قرار است در طول اجرای برنامه هفتم توسعه گروه‌های زیر خط فقر از مالیات معاف شوند؛ این یعنی یک‌سوم جمعیت کل کشور.
نمایندگان مجلس روز گذشته در جریان بررسی جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه تصویب کردند که فقر مطلق تا پایان برنامه ریشه‌کن شود. یکی از ابزار لازم برای رسیدن به این هدف، معافیت مالیاتی است که بر دوش کارگران گذاشته شده است.
اگر قرار باشد جمعیت زیر خط فقر از مالیات معاف شوند، از آنجایی که حدود 35 درصد از جمعیت کشور زیر این خط قرار دارند این یعنی حدود یک‌سوم جمعیت کل کشور از مالیات معاف خواهند شد.
داوود منظور- رئیس سازمان برنامه و بودجه هم در همین ارتباط توضیحاتی را در صحن مجلس ارائه کرد. به گفته وی، معافیت مالیاتی قرار است به خط فقر مطلق برسد؛ این یعنی افرادی که زیر خط فقر مطلق هستند از دادن مالیات معاف خواهند شد.
آمار متفاوت از فقر و فقرا در ایران
در حالی‌که سفره‌ها بی‌نان است و عملا خانوار طبقه متوسط به دره فقر سقوط کرده‌اند؛ آمار و ارقام متفاوتی از وضعیت فقر و فقرا در ایران به دلیل اهمال‌کاری مرجع رسمی به گوش می‌خورند. گاهی یک کارشناس آمار ارائه می‌دهد و گاهی یک مقام سابق اقتصادی... اما همه آنها در یک موضوع وجه اشتراک دارند و آن هم بدتر شدن وضع فقر در ایران است.
اخیرا محسن پیرهادی، نایب رئیس کمیسون تلفیق برنامه هفتم در مجلس خبر داده که جمعیت زیر خط فقر مطلق در ایران به مرز 28 میلیون نفر رسیده است.
وحید محمودی، استاد اقتصاد دانشگاه تهران هم گفته که مطالعات نشان می‌دهند از 30 تا 50 درصد از جمعیت کشور درگیر فقر مطلق هستند. این ارقام مورد تایید علی ربیعی- وزیر کار دولت روحانی هم بوده است.
داستان آمار و ارقام اینجا تمام نمی‌شود؛ فرشاد مومنی- اقتصاددان آمار وحشتناکی در این زمینه اعلام کرده. او می‌گوید از هر سه ایرانی یک نفر گرفتار فقر مطلق است و دوره دو برابر شدن فقر به کمتر از سه سال رسیده.
ما برای بررسی این موضوع هم به سراغ مرتضی افقه- استاد دانشگاه رفتیم. افقه هم معتقد است 30 میلیون ایرانی دچار فقر مطلق هستند.
اما اگر بخواهیم از دریچه یک مرکز رسمی به جمعیت زیر خط فقر نگاه کنیم؛ آخرین مورد مربوط به مرکز پژوهش‌های مجلس است که در بررسی خود به سراغ دهه 90 رفته و اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم از سال 96 اقدام به محاسبه خط فقر کرده است.
بر اساس اطلاعاتی که مرکز ارائه کرده است، خط فقر متوسط کشوری در سال 1400 به طور سرانه یک میلیون و 680 هزار تومان بوده است. این عدد برای خانوار چهار نفره معادل چهار میلیون و 500 هزار تومان محاسبه شد.
بر این اساس، درصد جمعیت زیر خط فقر مطلق در سال 1400 برابر با 30.4 درصد بوده است. در سال 1400 نسبت به سال قبل از آن، از جمعیت فقرا کاسته شده؛ 700 هزار نفر.
در مجموع، نرخ فقر از سال 85 روند صعودی داشته و از سال 97 به بیش از 30 درصد رسیده است. در این بین، شکاف فقر که نشانگر فاصله فقرا تا خط فقر است و آن را اندازه‌گیری می‌کند؛ در سال‌های 1399 و 1400 به بالاترین مقدار یعنی 27 درصد رسیده است.
