجا به «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه و «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا اطمینان داد که اسرائیل به زودی به سمت مرحله هدفمندی تغییر خواهد کرد که بایدن روی آن تاکید کرده است.
درمر به آنها گفت، نخستین نشانههای چنین تغییری را میتوان در هفتههای آتی دید؛ زمانیکه نیروهای رژیم صهیونیستی عملیات در شمال غزه را پایان میدهند و نیروهای آن از منطقه خارج میشوند. اما او چارچوب زمانی قطعی به آنها ارائه نکرد و آمریکاییها به او فشار آوردند که دیر یا زود چنین اقدامی باید انجام شود. بلینکن نیز قصد دارد تا اوایل ژانویه ۲۰۲۴ به اراضی اشغالی برود و مقامهای اسرائیلی نیز امیدوارند که به او تصمیمی را درباره گامهای بعدی ارائه کنند.
در همان زمان، تیم بایدن بی سر و صدا در حال مذاکره برای یک معامله جدید بر روی مسئله اسرای صهیونیست بود. «ویلیام برنز» مدیر سیا اوایل دسامبر با همتای اسرائیلی خود و نخستوزیر قطر در ورشو دیدار کرد تا پیشنهادی برای توقف هفت روزه نبرد در ازای آزادی ۳۵ تا ۴۰ نفر دیگر بدهد که در ۷ اکتبر به اسارت گرفته شده بودند.
این میزان از روابط بین اسرائیل و آمریکا در ۱۲ هفته گذشته بر اساس مصاحبهها و سفرها به منطقه از سوی مقامهای دو طرف ارزیابی شده که خواستند نامشان فاش نشود.
نگرانی از یک جنگ گسترده
روزنامه آمریکایی نوشت: هفته نخست پس از حمله، بیثباتترین و خطرناکترین هفته بود. به گفته مشاوران، بزرگترین ترس بایدن جنگ گستردهای بود که در آن ایران علاوه بر حماس، نیروهای نیابتی خود را برای حمله به اسرائیل تقویت میکرد یا اسرائیل یک جنگ پیشگیرانه را علیه چنین نیروهایی آغاز میکرد.
وقتی بایدن متوجه حمله هفتم اکتبر شد، سه تماس مشترک و سه نشست رو در روی با تیم امنیت ملی خود برگزار کرد، بیانیهای به رسانهها داد و تماسهای جداگانهای با سالیوان، «یان فینر» معاون مشاور امنیت ملی، نتانیاهو، «ملک عبدالله» پادشاه اردن، «کامالا هریس» معاون خود، «لوید آستین» وزیر دفاع و ۲ نفر از دموکراتهای کنگره که در اراضی اشغالی بودند، برقرار کرد.
بایدن علاوه بر تماس با سران کشورهای مصر، عربستان سعودی، قطر، امارات عربی متحده، عمان و همچنین «پاپ فرانسیس» رهبر کاتولیکهای جهان، ۱۴ بار مستقیما با نتانیاهو صحبت کرد. هر تماس او با نتانیاهو معمولا شامل یک جلسه مقدماتی با مشاوران بایدن و یک جلسه توجیهی پس از آن است.
مقامهای آمریکایی بعد از این صحبتهای تلفنی، سفرهای مداوم خود را به اراضی اشغالی آغاز کردند؛ ابتدا بلینکن و سپس آستین در ۱۳ اکتبر به طور خصوصی و با استناد به تجربیات آمریکا در مورد جنگ شهری در عراق، به «یوآو گالانت» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی هشدار داد که اسرائیلیها باید کریدورهای بشردوستانه و مجموعهای از قوانین تعریف شده برای حفاظت از شهرهای فلسطینی را ایجاد کنند.
چند هفته نه، چند ماه
نیویورکتایمز در ادامه گزارش خود نوشت آمریکاییها تحت تأثیر طرح اولیه رژیم صهیونیستی برای تهاجم زمینی به غزه قرار نگرفتند و به دنبال تعدیل آن بودند اما اسرائیلیها در نهایت بیش از آن چیزی که حتی تیم بایدن انتظار داشت، به غزه حمله کردند که نتایج مرگباری به همراه داشت. عکسهای فلسطینیهای شهید شده نه تنها بسیاری از اعضای حزب دموکرات، بلکه دولت واشنگتن و حتی کاخ سفید را نیز خشمگین کرد.
رسانه آمریکایی مدعی شد: بایدن همچنان به تماسهای خود با نتانیاهو ادامه داد و بر کاهش تلفات غیرنظامیان تاکید میکند. قطر به عنوان کشور دوست آمریکا و حماس، به صورت مخفیانه به بلینکن در جریان سفر ۱۳ اکتبر او به منطقه گفت حماس آماده ارائه پیشنهاد آزادسازی اسرای صهیونیست در ازای وقفه آتشبس است.
جدیترین مناقشه بین واشنگتن و تلآویو یک روز پس از مطرح شدن این پرسش ایجاد شد که «پس از پایان جنگ در غزه چه کنیم؟» نتانیاهو در برابر پیشنهادات بایدن مبنی بر اینکه یک تشکیلات خودگردان فلسطینی «احیا شده» که در کرانه باختری مستقر است، غزه پس از حماس را اداره میکند تا در نهایت تشکیل یک کشور فلسطینی را دنبال کند، مقاومت کرده است.
نتانیاهو به ویژه بر عدم موفقیت رهبران تشکیلات خودگردان فلسطین در محکوم کردن عملیات هفتم اکتبر تمرکز کرد و نگران بود که اعطای نقشی در آینده به آنها به عنوان ضعف ائتلاف جناح راست تلقی شود. اندکی پیش از پنجمین سفر بلینکن به اراضی اشغالی، رسانههای اسرائیلی گزارش دادند که نتانیاهو به متحدانش گفته که او تنها چیزی است که بین آنها و راهحل دو دولتی بایدن قرار دارد.
توهم
مکالمههای اخیر بین نتانیاهو و بایدن بیش از پیش پرتنش شده است. مقامها میگویند تمامی مکالمات پرتنش و برخی اوقات متشنج بودهاند. به عنوان مثال ۲ نفر از منابع که خواستند نامشان فاش نشود گفتهاند که لحن گویش دو طرف در مکالمات به این صورت بوده است: «ببین، مرد، باید در این باره کار بیشتری انجام بدهی یا این را جدی بگیری».
نیویورکتایمز نوشته است: با وجود همه این اختلافنظرها، هیچ بحث جدی در دولت بایدن در مورد قطع ارتباط با اسرائیل یا ایجاد شرایط برای کمکهای امنیتی وجود ندارد.
روز جمعه، سه روز پس از نشست درمر، وزارت امور خارجه با ارسال ۱۴۷.۵ میلیون دلار گلولههای توپخانه ۱۵۵ میلیمتری و تجهیزات مرتبط، با استناد به قوانین اضطراری برای دور زدن بررسی کنگره برای بار دوم موافقت کرد؛ اقدامی که بار دیگر خشم قانونگذاران دموکرات را برانگیخت.