به گزارش ایران اکونومیست، محسن رضایی- عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام- صبح امروز دوشنبه (۲۹ آبان ماه) در ششمین جلسه از سلسله نشستهای حکمرانی قرآنی که با حضور حجتالاسلام غلامرضا قاسمیان- رئیس کتابخانه و مرکز اسناد مجلس- و علیرضا معاف - معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی- در سالن غدیر وزارت ارشاد برگزار شد اظهار کرد: در رابطه با حکمرانی قرآنی بحثها و نظرات بسیار زیادی وجود دارد و باید بدانیم که برای اجرای حکومت اسلامی نیازمند تجربه و دانش هستیم. برای حکمرانی قرآنی باید از بعد فلسفی و ابعاد مختلف به این موضوع پرداخت. یکی از این حکمرانیها مسئله « تبعیت و تابعیت» است که در آیه ۱۵۴ سوره آل عمران آمده است که: «ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَیْکُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعَاسًا یَغْشَیٰ طَائِفَةً مِنْکُمْ ۖ وَطَائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ یَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَیْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجَاهِلِیَّةِ ۖ یَقُولُونَ هَلْ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَیْءٍ ۗ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ کُلَّهُ لِلَّهِ ۗ یُخْفُونَ فِی أَنْفُسِهِمْ مَا لَا یُبْدُونَ لَکَ ۖ یَقُولُونَ لَوْ کَانَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ مَا قُتِلْنَا هَاهُنَا ۗ قُلْ لَوْ کُنْتُمْ فِی بُیُوتِکُمْ لَبَرَزَ الَّذِینَ کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقَتْلُ إِلَیٰ مَضَاجِعِهِمْ ۖ وَلِیَبْتَلِیَ اللَّهُ مَا فِی صُدُورِکُمْ وَلِیُمَحِّصَ مَا فِی قُلُوبِکُمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ» در این آیه میتوان مرزبندی را دید.
وی گفت: ادبیات حکمرانی که در قرآن مجید آمده، مفاهیم و واژهها و ادبیات آن باید مورد بررسی قرار گیرد. یکی از این واژهها اطاعت و تبیعت است که در ۱۸۵ آیه به این موضوع پرداخته شده است. ما باید بدانیم که بین اطاعت و تبعیت چه رابطهای وجود دارد، باید مورد بررسی قرار گیرد.
این عضو مجلس تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: در جهان امروز حاکمان و سیاستمداران به این نتیجه رسیدهاند که باید انگیزههای ملی و شخصی را باهم هماهنگ کنند، چون سیاست بازار آزاد با شکست مواجه شده و باید سیاست تنظیمگری در پیش گرفته شود. باید نسبت ولایت با حکمرانی مشخص شود که در این زمینه رهبر معظم انقلاب به خوبی مساله ولایت را تشریح کردهاند. رهبر معظم انقلاب تعبیر جالبی از ولایت دارند و آن را یکپارچگی و درهم تنیدگی تفسیر میکنند و ولایت یعنی آحاد جامعه به صورت ریسمان در هم تنیده و یکپارچه میشوند و به همین دلیل وحدت در راه خدا را موضوع مهمی در جامعه مسلمانان و هدف ولایت میدانند.
رضایی افزود: چون حکمرانی خاصی در سپاه وجود داشت هر فرماندهای که بر روی کار آمد سپاه از ریل خود هرگز خارج نشد و امروز شاهد موفقیت این نیروی ارزشمند در عرصههای مختلف هستیم که باید از تجربه آن برای عبور از مشکلات کشور بهره ببریم. برخی از چهرههای آنروزها از قدرتگیری سپاه ابراز نگرانی میکردند و درباره قدرتگیری و احتمال کودتای سپاه به امام خمینی (ره) هشدار میدادند که امام خمینی (ره) تصریح کردند که سپاهیها فرزندان خود ما هستند. مسیر توفنده سپاه با حمایت امام راحل ادامه یافت. از پهبادهای سپاه مشخص است که همه چیز راه درست خود را رفته است و در اینجا این سوال مطرح میشود که چرا در سایر موارد مثل خودرو و یا اقتصاد نتوانستیم دستاورد لازم را داشته باشیم که حکمرانی باید به آن پاسخ دهد.
وی با تاکید بر این موضوع که برای رسیدن به مدل حکمرانی هر جامعهای الگوی پیشرفت مختص به خود را دارد گفت: نباید راه کشورهای دیگر را رفت چون هر سرزمینی راه خاص خود را دارد. در کنار دانش تجربی دیگر کشورها باید راه خود را برویم. باید بدانیم اصول و قواعد حکمرانی در بخشهای موفق چه بوده است، آن را پیدا کرده و در بخشهای دیگر و در عرصه عمل به کار ببندیم. وقتی همه منتقد هم شویم، میدان خالی میماند و پیشنهاد میکنم در کنار مباحث نظری و پژوهشی، باید در حوزه تجربی هم اقدامات لازم انجام شود.
