دیپلماسی غذایی، استفاده از غذا به عنوان ابزاری برای ترویج تبادل فرهنگی، درک متقابل و همکاری بین ملت هاست. دیپلماسی غذایی می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد، مانند جشنواره‌های آشپزی، کمک‌های غذایی، گردشگری غذا و برنامه‌های دیپلماسی فرهنگی که آشپزی و فرهنگ یک کشور را نشان می‌دهد. دیپلماسی غذایی همچنین می‌تواند به عنوان ابزاری برای افزایش تصویر و قدرت نرم یک کشور در عرصه بین المللی عمل کند. دیپلماسی غذایی با ایجاد فرصت‌هایی برای مردم از کشورهای مختلف و زمینه‌های مختلف برای تعامل و برقراری ارتباط مردم با مردم از طریق غذا می‌تواند عمل کند. غذا می‌تواند زمینه مشترکی باشد که فراتر از تفاوت‌های سیاسی، مذهبی و فرهنگی، حس کنجکاوی، احترام و قدردانی را برای فرهنگ‌های دیگر تقویت کند. غذا همچنین می‌تواند راهی برای بیان هویت، ارزش‌ها و سنت‌های فرد باشد و داستان‌ها و تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارد. غذا همچنین می‌تواند منبع غرور و شادی و همچنین کاتالیزوری برای بیان خلاقیت و نوآوری ملت‌ها باشد.
یکی از کشور‌هایی که می‌تواند از دیپلماسی غذایی برای بهبود تصویر و روابط خود با کشورهای دیگر استفاده کند، ایران است. ایران دارای میراث آشپزی غنی و متنوعی است که تاریخ، جغرافیا و فرهنگ آن را منعکس می‌کند. غذا‌های ایرانی به دلیل استفاده از گیاهان تازه، ادویه جات، میوه ها، آجیل و برنج و همچنین انواع غذا‌های آن مانند کباب، خورش، سوپ، سالاد، نان، شیرینی و دسر شناخته شده است. هرچند غذا‌های ایرانی نیز تحت تأثیر غذا‌های کشورهای همسایه مانند ترکیه، عراق، افغانستان و آسیای مرکزی و حوزه تمدنی ایرانی قرار دارند، اما این تاثیر و تاثر خود فرصتی برای گفتگو‌های بین فرهنگی در حوزه تمدنی ما به وجود می‌آورد.
طی سال‌های گذشته ایران سعی داشته تا با سازماندهی و مشارکت در طرح‌های مختلف دیپلماسی غذایی، آشپزی و فرهنگ خود را به جهانیان نشان دهد. به عنوان مثال، ایران میزبان چندین جشنواره بین المللی غذا در تهران و سایر شهر‌ها بوده، و از سرآشپزها، روزنامه نگاران و دیپلمات‌های کشورهای مختلف دعوت کرده است تا غذا‌های ایرانی را بچشند و دستور پخت آن‌ها را یاد بگیرند. ایران همچنین هیاتی از سرآشپزها و کارشناسان آشپزی را برای حضور در رویداد‌ها و مسابقات غذا در کشورهای دیگر مانند جشنواره جهانی غذا در مالزی، جام بین المللی آشپزی در تایلند و جام جهانی شیرینی در فرانسه اعزام کرده است، اما به نظر می‌رسد دیپلماسی غذایی فرصت‌های بیشماری می‌تواند در راستای بهبود تصویر از ایران فراهم کند. ایران همچنین از راه اندازی رستوران‌ها و مراکز فرهنگی فارسی در کشورهای خارجی مانند فرهنگسرای ایرانی در لندن که کلاس‌های آشپزی ایرانی و رویداد‌های فرهنگی را ارائه می‌دهد، حمایت کرده است.
ایران با مشارکت فعال‌تر در دیپلماسی غذایی، تصویر مثبتی از خود به عنوان کشوری با فرهنگ غنی و متنوع و همچنین تقویت گفتگو و دوستی با دیگر ملت‌ها ایجاد کرده است. دیپلماسی غذایی همچنین می‌تواند به مقابله با کلیشه‌ها و تصورات غلط منفی که ممکن است برخی از مردم در مورد ایران به دلیل وضعیت سیاسی و اقتصادی آن داشته باشند، کمک کند؛ بنابراین دیپلماسی غذایی را می‌توان راهی برای ایران برای به اشتراک گذاشتن ارزش ها، سنت‌ها و هویت خود با جهان از طریق زبان جهانی غذا دانست.
منبع: دیپلماسی ایرانی
