به گزارش ایران اکونومیست، توسعه اینترنت مبتنی بر فیبرنوری از ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم در دستور کار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفت. هدفگذاری دولت این است که تا پایان این دولت ۲۰ میلیون پوشش فیبرنوری برای استفاده کاربران ایجاد شود.
ایجاد «حساب توسعه شبکه فیبرنوری» با سرمایه اولیه هزار میلیارد تومانی برای تأمین مالی طرح ملی فیبرنوری منازل و کسب‌وکارها، در نظر گرفتن مشوق برای اتصال فیبرنوری توسط اپراتورهای اینترنت، اعطای «پروانه خدمات و شبکه یکپارچه» UNSP به هفت اپراتور، از جمله اقداماتی است که برای دستیابی و تحقق وعده دولت در حوزه فیبرنوری انجام شده است که باعث سرعت گرفتن این پروژه ملی خواهد شد.
فیبرنوری پروژه‌ای است که نتیجه و حاصل آن در سال‌های آینده مشاهده خواهد شد. زمانی که نسل پنجم اینترنت و استفاده کاربردی از هوش مصنوعی در زندگی روزمره به یک نیاز مهم بدل می‌شود، فیبرنوری می‌تواند راهگشا باشد. در ادامه این گزارش به مرور برخی اتفاقات مهمی که در این پروژه رخ داده و تلاش‌هایی که در جهت دستیابی به این هدف صورت گرفته، پرداخته‌ایم.
بهمن ۱۴۰۰
۲۴ بهمن ۱۴۰۰، روزی بود که «عیسی زارع‌پور» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات آغاز به کار فیبرنوری خانگی در همه شهرها را اعلام کرد. آن روز پورت‌های پرسرعت فیبر نوری، در دو شهر مقدس مشهد و قم تست سرعت انجام شد که در مشهد نتیجه بیش از ۵۰۰ مگابیت بر ثانیه و در قم نزدیک به یک گیگابیت بر ثانیه بود.
اسفند ۱۴۰۰
«صادق عباسی شاهکوه» مشاور وزیر و مجری طرح توسعه فیبر نوری منازل و کسب‌وکارها در همایش «کنفرانس ظرفیت با موضوع شبکه ملی اطلاعات» جزئیاتی از پروژه ملی راه‌اندازی ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری ارائه کرد.
مشاور وزیر ارتباطات گفت: برای دستیابی به این هدف بزرگ، ابتدا باید زیرساخت مناسب مقرراتی ایجاد شود تا مطمئن شویم بخش خصوصی می‌تواند برای همکاری وارد این پروژه شود و دولت نیز باید حمایت‌هایی را که توسط رگولاتوری اعلام می‌شود، انجام دهد. هدف ما این است که اگر در شعاع ۵۰۰ متری فیبرنوری، متقاضی تقاضای پورت کرد، بتواند بعد از۳۰ روز بتواند تحویل بگیرد. ملاک ما در این پروژه سرعت است. هدف تکنولوژی FTTX این است که ۱۰۰ درصد ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری قابلیت ارائه سرعت حداقل ۳۰ مگابیت بر ثانیه را داشته باشد. برای ۷۰ درصد باید سرعتی بالاتر از ۵۰ مگابیت، برای بالای ۵۰ درصد سرعتی بالای ۱۰۰ مگابیت و برای ۱۰ درصد سرعت یک گیگابیت بر ثانیه وجود داشته باشد. این‌ها مطالباتی است که در این پروژه وجود دارد.
وی افزود: راه‌حل رفع یکی از موانع این است که شرایطی فراهم کنیم تا شهرداری‌ها اجازه دهند اپراتورها با تعرفه‌ای که سازمان تنظیم مقررات مشخص می‌کند از زیرساخت‌های آن‌ها استفاده کنند.
شاهکوه درباره برنامه وزارت ارتباطات برای راه‌اندازی فیبرنوری تا پایان دولت سیزدهم گفت: سال ۱۴۰۱ پنج میلیون، سال بعد هفت میلیون و سال ۱۴۰۳ هشت میلیون پورت فیبرنوری را تحویل خواهیم داد. امید است با همراهی تمام بخش‌ها به این هدف بزرگ دست پیدا کنیم.
