رضا خادمی زاده، رئیس انجمن رانندگان مسافربری در گفتوگو با ایران اکونومیست با اشاره به تمهیدات سازمان راهداری در ایام اربعین، گفت: در ایام اربعین همچون سالهای گذشته مشکلاتی مانند عدم هماهنگی بین مسئولین به چشم میخورد که این مشکل به دلیل تغییر متوالی سِمت مسئولین بود؛ به طور مثال در اربعین سال گذشته نواقصی مشخص شد تا در اربعین امسال اصلاح شود اما برخی مسئولین تغییر یافته بودند که همین روند موجب ایجاد عدم هماهنگی بین مسئولین و ادامهدار بودن مشکلات سال پیش در اربعین سال جاری شد.
رئیس انجمن رانندگان مسافربری تصریح کرد: البته برخی از مسئولین که به ستاد اربعین مربوط هستند علاقه به شرکت در جلسات پیشاز اربعین را ندارند و تنها مجموعهای که صرفاً طی سالهای متوالی ثابت مانده است اعضای صنف هستند و باقی افراد و مسئولین ثابت نیستند و مدام در حال تغییر جایگاه هستند.
وی افزود: آنچه که روند سازمان راهداری را نسبت به سال گذشته در ایام اربعین متمایز کرد تعیین و ثبات در نرخگذاری اتوبوس و تاکسیهای مستقر در ترمینالها بود که موجب شد تا از آشفتگیها در بازار بر سر نرخهای اتوبوس جلوگیری شود و همچنین مسافر و رانندگان از سردرگمی نجات پیدا کنند.
خادمی زاده تاکید کرد: البته در اربعین سالجاری مجوز پیشفروش اتوبوس هم به مراکز فروش بلیت داده شد و بلافاصله شرکتهای مسافربری بر اساس توانمندیهایشان برای سرویسدهی شروع به پیشفروش بلیتهای اتوبوس مسیرهای منتهی به مرزها کردند که موجب شد تا مردم این روند را ببیند و مطمئن شوند در هر زمانی میتوانند با نرخ ثابت و معین بلیت مد نظر خودشان را بخرند.
این مقام مسئول اظهار کرد: سازمان راهداری هر سال وعدههایی مانند بخشودگی جرایم، تأمین لاستیک، سوخت و عوارض بین راهی را به رانندگان میداد منتهی به این وعدهها عمل نمیکرد، اما در اربعین امسال به سازمان راهداری اعلام کردیم که نیازی به گفتن شعارهای پوچ نیست و رانندگان بر اساس وظیفه و علاقه به اباعبدالله حسین به زائرین نیز خدمترسانی خواهند کرد و منتی بر سر هیچ مجموعهای نخواهند گذاشت.
وی گفت: سازمان راهداری امسال نسبت به سال گذشته تنها در پیشفروش بلیتها و تعیین نرخ بلیت ثابت در ایام اربعین به خوبی عمل کرد اما در وظیفههای دیگر خود روند ضعیفی داشت و وظایف خود را به درستی انجام نمیداد اما علاقه داشت کارهایی که در حیطه کاری این سازمان نیست را در دست بگیرد که به همین دلیل هم عملکردش ضعیف پیش رفت.
خادمی زاده با اشاره به اینکه تصمیماتی که در بازه اربعین گرفته شد کارشناسانه نبود، گفت: سازمان راهداری باید در برخی از تصمیمگیریها نیز صنف را دخیل میکرد و تصمیمات بر اساس حکومت و حاکمیت بود که اجرای این روند موجب شد تا تصمیماتی که گرفته شده بود کارشناسی نباشد؛ به طور مثال پیش از شروع سفرهای اربعین جلسهای برگزار شد تا ۲ هزار دستگاه اتوبوس دستدوم بر اساس قانون مصوب وارد کشور شود اما به دلیل عدم اجرای قانون درست، این اتوبوسها در زمان نیاز به کشور وارد نشدند که این عدم هماهنگی بین دستگاهها باعث بروز کمبود ناوگان در جادهها برای جا به جایی زوار شد.
این مقام مسئول گفت: زمانی که دولت متوجه شد این ۲ هزار دستگاه در اربعین امسال مورد استفاده قرار نمیگیرد به فکر اجاره اتوبوس از کشور پاکستان افتاد اما بعد از کارشناسی ناوگانهای پاکستانی پی بردیم این اتوبوسها امنیتی در جادهها ندارند و مسافت طولانی را نمیتوانند طی کنند و به دلیل اینکه فرمان راست هستند قطعاً موجب بروز تصادف میشوند و به همین دلیل از اجاره اتوبوسهای پاکستانی امتناع کردیم.
