به گزارش ایران اکونومیست، خداداد مقبلی در جمع خبرنگاران با بیان اینکه راه‌های فرعی شریان‌های حیاتی اقتصاد کشور محسوب می‌شوند، گفت: راه‌های فرعی و روستایی قطب مولد کشور و تولید هستند و هرچه روستاها از بحث‌های زیرساختی بهره‌مند باشند، روستاییان محصولات تولیدی خود را با قیمت بهتر می‌توانند به بازار مصرف برسانند. در این میان ایمنی هم در راه‌های فرعی حایز اهمیت است؛ هرچه رویه جاده بهتر باشد، کاهش تصادفات تلفات جاده‌ای را خواهیم داشت و همه این‌ها برمی‌گردد به فراهم کردم زیرساختی به نام جاده.
وی با بیان اینکه اگر زیرساخت‌های لازم فراهم شود، روستاها هم توسعه خواهند داشت، افزد: در حال حاضر ۲۰۹ هزار کیلومتر راه روستایی داریم که ۱۱۶ هزار کیلومتر آسفالت و بقیه شوسه یا خاکی است. همچنین ۳۸ هزار کیلومتر راه فرعی داریم که آسفالته است؛ درمجموع ۱۵۴ هزار کیلومتر راه آسفالته داریم که سرویس‌دهی حمل‌ونقل روستایی را انجام می‌دهد.
معاون ساخت و نگهداری سازمان راهداری با بیان اینکه قبل از ادغام راه‌های روستایی و فرعی با سازمان راهداری، اطلاعاتی از راه روستایی نداشتیم، گفت: در سال ۱۳۹۹ اطلس راه‌های روستای کشور چاپ شد؛ طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، ۹۷ هزار و ۵۳۸ روستای دارای سکنه داریم که ۴۰ هزار روستا بالای ۲۰ خانوار بوده و احداث راه در آن‌ها طبق برنامه ششم توسعه، تکلیف دولت است.
مقبلی ادامه داد: طبق این برنامه باید ۱۴۵ هزار کیلومتر راه می‌ساختیم که تا الان ۱۱۶ هزار کیلومتر راه آسفالته ساخته شده و ۸۵ درصد ضریب برخورداری داریم. از طرفی ۶۳۱۱ روستای بالای ۲۰ خانواده باقی مانده که باید برای ساخت این تعداد روستا، ۲۹ هزار کیلومتر راه ساخته شود و برای این کار به ۲۸۰ همت اعتبار نیاز داریم تا طی یک بازه زمانی شش ساله بتوانیم راه‌های این روستاها را آسفالت کنیم.
وی با بیان اینکه در افق امسال دیده شده که ۲۷۵۰ کیلومتر راه بسازیم، اظهار کرد: بر این اساس تا کنون در سال جاری ۲۲۹۴ کیلومتر راه ساخته شده است؛ البته راه‌های فرعی روستاهای زیر ۲۰ خانوار هم حدود ۲۰۰۰ کیلومتر ساخته شده که خارج از شبکه و برنامه ما بوده و به درخواست استان‌دار، فرماندار و نماینده مجلس در دو سال‌ونیم اخیر انجام شده است.
معاون ساخت و نگهداری سازمان راهداری با بیان اینکه تا مهرماه امسال مبادله موافقت‌نامه پروژه‌ها انجام نشده است، گفت: این وضعیت باعث می‌شود تا توان مالی پیمانکاران از دست برود و روند ساخت پروژه‌ها کُند خواهد شد. امروز با محدودیت اعتباری در ساخت راه‌های روستایی مواجه هستیم. اگر مبادله موافقت‌نامه از ابتدای سال اتفاق بیفتد، می‌توانیم بین ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ کیلومتر راه بسازیم در حالی‌که اکنون به‌دلیل محدودیت‌ها تنها ۲۷۵۰ کیلومتر ر در افق اجرایی در نظر گرفتیم.