فروردین ۱۴۰۱
فروردین ۱۴۰۱ خبر تعیین حق‌السهم یک دهم درصدی برای اپراتورهای مشارکت‌کننده در توسعه فیبرنوری اعلام شد. به این ترتیب که دولت در جهت سیاست‌های حمایتی خود از توسعه فیبرنوری مصوبه‌ای را در هیات وزیران به تصویب رساند. بر این اساس، اپراتورهای FCP (پروانه شبکه ارتباطات ثابت) به جای سه درصد و شرکت مخابرات ایران به جای پنج درصد برای ارایه خدمات فیبر نوری، یک‌دهم درصد حق‌السهم به دولت پرداخت می‌کنند.
اردیبهشت ۱۴۰۱
وزیر ارتباطات بارها اعلام کرده بود که برای دستیابی به این هدف نیاز است که تمامی توان بخش‌های دولتی و خصوصی پای کار بیایند و با کار جهادی آن را به پایان برسانند. اردیبهشت ۱۴۰۱ با گذشت حدود سه ماه از آغاز پروژه فیبرنوری، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تفاهم‌نامه‌ای را با ۹ شرکت خصوصی برای توسعه شبکه ارتباطی مبتنی بر فیبرنوری به امضا رساند. این اقدام گام بزرگی برای تحقق وعده راه‌اندازی ۲۰ میلیون پورت پرسرعت مبتنی بر فیبر نوری منازل و کسب‌وکارها بود.
در همین برهه زمانی، وزیر ارتباطات در حاشیه جلسه هیات دولت از اینکه دولت هشت درصد حق‌السهم خود از درآمد اپراتورها را برای توسعه پروژه ملی فیبرنوری داده، خبر داد. وی در این خصوص گفت: دولت امروز در راستای طرح توسعه فیبرنوری مصوبه‌ای داشت که بر اساس آن ۸ واحد درصد از سهم دولت از درآمد اپراتورهای همراه می‌تواند صرف توسعه ارتباطات ثابت فیبرنوری شود.
مرداد ۱۴۰۱
پس از آغاز پروژه ملی فیبرنوری منازل و کسب‌وکارها وزیر ارتباطات با حضور در یکی از مدارس شهر پردیس، اعلام کرد در قالب همکاری با آموزش و پرورش، اتصال تمام مدارس کشور به شبکه فیبرنوری در برنامه این وزارتخانه قرار گرفته است. البته در قالب برنامه ششم توسعه تاکنون ۸۰ هزار مدرسه در کل کشور به شبکه ملی اطلاعات متصل هستند که این مسیر نیز ادامه می‌یابد.
مهر ۱۴۰۱
با گذشت حدود ۹ ماه از آغاز پروژه فیبرنوری، «مهدی روحانی‌نژاد»، سرپرست معاونت راهبردی و توسعه بازار رگولاتوری از تبادل تفاهم‌نامه با اپراتور ایرانسل برای اجرای پروژه توسعه دسترسی مبتنی بر فیبرنوری (FTTx) در کشور خبر داد.
مهدی روحانی‌نژاد بابیان این خبر گفت: این تفاهم‌نامه در راستای تقسیم‌کار اجرای پروژه توسعه دسترسی مبتنی بر فیبرنوری بین رگولاتوری و اپراتور ایرانسل امضاء شده که در قالب آن این اپراتور متعهد شده تا پایان سال ۱۴۰۳ برای ۵ میلیون خانوار پوشش دسترسی فیبرنوری ایجاد کند.
به این ترتیب با ورود اپراتور ایرانسل به حوزه ارتباطات ثابت، فضای رقابتی جدیدی میان ارائه‌دهندگان خدمات ایجادشد تا در پی آن مردم سرویس دسترسی ثابت را با کیفیت بهتری دریافت کنند.
بهمن ۱۴۰۱
در بهمن ماه ۱۴۰۱ و در آستانه یک‌سالگی آغاز پروژه فیبرنوری، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات احداث زیرساخت ارتباطی مبتنی بر فیبرنوری در سراسر کشور که هم اکنون در دست احداث است را یکی از پروژه‌های بزرگ و مهم کشور دانست و توضیح داد: درحالیکه کشورهای پیشرفته دنیا بدنبال توسعه شبکه ارتباطی خود مبتنی بر فیبرنوری هستند، این پروژه را از سال گذشته در ۱۰ استان کشور شروع کردیم و تاکنون حدود ۲، ۵ میلیون پوشش ایجاد شده و تلاش این است که انشالله تا پایان امسال به ۳ میلیون پوشش فیبرنوری برسد.