وی گفت: در ادامه بررسیها برای اجاره اتوبوس به کشور ترکیه رسیدند و بدون هیچگونه برنامهریزی تصمیم به اجاره اتوبوس کردند و ابتدا گفتند ۵۰۰ دستگاه اتوبوس از کشور ترکیه اجاره کردند اما تنها حدود ۸/۱ از این اتوبوسها در ایام اربعین اجاره و وارد کشور شد.
خادمیزاده در خصوص عدم خدماتدهی به رانندگان اربعینی نیز گفت: طی روزهای اخیر رانندگانی که عازم مسیرهای منتهی به مرزهای عراق بودند به دلیل عدم خدماترسانی به سازمان راهداری برای اعتراض آمده بودند. مجری این طرح کرایه مسافتی و هزینههایی مانند بیمه ماشینها، هتل … هنوز پرداخت نکرده است؛ ضمن اینکه در مسیر به سمت پایانه مرزی یکی از اتوبوسهای ترکیهای بین راه دچار حادثه شد و به علت اینکه بیمه نشده بود دچار خسارت شدند.
وی گفت: به دلیل آسیبرساندن به اتوبوسهای ترکیهای و عدم پرداخت غرامت، این موضوع به عنوان یک عملکرد منفی در کارنامه کاری ما ثبت شد و اگر در سالهای بعد نیز مجدد به اجاره اتوبوس از کشورهای همسایه نیازمند باشیم موجب تجدید نظر آنها میشود و دیگر به کشور ما اطمینانی نخواهند داشت.
این مقام مسئول در پاسخ به این سوال که آیا ۲ هزار اتوبوس تا پایان سالجاری وارد کشور میشود یا خیر؟ گفت: بر اساس وضعیت موجود و عدم هماهنگی بین دستگاهها بعید است؛ زیرا تمام مجموعه فکر میکنند باید در واردات این اتوبوسها دخالتی داشته باشند اما بر اساس قانون تنها مجری این طرح وزارت راه و شهرسازی و سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای خواهد بود با این حال سازمانهایی مانند محیط زیست، وزارت صمت، سازمان استاندارد و … دخالتهای بیموردی دارند.
خادمیزاده افزود: زمانی که سازمان استاندارد میگوید اتوبوسها باید طبق استاندارد سازمان ما وارد شود این سوال طرح میشود که بر اساس کدام استاندارد؟ مگر کشور ما تولید اتوبوس دارد؟ طی سالهای گذشته چند کارخانه ساخت اتوبوس داشتیم که متأسفانه در جادهها مدام شاهد بروز حادثه بودیم؛ البته استانداردهای تعریف شده برای کشور ما با اتوبوسهای کشورهای اروپایی تفاوت دارد؛ به طور مثال اتوبوسی که دارای برچسب یورو ۴، یورو ۵ و یورو ۶ است با استاندارهای بینالمللی در جادهها اروپایی در حال جا به جایی و رفت و آمد است چه استانداری برای آنها میخواهیم تعریف کنیم؟
وی گفت: پس بر این اساس برای واردات اتوبوس به کشور نیاز به هماهنگی با سازمان استاندارد نیست و در خصوص سازمان محیط زیست باید گفت که اتوبوسهای یورو ۵ و ۶ سبز هستند. لازم است اتوبوسهای استاندارد اروپایی را با اتوبوسهای گازوئیلی خودمان مقایسه کنیم -که کل فضا را آلوده میکنند- پس قطعاً همکاری با سازمان محیط زیست هم لزومی ندارد.
این مقام مسئول در خصوص اصرار ایران خودرو برای تولید اتوبوس، افزود: همواره فشارهای زیادی به ایران خودرو وارد شد تا به ساخت اتوبوس روی آورد که گویا ایرانخودرو نیز اقداماتی در تولید اتوبوس داخلی و واردات اتوبوس بر اساس استاندارهای خود انجام دهد که البته تا این لحظه اقدامی نکرده است.