مقبلی با بیان اینکه ۱۱۲۵ پروژه به طول ۵۴۲۶ کیلومتر در دست ساخت است؛ برای اتمام این پروژه‌ها حدود ۲۲ همت پول می‌خواهیم که امیدواریم تا پایان سال مالی بتوانیم به افق پیش‌بینی شده، دست یابیم. با وجود این از ابتدای سال تا کنون هنوز سهمیه قیر به سازمان راهداری ابلاغ نشده است و زمانی که ابلاغ شود، امکان ساخت خیلی از استان‌های سردسیر را تا ابتدای سال آینده نداریم؛ اما در استان‌های جنوبی به‌دلیل گرما امکانش هست.
وی درباره مشکل اختصاص قیر توضیح داد: قرار بوده حدود دو میلیون تن قیر در اختیار قرار گیرد که ارزش آن ۲۱ هزار میلیارد تومان بود و ۴۹ درصد قرار بود به وزارت راه و شهرسازی بدهند که حدود یک میلیون تن می‌شود؛ با وجود این، این سهمیه هنوز به ما ابلاغ نشده است و ما ۱۲۰۰ کیلومتر راه روستایی آماده آسفالت داریم و منتظر ابلاغ قیر هستیم.
معاون ساخت و نگهداری سازمان راهداری با بیان اینکه در بحث نگهداری این راه‌ها به شدت دچار مشکل هستیم، گفت: برای نگهداری راه‌های فرعی و روستایی سالانه حدود ۷۰ همت پول نیاز داریم که از منابع داخلی سازمان راهداری سالانه ۲۰۰۰ میلیارد تومان برای روکش آسفالت راه‌ها هزینه می‌شود. البته یکی از مشکلات ما در راه‌های فرعی این است که با هدف تمرکززدایی، توزیع اعتبارات به جای سازمان راهداری به استان‌ها ابلاغ شده است و بسیاری از راه‌های روستایی در مناطق کوهستانی هستند که آسفالت ندارند و با انسداد چهار ماهه در فصل سرما مواجه می‌شوند.
مقبلی با بیان اینکه در مناطق محروم پیمانکاران راغب به کار نیستند، گفت: عمده مشکلات ساخت راه هم در مناطق کوهستانی است و با توجه به محدودیت‌های اعتباری، تلاش کردیم از راه‌های مختلف جذب اعتبار کنیم؛ ازجمله بسیج سازندگی سپاه، ارتش، بنیاد علوی و بنیاد برکت در این زمینه به ما کمک کرده‌اند. از جمله اینکه تعدادی از پروژه‌ها توسط ارتش در مناطق محروم انجام شده و حدود ۳۵۰ میلیارد تومان تفاهم‌نامه منعقد شده است. همچنین ۲۲۷۲ میلیارد تومان در ۱۱۶ پروژه داریم که خیرین در حال انجام هستند.
وی بیان کرد: هم‌اکنون ۲۵ هزار و ۳۰۰ کیلومتر از ۳۸ هزار کیلومتر راه فرعی کشور نیاز فوری به روکش فوری آسفالت دارد که حدود ۲۳ همت برای این کار اعتبار نیاز است؛ اگر قرار باشد طی پنج سال این کار را انجام دهیم سالانه حدود ۴.۶ همت اعتبار نیاز داریم. همچنین حدود ۴۶ هزار کیلومتر راه‌های روستایی کشور نیازمند روکش فوری آسفالت هستند و سالانه به ۱۰ هزار میلیارد تومان برای روکش آسفالت راه‌های روستایی نیاز داریم.
معاون ساخت و نگهداری سازمان راهداری با بیان اینکه ۲۶ درصد از جمعیت کشور در روستاها هستند؛ گفت: و روستاها قطب تولید کشور هستند، باتوجه به محدودیت‌های مالی، هرچه سطح رویه در جاده‌ها قابل قبول نباشد، ضریب ایمنی کاهش یافته و تصادفات افزایش می‌یابد و هزینه‌هایی که مترتب است بیشتر می‌شود؛ در حالی‌که با افزایش ضریب ایمنی تمایل به سکونت در روستا بیشتر می‌شود.
