به گزارش ایران اکونومیست، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در دوره جدید فعالیت خود در دولت سیزدهم با رویکرد استفاده بهینه از ظرفیتهای فناوریهای اطلاعاتی جهت پیشبرد اهداف سیاستهای پولی و بانکی و همچنین خدمت رسانی بهینه حرکت میکند.
رویکردی که در فرآیند آن اقداماتی چون اجرای ماده ۱۱ قانون پایانههای فروشگاهی و تسهیل راهاندازی سامانه مؤدیان، راه اندازی سامانه سیاق (سامانه یکپارچهسازی و برخطسازی احکام قضایی)، سامانه محچک (سامانه مسدودی موجودی حساب دارنده چک برگشتی)، سامانه چکاد (چک امن دیجیتال)، سامانه صیاد (پیچک)، سامانه پل (پرداخت لحظهای)، استقرار نظام سنجش اعتبار (اعتبارسنجی)، بروزرسانی سامانه تسهیلات فرزندآوری و ازدواج، راهاندازی درگاه پرداخت حسابی (پل پی) عملیاتی شده است.
آنچه در این گزارش می آید؛ اهداف، فرآیندها و دستاوردهای هریک از این اقدامات است.
اجرای ماده ۱۱ قانون پایانههای فروشگاهی و تسهیل راهاندازی سامانه مؤدیان
عملیات اجرای ماده ۱۱ قانون پایانههای فروشگاهی و تسهیل راهاندازی سامانه مؤدیان در سال ۱۳۹۸ شروع و در سال ۱۴۰۱ به پایان رسید.
از مهمترین اهداف این طرح به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- اجرای قانون سامانه مؤدیان و پایانههای فروشگاهی (مصوب ۱۳۹۸)
- ساماندهی پایانههای فروش و حسابهای تجاری
- کاهش فرار مالیاتی
- سهولت، دقت و تسریع فرایند استعلام مجوز فعالیت مودیان از سازمان امور مالیاتی کشور جهت شفاف شدن ساختارهای مالی و مالیاتی در کشور
- تسریع، تسهیل و افزایش دقت در جمعآوری اطلاعات مربوط به تراکنشهای مالی مودیان در شبکه پرداخت جهت جلوگیری از فرار مالیاتی از طریق راهکارهای سیستمی و اتوماتیک
- یکپارچهسازی فرآیند استعلام مودیان و محاسبه بدهی مالیاتی ایشان
- دسترسی سازمان امور مالیاتی به اطلاعات معتبر پذیرندگان و شفافسازی میزان تراکنشهای مالی صاحب پایانههای فروشگاهی جهت تسهیل فرایند مالیاتستانی برای مودیان و سازمان امور مالیاتی
دستاوردها
- در راستای اجرای ماده ۱۱ قانون پایانههای فروشگاهی، اتصال ۱۱ میلیون پایانه به پرونده مالیاتی صورت گرفته است (اتصال ۶.۵ میلیون پایانه در زمستان سال ۱۴۰۰ و اتصال ۳.۴ میلیون پایانه در سال ۱۴۰۱).
احساس مردم
- تسهیل مسیر سازمان امور مالیاتی به منظور ارتقای شفافیت اقتصادی، عدالت مالیاتی، اعتماد عمومی مردم و مودیان به نظام مالیاتی و کاهش فرار مالیاتی
سامانه سیاق (سامانه یکپارچهسازی و برخطسازی احکام قضایی)
پیاده سازی سامانه سیاق در سال ۱۳۹۸ آغاز و عملیات اجرایی آن در سال ۱۴۰۱ به پایان رسید.
پروژه راهاندازی سامانه سیاق (سامانه یکپارچهسازی و برخطسازی احکام قضایی) در راستای اجرای قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی (مصوب ۱۳۹۴) و بهمنظور الکترونیکی نمودن تعاملات میان نهادهای قضایی و انتظامی با نظام بانکی به عنوان پاسخدهندگان، شامل استعلام، مسدودی و رفع (ابطال) مسدودی برخط و لحظهای موجودی حسابهای بانکی به قوه قضاییه ارائه شده است.
