فاطمه نظری، رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران در رابطه با اظهارات وزیر اقتصاد، عنوان کرد: با اینکه بحث «استانیشدن نرخ نان» در رسانهها، برجسته شد، اما اصلا هیچ اتفاق خاص و جدیدی نیفتاده است. به گزارش اتاق اصناف تهران، نظری گفت: تعیین نرخ نان، پیش از این نیز به این شکل انجام میشد. ابتدا در تهران و براساس هزینههای تهران در نشستهایی با مسوولان دولتی، قیمتها بررسی میشد و پس از هماهنگیها به عدد مشخصی میرسیدند و نرخ را اعلام میکردند. بعد از آن دیگر استانها براساس نرخ تهران و متناسب با هزینههای خود، نرخی را محاسبه میکردند و آنها هم مقداری کمتر از تهران، بر اساس هزینههای استان خود، نرخ نهایی را اعلام میکردند.
وی افزود: هیچ اتفاق جدیدی نیفتاده و همیشه اینگونه بودهاست که هر استان بر اساس هزینههای خود، نرخ را اعلام میکرده است، اما ابتدا این نرخ برای تهران اعلام میشد، اما اکنون برخی استانها، پیش از اعلام نرخ تهران، در بررسیهایی که کردند، قیمت خود را اعلام کردهاند. نان در حالحاضر سه نرخی است. آرد یارانهای نوع یک، دو و آرد نوع سه؛ که هرکدام قیمتهای آرد و گندم متفاوتی دارند و بنابراین نرخ نانش هم متفاوت میشود. البته نوع ۳ نرخ ندارد و آزاد است. رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران با بیان اینکه در ۱۳ استان، نرخ نان توسط استانداران اعلامشدهاست و استانهایی مانند اصفهان، شیراز و خراسانرضوی، نرخهای خود را که از سال ۱۴۰۰ ترمیم نشده بود، ترمیم کردند، ادامه داد: مرداد امسال هم مسوولان مربوطه اعلام کردند تهران نرخ خود را اعلام خواهد کرد؛ اما متاسفانه اعلام نشد. به صحبتهایی که شدهبود و به اعداد و ارقامی که در هماهنگی با مسوولان دولتی در مرداد ماه رسیده بودیم، عمل نشد و آن را اعلام نکردند.
نظری با یادآوری اینکه بهطور متوسط، اکنون ۹۵تا ۹۷درصد نان سفره مردم را نانهای سنتی تامین میکنند و نانهای صنعتی نیز تامینکننده بین ۳ تا ۵درصد نان سفره مردم هستند، گفت: در تهران هزینههای خورد و خوراک کارگری و هزینه محلی که نانوایی در آن دایر است و سایر هزینهها از جمله هزینههای حملونقل آرد به نانواییها و حاملهای انرژی نسبت به شهرهای دیگر و شهرهای کوچکتر بالاتر است. این مساله در تحلیل نهایی قیمت نان اثرگذار است. قطعا هر استان هزینه تولیدی متفاوتی دارد. وی تاکید کرد: فرآیند بررسی و تعیین نرخنامه رسمی که اکنون برای نان اجرا میشود، سال۹۹ آغاز و در سال۱۴۰۰ اعلام شد؛ در واقع این نرخنامه با قیمتهای سال۹۹ تعیین شدهاست. انتهای این نرخنامه هم نوشته شده: قیمتهای فوق تا زمانی ملاکعمل خواهد بود که هزینه تولید افزایش نیافتهباشد.
رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران عنوان کرد: اگر ملاک ما برای تعیین نرخ، سال۱۴۰۰ باشد از ۱۴۰۰ به ۱۴۰۱ فقط در یک مورد که آنهم مربوط به هزینههای کارگری است ۵۷درصد افزایش حقوق کارگر داشتهایم. این رقم، از سال۱۴۰۱، به ۱۴۰۲، حدود ۳۰درصد بیشتر شدهاست. در این شرایط، این ۸۷درصد افزایش، روی هزینههای تولید اثرگذار بودهاست. نظری با بیان اینکه آردی که بهدست نانوا میرسد، تنها ۵ تا ۸درصد هزینه تولید را شامل میشود، ادامه داد: بر این اساس بین ۹۲ تا ۹۵درصد هزینه تولید، شامل کرایه محل، خوراک کارگر، حقوق و دستمزد، حاملهای انرژی، خمیر مایه، کرایه حمل و دیگر مقولات میشود. اکنون، با توجه به تورم نزدیک به ۱۴۰درصدی که در مجموع این سالها بوده، دیگر این تولید برای نانوایان اقتصادی نیست.
رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران همچنین افزود: قرار بود کمکهزینه ۴۰درصدی شب به شب از طریق دستگاههای هوشمند نان، برای نانوایان واریز شود. صرفنظر از اینکه این میزان، هزینههای آنها را پوشش نمیدهد و دخل و خرج شان با یکدیگر نمیخواند، اما بسیاری از نانوایان در مراجعه به اتحادیه گلایه دارند که این مبلغ برای آنها بهطور کامل واریز نمیشود.
وی با بیان اینکه نهادهای متعددی در حال نظارت بر نانواییها و بازرسی از آنها هستند، گفت: آنها تنها به بازرسیشدن و جریمه تعزیری بسنده نمیکنند، گاهی بنر نصب میکنند یا آرد و کمکهزینه نانواییها را کسر میکنند؛ در واقع نانواییها از چند جا تعزیر میشوند. رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران با اشاره به سه نرخی بودن نان و اینکه دولت باید بهصورت پلهپله، این چند نرخی بودن نان را اصلاح و قیمتها را به یکدیگر نزدیک کند، تصریح کرد: همه این مسائل روی هم در حال انباشتهشدن است و ما نسبت به پیامدهای آنها، نگرانیهایی داریم. نظری تصریح کرد: در شرایط فعلی همه اضلاع مثلث نان از ادارات دولتی که در تعیین نرخ نان دستاندرکار هستند تا نانوا و مصرفکننده، هیچکدام راضی نیستند. بهتر است برای نظم دهی به شرایط فعلی هرچه زودتر این مسائل مورد بررسی و رسیدگی قرار گیرند تا مشکلات روی هم انباشته نشوند.