به گزارش ایران اکونومیست، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در دومین نشست سراسری مدیران گروه معارف و دبیران قرآن و عترت دانشگاه آزاد که روز گذشته در مشهد مقدس برگزار شد، با اشاره به عملیات طوفان الاقصی، گفت: آنچه در فلسطین اشغالی و غزه میگذرد، «جهاد اصغر» را میطلبد اما آنچه در دانشگاه و اجتماع نیاز داریم، «جهاد اکبر» است. از خداوند میخواهیم در تربیت فرزندان سرزمینمان کوتاهی نکنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اهمیت گروه معارف در تربیت معنوی و فرهنگی دانشجویان، اظهار داشت: دانشجویان مقاطع کارشناسی حدود ۳۹۴ ساعت در اختیار این گروه هستند و باید دروس معارف را بگذرانند. اگر جوان شناختی از دین و ایمان نداشته باشد، یعنی این ۳۹۴ ساعت موثر نبوده است. هرچند که ما نیز «لَسْتَ عَلَیْهِمْ بِمُصَیْطِرٍ» نیستیم اما آیا مانند پیامبر، خودمان را برای هدایت فدا میکنیم تا مصداق این آیه شریفه باشیم؟
دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: باید جوانان را در مقابل چشمانمان بسازیم و طی چهار سال (مقطع کارشناسی) آنها را رشد دهیم. حضرت موسی زمانی که به دنبال مربی و مرشد برای خود بود، سه ویژگی را در نظر داشت؛ عبودیت و بندگی خدا، محبت و عالم بودن. پس هرکس برای علم معارف مناسب نیست بلکه باید رحمت و محبت در وجود او شکل گرفته باشد. دروس معارف یک امر ربانی است. تربیت با نَفس، عقل و دل کار دارد و به همین دلیل عالم ربانی طلب میکند.
وی درخصوص ویژگیهای علم تصریح کرد: ما در حوزه علم دچار یک مشکل هستیم، در چند سال اخیر اشکالی بوجود آمد که علم رسمی را از غرب گرفتیم تا به جوانان بدهیم اما علم برآمده از غرب کاری با علم ملکوت ندارد به همین دلیل جوان ما نمیتواند رابطه نماز باران و بارش باران را درک کند چرا که باران را امری طبیعی میداند و به همین دلیل جوان نمیتواند نماز باران امام رضا (ع) را درک کند.
وی افزود: سال ۱۹۲۷ میلادی مقالهای منتشر شد که در آن علم غرب را در تضاد و تعارض علم و دین بیان کرد اما سال ۲۰۰۰ ایده دیگری مطرح شد که معتقد است این دو متعارض نیستند و میتوانند گفتوگو کنند و استقلال و وحدت داشته باشند. البته ما دعوای علم و دین نداریم، بلکه با دعوای علم و ایمان مواجه هستیم و یک منازعه تمدنی علمی داریم.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه غرب از ابتدا ماوراءالطبیعه را نادیده گرفت و فقط به علم پرداخت، گفت: علم و ایمان چهار وجه تلازم، تغافل، استقلال و تعارض دارد و در این چهار وجه عالم مومن، عالم مسلمان، عالم غافل و عالم کافر تربیت میشود. سوال این است که ما در نظام تربیتی کدام یک را تربیت میکنیم؟ جوان ما در زیستشناسی نظریه غرب و نظریه تکامل داروین را مطالعه و هنگام اذان هم نماز میخواند. این یعنی عالم مسلمان تربیت کردهایم نه عالم مومن. در علم غرب خدا ربالعالمین نیست بلکه خدای ساعتساز است و در این نگرش دعا، معجزه، نماز باران و... وجود ندارد، البته میتواند نماز آیات را بپذیرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به لزوم تفکیک بین دانشجویان با تربیت دینی و دانشجویان تربیتشده غیردینی در کلاسهای معارف، اظهار کرد: ما با دو دسته دانشجو طرف هستیم؛ یک گروه دانشجویانی که در خانواده دینی تربیت شدهاند و باورهای کامل دارند و دانشجویانی که در خانواده غیردینی هستند، بنابراین باید این دو گروه را در کلاسهای معارف از هم جدا کرد و استاد معارف برای گروه دوم وقت و توان بیشتری بگذارد. مدل فعلی یک استاد با ۵۰ دانشجو که تربیت متفاوت دینی دارند، موثر نیست. نمیتوان با یک نسخه، سطح معارف دانشجویان را ارتقا داد.
وی با اشاره به لایهها و مولفههای تعلیم و تربیت معارفی، خاطرنشان کرد: در دروس معارف باید عالم مومن تربیت شود. دروس معارف باید بینش، دانش، گرایش، مهارت و کنش به دانشجویان بدهد. نسخه عملیاتی دانشگاه آزاد اسلامی در این حوزه، راهاندازی دانشکده «فرهنگ و زندگی» است که در یک بسته به فرهنگ، اخلاق و معنویت میپردازد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی صورتگرایی در علم را افتادن در تله مرگ دانست و گفت: باید در تربیت دانشجو شاگردپروری مورد توجه قرار گیرد و از نظام کلاسمحور به مربی محور بازگشت کنیم. دانشکدههای فرهنگ و زندگی نیازمند هیات علمی مستقر است و مربی میخواهد که روح و جسم او دانشگاه باشد. پیش از این دانشگاه آزاد اسلامی معتقد بود که نهاد علم است نه نهاد تربیت قوه عاقله به همین دلیل از اساتید ترددی و حقالتدریس استفاده میکرد. در این گذار استفاده از اساتید ترددی را ممنوع کردیم و دیگر اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی به صورت پیوسته یا وابسته با این دانشگاه همکاری خواهند داشت.
وی خاطرنشان کرد: برای دانشجوی باهوش، استاد باهوش میخواهیم چرا که قرار است هوش مصنوعی قدرت تفکر در تعلیم و تربیت دینی را بگیرد؛ پس اگر در نقطه کلاس و تدریس بایستیم، میدان را واگذار کردهایم.
دکتر طهرانچی در پایان خطاب به مدیران گروه و اساتید معارف اسلامی گفت: تحول در دانشگاه یک الزام و باید است چرا که جامعه از ما انتظار تحول دارد و شما کمکحال طرح تحول دانشگاه آزاد اسلامی هستید.