با راه اندازی سامانه سیاق متوسط زمان اجرای احکام از ۲۰۰ روز به ۴ دقیقه کاهش پیدا کرده است. در این سامانه مرجع قضائی بصورت برخط و لحظه ای قادر به مسدودسازی و رفع مسدودی مبالغ حسابهای بانکی میباشد.
از فاز اول پروژه سیاق در تاریخ ۱۳/۰۴/۱۴۰۲ و با حضور ریاست محترم قوه قضائیه و رئیس کل محترم بانک مرکزی رونمایی گردید.
از مهمترین اهداف این پروژه میتوان به موارد به شرح ذیل اشاره کرد:
- انتقال احکام محکومیتهای مالی از سازمانها و نهادهای ضابط قضایی به بانکها و مؤسسات اعتباری از طریق شبکه بانکی
- الکترونیکی نمودن تعاملات میان نهادهای قضایی و انتظامی با نظام بانکی
- تسهیل تعاملات میان صادرکنندگان دستورات قضایی و پاسخدهندگان آن
- تسریع در روند رسیدگی به دستورهای قضایی مرتبط با نظام بانکی و خودکارسازی صدور و پاسخ به دستورهای قضایی
تعداد فراخوانی سرویسهای سامانه سیاق، از حدودا ۱۹۷ میلیون تراکنش در سال ۱۴۰۱ به ۳۲۷ میلیون تا انتهای خردادماه ۱۴۰۲ افزایش داشته است که این عدد از سال ۱۴۰۰، حدودا ۶۶ برابر شده است.
تعداد احکام قضائی ارسالی به بانکها از طریق سامانه سیاق، از ۱.۷ میلیون در سال ۱۴۰۰ به ۲.۶ میلیون در خردادماه ۱۴۰۲، افزایش داشته و همچنین پاسخ بانکها از ۵.۲ میلیون در سال ۱۴۰۰ به ۶.۲۳ میلیون در سال ۱۴۰۲ افزایش داشته است.
احساس مردم
- تسریع و تسهیل در اجرای احکام قضائی در شبکه بانکی و احقاق حقوق شاکیان محق مالی
- دستیابی سریع و آسان و باکیفیت مردم به خدمات بین دستگاهی، با همکاری قوه قضائیه و شبکه بانکی
- انجام آنلاین و در لحظه کلیه مراحل شناسایی حسابها توسط مرجع قضایی، استعلام موجودی لحظهای حساب و صدور دستور مسدودی و رفع مسدودی حساب در تمام ساعات شبانه روز
- تحقق صرفه جویی در رسیدگی به احکام قضایی مالی به طور متوسط سالانه بیش از ۵۰ میلیون نفر ساعت
سامانه محچک (سامانه مسدودی موجودی حساب دارنده چک برگشتی)
عملیات اجرایی سامانه محچک در سال ۱۳۹۹ با هدف مسدودسازی مبلغ برگشت چک از موجودی حسابهای صادرکننده چک و ابطال مسدودسازی مبلغ در صورت رفع سوءاثر چک آغاز و در سال ۱۴۰۱ این پروژه با موفقیت به بهره برداری کامل رسید.
دستاوردها
- مهمترین دستاورد سامانه، برگشت قابلیت اتکاء و افزایش اعتبار چک و رونق کسبوکارهای مبتنی بر چک، کاهش زمان رفع سوءاثر چک برگشتی، کاهش ریسک فعالیتهای مبتنی بر چک و کاهش تعداد زندانیان چکهای برگشتی میباشد که به واسطه آن حجم چکهای برگشتی کاهش و میزان رفع سوءاثر چکهای برگشتی افزایش مشهودی یافت.
- با اجرای محچک، زمان لازم برای رفع سوءاثر ۸۰ درصد از مبالغ چکهای برگشتی چک با کاهش ۶۳ درصدی از ۴۰ روز به ۱۵ روز کاهش یافته است. تا قبل از راه اندازی این سامانه، مجموع مبلغ چکهای برگشتی که توسط صادرکنندگان چک رفع سوءاثر می شدند حدود ۶۰ درصد بود. در حال حاضر این نسبت به ۸۵ درصد رسیده است.
