یکی از سیاستهای اقتصادی دولت دلارزدایی اقتصاد است، اعتقاد سیاستگذاران بر این است که پایه دلاری باید از تقاضا، محاسبات و معاملات داخلی و خارجی حذف شود. از اینرو پیمانهای پولی دوجانبه با کشورهای طرف معامله مطرح شد و دولت مدعی است که یکی از دستاوردهای عضویت در پیمانهای شانگهای و بریکس حذف دلار در معامله با کشورهای عضو در این پیمانها بوده و این اقدام میتواند عایق ضد ضربهای در برابر شوکهای ارزی و قیمتی باشد. از این رو در لایحه بودجه 1403 پیشنهاد داده شده که قیمت نفت از پایه دلاری به پایه یورویی تغییر کند و نرخ نفت 65 یورو تعیین شده است.
حسین راغفر، کارشناس اقتصادی درباره برنامه دلارزدایی دولت و یورویی شدن بودجه ١۴٠٣ اظهار داشت: به این اقدام دولت در بودجه 1403 نمیتوان دلارزدایی گفت اما یک اقدام نمایشی بوده و احتمالا قصد این بوده که نشان دهند ایران هم به جریان کاهش تقاضا برای دلار روی آورده است و کمکی برای تضعیف بیشتر دلار باشد. اما واقعیت این است که با اساس اقتصادی که در ایران حاکم شده به نظر نمیرسد آنی این امر موضوع محقق شود و موضوع دیگر اینکه اتفاقا اخیرا رابطه دلار و یورو به زیان یورو بوده و نرخ یورو نزدیک به دلار رسید.
وی ادامه داد: این روند نشان میدهد که واحد پولی اروپاییها هم بسیار متزلزل است و در شرایط امروز اقتصاد اروپا بسیار شکننده بوده و اتفاقا تحت تاثیر سیاستهای آمریکا قرار دارد و آمریکا از اینکه اروپاییان را فدای اقتصاد خود کند، رویگردان نمیشود کمااینکه این اقدام را انجام داده است. وقتی خط لوله نفت روسیه به اروپا را منفجر میکند برای اینکه اطمینان پیدا کند که این ارتباط انرژی قطع میشود. این امر سیاستهای آمریکا را نشان میدهد که انرژی خود را جایگزین این خط لوله کرد .
راغفر گفت: در حال حاضر تمام اقتصاد اروپایی به شدت شکننده شدهاند و حتی آلمان که صنعتیترین اتحادیه اروپا محسوب میشود امروز با بحرانهای جدی مواجه است و در مقابله با دلار ارزش خود را تا حد و زیادی از دست داده است بنابراین انتقال دلار از یورو در اقتصاد ایران بیشتر یک جنبه نمادین دارد تا یک تاثیر واقعی.
وی تاکید کرد: از سوی دیگر حجم تجارت خارجی در حدی نیست که بتواند روی تقاضای دلار چندان اثرگذار باشد.
همچنین مهدی پازوکی، کارشناس اقتصادی درباره این اقدام دولت در بودجه سال آینده و تغییر پایه دلاری به یورویی در درآمدهای نفتی اظهار داشت: گمان میکنند با این اقدامات میتوانند دلار را از ارزش بیندازند در حالی که ارز مسلط برای قیمت نفت در بازارهای جهانی دلار است.
وی تاکید کرد: همین الان بالای 65 درصد تجارت جهانی با دلار است و ایران 40 میلیارد دلار نفت بفروشد این عدد در گردش مالی اقتصاد امریکا که بالای 12 هزار میلیارد دلار است عددی محسوب نمیشود.
این کارشناس اقتصادی افزود: این اقدام اتفاقا به ضرر اقتصاد ایران است و باید تلاش کرد که با توسعه روابط بینالملل سهم کشور را در تجارت خارجی افزایش دهیم و به طور قطع افزایش مروادات ایران با قدرتهای جهانی به ضرر رقبای منطقهای خواهد بود اما متاسفانه این موضوعات از سوی سیاستگذاران درک نمیشود و محدودیتها را هر روز بیشتر میکنند.