وی با بیان اینکه در پایان دولت سیزدهم ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری در کشور احداث می شود، افزود: به عبارتی تا سال ۱۴۰۴، هشتاد درصد خانوار و کسب و کارها خواهند توانست با اتصال به فیبرنوری از شبکه فوق سریع استفاده کنند.
اردیبهشت ۱۴۰۲
یکی از اقدامات مهمی که برای سرعت گرفتن پروژه فیبرنوری انجام شد، ایجاد حساب «توسعه فیبرنوری» با سرمایه اولیه هزار میلیارد تومان بود که به تصویب هیات وزیران رسید.
این خبر خوش را عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات داد و گفت: آیین نامه بند سین تبصره ۷ قانون بودجه در جلسه هیات دولت تصویب شده است. با این مصوبه، «حساب توسعه شبکه فیبرنوری» با سرمایه اولیه هزار میلیارد تومان ایجاد می‌شود که نقطه عطفی در تامین مالی طرح ملی فیبر نوری منازل و کسب و کارها است.
وی افزود: ان شاالله با اجرای این مصوبه و اقدامات زیرساختی و قانونی فراهم شده، هدفگذاری صورت گرفته برای تحت پوشش قرار گرفتن ده میلیون خانوار تا پایان سال ۱۴۰۲ محقق خواهد شد.
وزیر ارتباطات با اشاره به ایجاد پوشش ۳ میلیون خانوار در پروژه ملی فیبرنوری منازل و کسب و کارها که به مناسبت روزجهانی ارتباطات با حضور رییس جمهوری از آن رونمایی شد، گفت: تاکنون در ۱۰ شهر این امکان فراهم شده تا ظرف مدت یک ماه اپراتورها بتوانند اینترنت فیبرنوری را به منازل متصل کنند.
زارع‌پور با حضور در یک برنامه تلویزیونی درباره آخرین وضعیت پروژه فیبرنوری (اردیبهشت ۱۴۰۲) گفت: اجرای این پروژه با حضور ۸ اپراتور در ۴۶۰ شهر تعیین تکلیف و در ۱۰۰ شهر کشور آغاز شده است.
وی افزود: امروز ۳ میلیون خانوار تحت پوشش قرار گرفتند و در ۱۰ شهر امکان واگذاری سرویس به مردم فراهم شده است که با درخواست متقاضیان، اپراتور ها ظرف یک هفته تا یک ماه برای متقاضیان سرویس را برقرار خواهند کرد.
وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه اجرای این طرح زمان بر است، از تمام استانداران، فرمانداران و شهرداران خواست برای تسریع در اجرای این پروژه در شهرهای خود همکاری و همیاری کنند تا بر اساس وعده‌ای که به مردم داده شده ۲۰ میلیون خانوار تا پایان این دولت تحت پوشش فیبرنوری قرار گیرند.
مرداد ۱۴۰۲
یکی از آخرین اقداماتی که در حوزه ایجاد پوشش ۲۰ میلیونی فیبرنوری برداشته شده است، مربوط اعطای پروانه جدید ارتباطی با عنوان «پروانه خدمات و شبکه یکپارچه» یا UNSP به هفت اپراتور کشور است.
وزیر ارتباطات در این خصوص اعلام کرد: با ورود این اپراتورها به ارائه خدمات ثابت مبتنی بر فیبرنوری، طرح ملی فیبرنوری منازل و کسب‌وکارها وارد فاز جدیدی شده و تا پایان سال حداقل هشت میلیون خانوار در کشور تحت پوشش این طرح قرار خواهند گرفت.
وزیر ارتباطات روز ۳۱ مرداد با حضور در مجلس شورای اسلامی، آخرین به روزرسانی پروژه فیبرنوری را اعلام کرد و گفت: قصد داریم ظرف مدت ۳ سال، امکان دسترسی به فیبرنوری را برای همه مردم فراهم کنیم. اکنون در بیش از یک هزار و ۱۰۰ شهر، اپراتور مسئول را معرفی کرده‌ایم. در کنار شرکت مخابرات، اپراتور دوم نیز مشخص و در ۱۲۰ شهر کار شروع شده است.
وی افزود: در بیش از ۲۰ شهر کشور پروژه فیبرنوری عملیاتی شده و سرعت را تا ۸۰ برابر افزایش داده است. قول می‌دهم تا پایان این دولت در همه شهرها این امکان را فراهم کنیم که ظرف یک ماه، اپراتور فیبرنوری را در اختیار مردم قرار دهد. دولت برای پیشبرد این کار، منابع لازم را از حق السهم خودش پیش‌بینی کرده است.