- تعداد ۷.۹ میلیون چک به مبلغ ۷۳۴ همت تا تیرماه ۱۴۰۲ در محچک پردازش شدهاند. همچنین حدود ۲۴ میلیون حساب به مبلغ ۱۳۷ همت مسدود شدهاند و حدود ۲۱ میلیون حساب به مبلغ ۱۲۹ همت نیز تا پایان تیرماه ۱۴۰۲ رفع مسدودی شدهاند.
احساس مردم
- امکان بکارگیری استعلام، مسدودسازی و رفع مسدودی آنلاین حساب های صادرکنندگان چک های برگشتی
- علاوه بر بازگشت اعتبار به چک، سهولت و سرعت بیشتری در کار با این ابزار پرداخت برای عموم مردم فراهم شده و طلبکاران چکهای برگشتی بسیار زودتر از گذشته به پول خود خواهند رسید.
سامانه چکاد (چک امن دیجیتال)
سامانه چکاد (چک امن دیجیتال) نیز یکی از پروژههای فناوریهای نوین بانک مرکزی مرتبط با چک است که در سال ۱۳۹۸ عملیات اجرایی آن آغاز و در سال ۱۴۰۲ به پایان رسید.
اهداف این طرح شامل:
- ارائه نوع جدیدی از چک به صورت داده پیام و کاملاً دیجیتال
- استفاده از زیرساخت سامانه پیچک جهت ثبت داده مبادلات چک دیجیتال
- استخراج فرآیندهای لازم جهت استفاده از چک دیجیتال
- ایجاد زیرساخت جهت اجرای امن فرآیندهای چک دیجیتال به صورت غیرحضوری است.
دستاوردها
سامانه چکاد (چک امن دیجیتال) با هدف ایجاد زیرساخت جهت اجرای امن فرآیندهای چک دیجیتال به صورت غیرحضوری و بهمنظور ارائه نوع جدیدی از چک به صورت داده پیام و کاملاً دیجیتال راهاندازی شده و مورخ ۱۴۰۱/۰۸/۲۱ از محصول چک دیجیتال بانکهای صادرات، پارسیان و تجارت رونمایی گردید.
- تا پایان مردادماه ۱۴۰۲، بانکهای صادرات، تجارت، پارسیان، رفاه کارگران، قرضالحسنه رسالت، ملت، پاسارگاد، توسعه صادرات، گردشگری و کشاورزی در وضعیت عملیاتی هستند و به ترتیب بیشترین تعداد چک دیجیتال را ثبت کردهاند.
- علاوه بر آن تست و توسعه چک دیجیتال در بانکهای ملت، آینده، قرضالحسنه مهر ایران، سپه و توسعه تعاون انجام و موفقیتآمیز بوده است و به زودی در این بانکها نیز عملیاتی خواهد شد. سایر بانکها از جمله ملی، خاورمیانه، مسکن و اقتصاد نوین پیشرفت قابل ملاحظهای در مرحله تست و توسعه داشتهاند، که انتظار میرود محصول این بانکها نیز به عموم ارائه شود.
- تبادل چک دیجیتال در بانکهای دارای امکان تبادل چک دیجیتال در دست اقدام است.
احساس مردم
- ارتقای قابل ملاحظه امنیت چک
- عدم محدودیت تعداد برگ چک
- عدم امکان تغییر در برگ چک الکترونیکی
- صرفهجویی در مصرف کاغذ
- اطلاعرسانی از وضعیت نقلوانتقالات چک
- حذف مراحل زمانگیر مثل جابهجایی، دستهبندی و حسابداری چکها
- کارمزد و هزینه عملیاتی پایینتر
- مدیریت ریسک بهتر
- سرعت بالا فرآیندهای صدور و پرداخت چک
- امکان آگاهی از گردش حساب و مدیریت موجودی حساب برای جلوگیری از برگشت خوردن چک به کمک ابزارهای مدرن همچون تلفن همراه، ایتیامها و اینترنت
- امکان جایگزینی در تمامی معاملات
- مطلع شدن صاحب چک بعد از پرداخت وجه
سامانه صیاد (پیچک)
عملیات اجرایی سامانه صیاد در سال ۱۳۹۸ آغاز و در سال ۱۴۰۰ خاتمه یافت.