فرمانده اسبق سپاه در ادامه با طرح این سوال که امروز درباره اینکه حماس پیروز میشود یا اسرائیل گفت: ابتدا باید نوع این جنگ بررسی شود؛ در عرصه نبرد میدانی ما دو نوع جنگ انقلابی و جنگ کلاسیک داریم. جنگ انقلابی سبکی از جنگ است که نوع اسلامی آن در ایران و غیراسلامی آن در ویتنام بوده است. جنگ انقلابی دارای اصول و قواعد خاص خود است که هرجا بوده، توانسته موفقیتهای بزرگی برای جنگجویان انقلابی و مشکلات بسیاری برای طرف روبروی جنگ به وجود آورد. آنچه امروز در میدان نبرد غزه مشاهده میکنیم از نوع نبرد انقلابی است و به همین دلیل اسرائیل برای دستیابی به حماس، دیوانهوار غزه را بمباران میکند.
رضایی با تأکید بر اینکه حماس در مظلومترین شکل میجنگد، خاطرنشان کرد: نیروهای حماس و مردم غزه به مظلومترین شکل میجنگند چون محاصره هستند و این نوع، سختترین جنگ انقلابی است که با جنگ ۲۲ روزه و ۳۳ روزه و سرکوب داعش و جنگ عراق بسیار تفاوت دارد اما چون جنگ انقلابی است، احتمال پیروزی بالایی دارد.
رضایی با بیان این که بعد دیگری از مفهوم حکمرانی اقناعپذیری است، گفت: در دوره جنگ برای هر تصمیمی چندین جلسه چند ساعته با سرداران برگزار میکردیم تا رزمندگان قانع شده و ابهامات آنها برطرف شود و پس از این جلسات و با آغاز نبرد، کسی عقبنشینی نمیکرد. اصل بعدی برادری است که یکی از مهمترین اصول اولیه انقلاب بود. در جامعه امروز برادری کم شده و متاسفانه شک و شبه و تهمت زدن زیاد شده است. طبق تعبیر رهبری، برادری یک شعبه از ولایت است در دهه اول انقلاب به حق حس برادری زیاد بود و این امر تأثیر زیادی در مدیریت جامعه دارد.
وی خطاب به جامعه قرآنی گفت: همین موارد بدیهی و به نظر کوچک میتواند آثار معجزهآسایی در کشور داشته باشد که در حکمرانی قرآنی باید به دنبال این موضوعات باشیم. موضوع مهم دیگر در این حوزه یادگیری هم به صورت فنی و هم نظری است که اثر معجزهآسایی نسبت به دانش نظری دارد که ضمن فهم در دانش نظری، مهارت هم میآموزد. سیاستمداران و فرماندهان جنگ ما در دهه اول انقلاب از طریق یادگیری سیاست و نظامیگری آموزش دیدند و مسائل را آموختند.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در آسیبشناسی شرایط امروز کشور، گفت: با تغییر دولتها، سرمایه عظیم دانشی از مدیران و دولت به کنار میرود و به نسل بعد منتقل نمیشود و باید اداره کشور را از صفر شروع کنیم. کارشناسان ما سیاسی هم شدهاند و از این نظر باید دقت کرد که بخش سیاسی در همکاری با دولت دخالت داده نشود، اما نباید این دانشی که برای رسیدن به آن سرمایهگذاری شده، کنار گذاشته شود. یادگیری و انتقال دانش تجربی به مدیران بسیارمهم است. در کنار این موضوع، مشکل جناحبندی سیاسی هم وجود دارد که گاهی پیش میآید که مدیری پست خود را حفظ کرده اما حاضر به همکاری با دولت جدید نیست که باید برای این مهم هم چارهای اندیشید.
رضایی با ارائه سه توصیه دیگر به جامعه قرآنی گفت: علاوه بر تقویت برادری و مسئله اخلاق که رکن مهم جامعه است باید به نقش ویژه بانوان در جامعه پرداخت. مسئله مادری یک مسئله مهم در جامعه است که متاسفانه ما نتوانستیم به این موضوع زیاد بپردازیم. اگر مادری در جامعه تقویت شود نیمی از مشکلات جامعه حل میشود. منظور ما از نقش مادران فقط کار آنها در منزل نیست که این امر بسیار مهم و ارزشمندی است اما بایدبه جایگاه مادری در تمام ابعاد پرداخت.