رئیس انجمن رانندگان مسافربری با اشاره به وضعیت نامطلوب رانندگان اتوبوس جادهای منتهی به مرزهای عراق، گفت: وضعیت آسفالت جادههای منتهی به مرز مهران و برخی از مرزها، مابقی راهها و جادهها نیز آنچنان مطلوب نیست و صرفاً چندصد کیلومتر راههای نزدیک به مرزهای ۶ گانه از لحاظ کیفی مناسب محسوب میشوند؛ به طور نمونه اگر مسافرین از مبدا زاهدان، کرمانشاه و مشهد به سمت مرز حرکت کنند باید ۹۰ درصد مسیر را در بدترین جاده رانندگی کنند و تنها قسمت آخر سفر را در جاده نسبتاً خوب تردد میکردند.
وی تاکید کرد: در اربعین امسال سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای نتوانست به آنچه که وظیفهاش بود عمل کند به دلیل اینکه در کارهایی که به این سازمان مربوط نبود علاقه داشت ورود کند و همه خدمات پایانههای مرزی را به دست گرفته بود؛ به طور مثال آسفالت پایانه برکت بر عهده وزارت کشور و شهرداری بود اما متأسفانه بدون هیچ دلیلی سازمان راهداری این کار را به عهده گرفت و علاوهبر پایانه برکت وظیفه ساخت سایر پایانهها را نیز بر عهده گرفته بود.
خادمی در ادامه تصریح کرد: این دخالتهای بیمورد سازمان راهداری موجب شد تا نیروهای این مجموعه فرسوده و از انجام وظیفه خودشان بازمانده شوند. در پایانه برکت یک غرفه وجود داشت که مربوط به سازمان راهداری بود مردم در صورت بروز هرگونه مشکلی فقط به این غرفه مراجعه میکردند، پس استقرار غرفههای دیگر مانند وزارت کشور و سازمان مربوطه در ایام اربعین چه شد؟
وی گفت: طی یک ماه اخیر شخصاً در تمامی مرزها برای خدماترسانی به رانندگان و مالکین حضور یافتم و همین مشکلاتی که در پایانه برکت وجود داشت در پایانه مرزی شلمچه هم بود. در واقع در پایانههای مرزی کشور به جز سازمان حمل و نقل هیچ سازمان و ارگان دیگری که عضو ستاد اربعین بودند متأسفانه نه دفتری داشتند و نه پاسخگو بودند.
خادمیزاده با اعلام اینکه رانندگان اتوبوسها در اربعین امسال اذیت شدند، گفت: در اربعین امسال میزان سوخت و پلیسراه در مسیر محدود بود و مأمورین پلیس راه به درستی طبق بخشنامههای صورت گرفته توجیه نشده بودند که موجب شد تا رانندگان دچار مشکل شوند. نبود سوخت در بین راه نیز موجب اذیت شدن رانندگان شده بود و از برخی از اتوبوسهای ارگانهای دیگر که کمک گرفته بودیم کارت سوخت گازوئیلی این رانندگان به اندازه مصرف جادهای شارژ نمیشد و با کمبود سوخت در کارتهایشان مواجه بودند و برخلاف گفتههای ما کمکی در این خصوص نکردند. بنابراین یکی از مشکلات اساسی اربعین امسال بحث نبود یا کمبود سوخت در کارتها بود.
وی گفت: زمانی که راننده تازه به مقصد میرسید بدون اینکه اجازه استراحت و رسیدگی دهند سریع به یک مسیر دیگر اعزام میکردند و این رفتار با رانندگانی که مسافت طولانی را طی میکنند درست نیست. این روند موجب میشود تا این رانندگان رغبتی به همکاری در سالهای آینده نداشته باشند.
این مقام مسئول تاکید کرد: تمام این مشکلاتی که طی هر سال در اربعین رخ میدهد به دلیل عدم هماهنگی بین مسئولین سازمانها، نهادها و ارگانهای ذیربط ستاد اربعین است و عدم حضور صنف در جلسات مرتبط با اربعین موجب میشود تا کارها طبق برنامهریزی پیش نرود و شاهد بروز مشکلاتی باشیم.
رئیس انجمن رانندگان مسافربری گفت: انتظار میرود مسئولین در اربعین سال آینده طبق برنامه پیش روند و دست از لجبازی بردارند و به صحبتهای صنف که مسئولینش از ۱۶ سال پیش تا به امروز ثابت هستند عمل کنند زیرا طی این ۱۶ سال قطعاً به نقاط ضعف اربعین پی بردهاند و بهتر میتوانند در این عملیات خدماترسانی کنند.