اهداف این پروژه را میتوان شامل موارد زیر دانست:
- ایجاد زیرساخت ثبت داده مبادلات چک و تجمیع اطلاعات چکهای درونبانکی و بینبانکی در سامانهای واحد
- کنترل اقلام و مالکیت چک در فرآیند نقد شدن چک
- ایجاد شفافیت و امکان کنترل مرکزی در مبادلات چک و نظارت بر کل چرخه تبادلات چک
- ایجاد امکان کنترل مانده اعتبار در لحظه صدور چک و کنترل وضعیت حیات و ممات صادرکننده و ذینفع چک
- افزایش امنیت ابزار پرداخت چک
- امکان استعلام اقلام چک جهت اطمینان از تراکنش
- کاهش جعل چک بواسطه افزودن کنترلهای نرمافزاری روی اقلام اطلاعاتی ثابت و پویای چک
- جلوگیری سیستمی از نقد کردن چک جعل شده از طریق شناسایی مالکیت آن
- کاهش چکهای بیمحل بواسطه افزودن کنترلهای اعتبارسنجی در زمان صدور و انتقال چک و جلوگیری از صدور چک توسط افراد دارای چک برگشتی رفع سوءاثر نشده و بدهیهای معوق غیرجاری
- راهاندازی چک موردی در پیچک
- راهاندازی چک تضمینی در پیچک
- راهاندازی سرویس استعلام جزئیات چک
- اتصال تمامی بانکها به سرویسهای عمومی و بانکی
- ارائه برخی از سرویسها از جمله سرویس نمایش زنجیره انتقالات چک و برخی دیگر از سرویسهایی که به منظور عملکرد بهتر پروژه و افزایش رضایت مشتریان نقش دارند.
- ارائه درگاهی به منظور پایش تراکنشهای سامانه
- اعلام تغییر وضعیت چکهایی که در چکاوک تعیین تکلیف میگردند
- افزایش دسترسی عموم مشتریان به سرویسهای ثبت و تأیید و انتقال و استعلام چک سامانه پیچک از طریق پیامک و کدهای دستوری
- افزایش دسترسی عموم مشتریان به سرویسهای ثبت و تأیید و انتقال و استعلام چک سامانه پیچک از طریق خودپردازها و کیوسکهای بانکی
دستاوردها
- سامانه صیاد (پیچک) جهت اجرای قانون جدید چک، ایجاد زیرساخت ثبت داده مبادلات چک و تجمیع اطلاعات چکهای درونبانکی و بینبانکی در سامانهای واحد راهاندازی شده است. سرویسهای سامانه صیاد (پیچک) در بستر پیامکی ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ نیز برای چکهای با مبلغ کمتر از ۱۵۰ میلیون ریال در حال حاضر عملیاتی میباشد.
- سرویس اعلام سقف اعتبار فرد صادرکننده چک توسط اداره اطلاعات بانکی و سرویس استعلام اعتبار شخص صادرکننده چک (ماده ۲۱ قانون اصلاح قانون صدور چک) در اقلام چکهای برگشتی و رفع سوءاثر شده (در قلم اطلاعاتی چکهای در راه منتظر رفع مغایرتهای ایجاد شده توسط بانکهای عامل است) نیز عملیاتی شده است.
- از سال ۱۳۹۶ تا فروردینماه ۱۴۰۲، ۹۶% زندانیان چکهای برگشتی کاهش یافته است.
- از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان تیرماه ۱۴۰۲، حدود ۲۴۳ میلیون برگه چکهای جدید در صیاد (پیچک) ثبت شده است. نسبت چکهای ثبت شده جدید در سامانه صیاد (پیچک) به کل چکهای چاپ شده جدید ۵۵% و نسبت چکهای برگشتی جدید به چکهای مبادلهای جدید (نرخ برگشت چکهای جدید) ۴% میباشد.
- ضریب نفوذ چکهای جدید در مبادلات چک از ۶۱% در سال ۱۴۰۰ به ۸۹.۴% در تیرماه ۱۴۰۲ افزایش داشته است که این موضوع نمایشگر درصد بالای استفاده از چکهای جدید در بین کاربران است.
گزارش تعداد زندانیان چک
همانطور که در نمودار فوق نمایش داده شده است، از سال ۱۳۹۶ تا فروردینماه ۱۴۰۲، ۹۶% زندانیان چکهای برگشتی کاهش یافته است.
از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان تیرماه ۱۴۰۲، حدود ۲۴۳ میلیون برگه چکهای جدید در صیاد (پیچک) ثبت شده است. نسبت چکهای ثبت شده جدید در سامانه صیاد (پیچک) به کل چکهای چاپ شده جدید ۵۵% و نسبت چکهای برگشتی جدید به چکهای مبادلهای جدید (نرخ برگشت چکهای جدید) ۴% میباشد.
همچنین ضریب نفوذ چکهای جدید در مبادلات چک از ۶۱% در سال ۱۴۰۰ به ۸۹.۴% در تیرماه ۱۴۰۲ افزایش داشته است که این موضوع نمایشگر درصد بالای استفاده از چکهای جدید در بین کاربران است.
احساس مردم
- تسهیل شکل گیری مبادله میان کسانی که یکدیگر را نمیشناسند و بر اساس اطلاعات این سامانه میتوانند ریسک مبادلات تجاری خود را کاهش دهند.
- به واسطه این سامانه با ارتقای ضمانت اجرایی چک، به پشتوانه قانون، صدور چک های بلامحل متعدد، بسیار دشوار و حتی غیرممکن شده است.
- روش عرضه چکهای پشت نویسی شده که در عدم شفافیت اقتصادی افراد، پولشویی و فرار مالیاتی اثر داشت با این سامانه کارایی خود را از دست دادهاند.
سامانه پل (پرداخت لحظهای)
پیاده سازی سامانه پل (پرداخت لحظهای) نیز در سال ۱۳۹۷ آغاز و در سال ۱۴۰۰ به بهره برداری کامل رسید. این سامانه با هدف طراحی بستر نقل و انتقال آنی پول جهت پوشش نیازهای آتی کشور و ایجاد سرویسی بینبانکی هماهنگ و استاندارد جهت تسویه پرداختهای لحظهای با حجم بالا در هر ساعتی از شبانه روز اجرایی شده است.
دستاوردها
- از آذر ماه سال ۱۴۰۰ تا مرداد ماه سال ۱۴۰۲، تعداد ۱۷ میلیون و ۴۹۸ هزار و ۱۹۶ تراکنش به ارزش ۴۹ همت در سامانه پل ثبت شده است.
احساس مردم
- جایگزینی روش کارت به کارت با هدف امکان هدایت و نظارت دقیقتر بر شبکه بانکی و همچنین مدیریت ریسک
- فراهم نمودن امکان تسویه پرداختهای لحظه ای با حجم انبوه و مبالغ خُرد را در هر ساعتی از شبانهروز
- انتقال وجه به صورت آنی و بر اساس شماره حساب
- کارمزد پایینتر نسبت به سرویس کارت به کارت
استقرار نظام سنجش اعتبار (اعتبارسنجی)
استقرار نظام سنجش اعتبار (اعتبارسنجی) یکی از مهمترین نیازهای شبکه بانکی در راستای تسهیل در فرآیند تسهیلات دهی بوده است. از این رو پروژه استقرار نظام سنجش اعتبار (اعتبارسنجی) در سال ۱۳۹۹ آغاز و در سال ۱۴۰۲ خاتمه یافت.
اهداف:
- اجرای قانون بهبود مستمر محیط کسبوکار (مصوب ۱۳۹۰)
- ایجاد پایگاه داده اعتباری حاکمیتی (Credit Registry) با استفاده از منابع دادهای معتبر جهت راهاندازی سامانه اعتبارسنجی و محاسبه ریسک اعتباری سیستماتیک افراد توسط شرکتهای سنجش اعتبار (Credit Bureaus)
- جلوگیری از انباشت مطالبات غیرجاری
- مقابله با مفاسد اقتصادی و افزایش عدالت اجتماعی در زمینه اخذ تسهیلات در شبکه بانکی
- بهبود رفتار اعتباری افراد و ایجاد حساسیت نسبت به انجام تعهدات در سطح جامعه
- سهولت در اخذ و اعطای تسهیلات به دلیل ایجاد شفافیت در سوابق اعتباری افراد
- صرفهجویی در وقت و هزینه ارائهدهندگان و متقاضیان تسهیلات
دستاوردها
- تعداد ۹۳۸ هزار و ۲۳۲ مورد استعلام رتبه اعتباری توسط اشخاص حقیقی و تعداد ۲۷ هزار و ۴۴۵ مورد توسط اشخاص حقوقی، از سامانه اعتبارسنجی بانک مرکزی تا انتهای سال ۱۴۰۰
- تعداد ۹۸۱ هزار و ۴۱۶ مورد استعلام رتبه اعتباری توسط اشخاص حقیقی و تعداد ۲۶ هزار و ۵۴۶ مورد توسط اشخاص حقوقی، از سامانه اعتبارسنجی بانک مرکزی تا انتهای سال ۱۴۰۱
- بهرهبرداری اولیه از نسخه جدید سرویس اعتبارسنجی در قالب فاز دوم پروژه در سال ۱۴۰۱ در دست اقدام بوده که نهایتا در تاریخ ۱۴۰۲/۰۲/۱۰ محقق شده است.
- تعداد ۳۱۶ هزار و ۳۸۰ مورد استعلام رتبه اعتباری توسط اشخاص حقیقی و تعداد ۱۱ هزار و ۶۹۲ مورد توسط اشخاص حقوقی، از سامانه اعتبارسنجی بانک مرکزی از فروردین تا مردادماه سال ۱۴۰۲
احساس مردم
- ایجاد سهولت و سرعت بیشتر برای دریافت تسهیلات بانکی و حذف تضامین دشوار
- جلوگیری از تخلف های احتمالی و تخصیص تسهیلات بر اساس روابط در شعب بانکی
- ثبت و اثرگذاری سابقه اعتباری و تسهیلاتی افراد در نظام سنجش اعتبار و کاهش ریسک تسهیلات دهی به افراد بدحساب و ابربدهکاران بانکی
سامانه تسهیلات فرزندآوری و ازدواج
به روزرسانی سامانه ازدواج و راه اندازی سامانه تسهیلات فرزندآوری نیز با هدف دسترسی آسان متقاضیان در سال ۱۴۰۰ شروع و در سال ۱۴۰۱ خاتمه یافت.
اهداف
- اعطای تسهیلات قرضالحسنه فرزندآوری به متولدین ۱۴۰۰/۰۱/۰۱ به بعد
- تسریع در عملیات اعطای تسهیلات مذکور
- الکترونیکی نمودن تمامی فرآیندهای مربوط به اعطای تسهیلات مذکور
- جلوگیری از دریافت تسهیلات بیش از یک مورد
دستاوردها
- پرداخت تسهیلات فرزندآوری در سال ۱۴۰۱ به تعداد ۸۲۶ هزار و ۱۲۹ فقره به مبلغ ۳۳.۴ همت
- پرداخت تسهیلات فرزندآوری از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا پایان مرداد ماه به تعداد ۲۹۰ هزار و ۵۷۸ فقره به مبلغ ۱۷.۸ همت
- پرداخت تسهیلات ازدواج در سال ۱۴۰۰ به تعداد ۹۲۵ هزار و ۲۴ فقره به مبلغ ۸۰ همت
- پرداخت تسهیلات ازدواج در سال ۱۴۰۱ به تعداد ۸۹۶ هزار و ۵۶۵ فقره به مبلغ ۱۲۴ همت
- پرداخت تسهیلات ازدواج از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا پایان مرداد ماه به تعداد ۳۲۴ هزار و ۴۱۵ فقره به مبلغ ۶۵.۹ همت
احساس مردم
- تسهیل در روند دریافت وام ازدواج و فرزندآوری برای متقاضیان
- امکان پایش دقیق و برخط وضعیت متقاضیان
راهاندازی درگاه پرداخت حسابی (پل پی)
سامانه درگاه پرداخت حسابی (پل پی) بستری امن برای پرداختهای مبتنی بر حساب فراهم مینماید که از زیر ساخت سامانه پل جهت تبادلات مالی استفاده میکند. این سامانه با ارائه سرویسهای متنوع نظیر "درخواست پرداخت"،"برداشت مستقیم برخط"، "خدمات مربوط به خرید از طریق حساب بانکی با امکان عودت مبلغ" خدمات نوین بانکی را به طیف گستردهای از مخاطبین ارائه میکند.
شایان ذکر است این سامانه، یکی از زیرساختهای مهم هر کشور برای انجام مبادلات خرد بین آحاد جامعه محسوب میشود که بیشتر سامانههای حاکمیتی را پوشش میدهد.
اجرای این طرح در سال ۱۴۰۱ آغاز و در سال ۱۴۰۳ پایان مییابد.
پروژه پل پی در واقع درگاهی واحد برای گسترش خدمات پرداخت مبتنی بر حساب برای کسبوکارهای الکترونیکی فعال در جامعه است. با فراگیر شدن آن خدماتی همچون درخواست پرداخت، درخواست برداشت دورهای، خرید اینترنتی مبتنی بر حساب و پرداخت درون برنامهای و همچنین انتقال وجه مبتنی بر شبا، شماره موبایل و کد شهاب را با تجربهی کاربری راحت و واحد در اختیار کسبوکارها و مشتریانشان قرار میدهد.
پروژه راهاندازی سامانه پل پی (درگاه پرداخت حسابی) به منظور کاهش وابستگی کلیه پرداختها و فعالیتهای اقتصادی مالی کشور به زیرساخت فعلی و ارائه راهکار جایگزین که پدافند غیرعامل در حملات سایبری را پوشش دهد، تعریف شده است.
اهداف و مزایای پیادهسازی و استقرار این پروژه عبارتند از:
- جمعآوری وجوه کسبوکار
- تکمیل زنجیره نظامهای پرداخت در حوزه حسابی
- ارائه سرویسهای انتقال وجه درون برنامهای
- ارائه سرویسهای درخواستهای پرداخت، برداشت مستقیم و Refund
- ارائه راهکار جامع پرداخت مبتنی بر حساب تحت نظارت بانک مرکزی
- عملیاتیسازی پرداخت سادهتر با ایمنی بالاتر (گواهی نماد) با در نظر گرفتن عدم افشای اطلاعات مشتریان
- ارائه زیرساخت جایگزین با هدف پدافند غیرعامل در حملات سایبری برای شبکه پرداخت کشور
- کمک به توسعه سرویسهای فناوری مالی، منطبق با مدلهای انتقال وجه روز دنیا
- راهکار مکمل جهت توزیع بار تراکنشهای روزافزون خرید
- اصلاح مدل کارمزدی مطابق با آخرین ملاحظات بانک مرکزی
- امکان تسویه بر پایه زیرساخت جاری با حداقل پیادهسازی در سمت بانکها
- امکان تعریف و افزودن سرویسهای متنوع و پرسود برای پذیرندگان با نظارت مستقیم بانک مرکزی
- ایجاد مکانیزمهای قویتر مبارزه با پولشویی و فساد (قمار، شرطبندی و…) طبق قوانین بانک مرکزی
دستاوردها
- مدل کارمزدی در دست نهاییسازی و تصویب است.
- مستندات فنی تهیه شده و در دست ابلاغ به شبکه بانکی و PSPها است.
احساس مردم
- درگاهی واحد برای گسترش خدمات پرداخت مبتنی بر حساب برای کسبوکارهای الکترونیکی فعال در جامعه
- سهولت پرداخت مبتنی بر حساب به جای مدل کارت به کارت
- ارائه سرویسهای متنوع نظیر "درخواست پرداخت"،"برداشت مستقیم برخط"، "خدمات مربوط به خرید از طریق حساب بانکی با امکان عودت مبلغ" و همچنین انتقال وجه مبتنی بر شبا، شماره موبایل و کد شهاب با تجربهی کاربری راحت