سام قریبیان: الکی الکی بازیگر شدم

سام قریبیان با وجود علاقه‌اش به کارگردانی در یکی دو ساله اخیر خودش را به عنوان یک بازیگر مستعد و توانا تثبیت کرده است و با حضور در صحنه تئا‌تر هم در این عرصه حضور تحسین‌برانگیزی داشته است. این روز‌ها قریبیان با حضور در نقش یک ضد قهرمان چند لایه در سریال «رهایی» بازی متفاوتی از خودش ارائه می‌کند. با او درباره حضورش در نقش ضدقهرمان گفتگویی انجام داده‌ایم که بخشی از آن را در ادامه می خوانید.

آیا حضور در مجموعه «رهایی» باعث شد چهره جدیدی از شما را در بازیگری ببینیم؟
موقعی که فیلمنامه «رهایی» را خواندم هیجان‌زده شدم و به طالب‌آبادی به خاطر نوشتن چنین فیلمنامه‌ای تبریک گفتم و از او پرسیدم به چه دلیل برای ایفای این نقش به من فکر کردی و ایشان دلایل خاص خودش را مطرح کرد.
آیا نقش ضد قهرمان را براساس شخصیت شما طراحی کرده بود؟
نه، برای من ننوشته بود، اما بازی‌های من را دیده بود و احساس کرده بود که برای ایفای نقش گزینه مناسبی هستم و می‌توانم بازی درستی در این نقش انجام بدهم. از طرفی می‌شود شیطنت‌های خاص بازیگری را در این نقش انجام داد. نقش بالا و پایین داشت و می‌توانست این آدم یک جاهایی مهربانی کند، یک جاهایی بدجنسی، جاهایی دیگر خشونت از خودش بروز بدهد و یا به عبارتی پدرسوخته بازی را خوب انجام می‌داد و تکلیف مخاطب تا قسمت نهم سریال با این آدم مشخص نیست.

حتی دزدهای همدستش هم درباره او به قطعیتی نمی‌رسند و در آخر می‌بینند از او رو دست خورده‌اند. آدمی که آنی نیست و خودش را نشان نمی‌دهد. گروگان‌گیری و تعقیب و گریزی را که به وجود می‌آورد در حقیقت لایه ظاهری است برای انجام دادن کاری بزرگ‌تر و غیرمنتظره‌تر. این آدم به دنبال چیز دیگری است و در واقع از همه چیز و همه کس به عنوان ابزار و رسیدن به منفعتش سوء استفاده می‌کند و در قسمت‌های پایانی متوجه این منافع می‌شویم.
به نظر می‌رسد با علاقه زیادی روی ایفای این نقش کار کردید؟
واقعاً نقش را دوست داشتم و شانسم این بود که در هر محفل سینمایی که رفته‌ام گفته‌ام بازیگر نیستم و بعدترش نقش‌هایی که برای بازی به من پیشنهاد شده خوب بوده که آن‌ها را بازی کرده‌ام.
دفعه گذشته هم که با شما صحبت می‌کردم تأکید داشتید تمرکزتان را روی فیلمسازی می‌گذارید؟
متن‌های خوب تصمیم را تغییر می‌دهد. دوستان سریال «رهایی» موقعی که برای دعوت به کار با من تماس گرفتند عنوان کردند که شنیده‌ایم شما سریال بازی نمی‌کنید. پرسیدم چه کسی چنین حرفی زده است و عنوان کردند که من سال قبل بازی در سریال دو کارگردان معروف تلویزیونی را رد کرده بودم. به این دوستان عنوان کردم که برای بازی در تلویزیون مشکلی ندارم. مشکلم این است که در سال‌های اخیر در تلویزیون سریال‌های ساخته می‌شود که در شروع فیلمنامه‌ای آماده نیست و فقط به شما یک طرح کلی دو صفحه‌ای داده می‌شود. من نمی‌توانم با خواندن این طرح بفهمم که ماحصل کار چه خواهد شد. یکی از ویژگی‌های خوب و حائز اهمیت سریال «رهایی»، که بابت آن به نویسنده و محمدرضا شفیعی تهیه‌کننده کار تبریک می‌گویم، داشتن فیلمنامه کامل بود که از روز اول فیلمبرداری در اختیارم قرار گرفت. ده قسمت را خواندم و تصمیم به بازی در سریال گرفتم. این به من‌ای که حرفه اصلیم بازیگری نیست کمک کرد تا کارم را درست انجام بدهم.

اما به نظر می‌رسد ژنتیکی بازیگر هستید؟
بله، الکی الکی بازیگر شدم! بازهم خوشحالم که این نقش را بازی کردم.
بازیگر – کارگردان بودن مسعود تکاور چقدر کمک کرد تا بتوانید ارتباط درستی با او برقرار کنید؟
از مسعود تکاور کمک‌های زیادی گرفتم و این تیپ کارگردان‌ها می‌توانند ارتباط بهتری با بازیگران برقرار کنند و به عبارتی دو طرف حرف‌های یکدیگر را بهتر می‌فهمند. اغلب کارگردان‌هایی مثل کلینیت ایستوود، کوین کاستنر و یا میل گیبسون که از بازیگری به کارگردانی پرداخته‌اند، فیلمسازان موفقی بوده‌اند و معمولاً از یک کارگردان – بازیگر فیلم بد نمی‌بینید. فیلم‌های این گروه از کارگردان‌ها در بخش بازیگری هم حرف‌های زیادی برای گفتن دارند.

آیا برای بازی در این نقش به سراغ الگو برداری از نقش‌های مشابه فیلم‌های خارجی مثل بازی رابرت دونیرو در مخمصه، الن ریکمن و جرمی آیرونز در جان سخت‌ها رفتید؟
نه، این نوعی الگوبرداری نکردم. بیشتر به لحاظ متن نوشته توجه‌ام به فیلمنامه‌های کمیک استریپ خارجی و شخصیت‌های مثل ژوکر بود که البته ربطی به فضای سریال «رهایی» نداشتند. به هرحال شخصیتی که در «رهایی» بازی کردم مثل ژوکرفیلم بت من شخصیتی آرناشیستی داشت و هر دوی این‌ها می‌خواهند نظم موجود در سیستم را بر هم بزنند.


به چه دلیل در ژانر پلیسی در ایران کمتر سریال و یا فیلم ماندگاری ساخته شده است؟
وجود خط قرمز‌های بی‌ربط، بی‌مورد و سلیقه‌ای دلیل ساخته نشدن آثار پلیسی خوب در کشورمان است. به نظر می‌رسد هنوز نیروی انتظامی در بحث سریال‌سازی پلیسی حساسیت‌های زیادی دارد. منتهی قهرمان‌های منفی این نوع آثار اگر درست پرداخت نشوند نمی‌توانیم انتظار ساخته شدن یک فیلم پلیسی خوب را داشته باشیم. اغلب حساسیت‌های دوستان نیروی انتظامی در این بحث بدون دلیل است و تصور می‌کنند که اگر فلان رویه در کار دنبال شود به شخصیت و اقتدار پلیس خدشه‌ای وارد خواهد شد. باید بدانیم ایجاد درام تابع قوانینی است که باید در فیلمنامه به درستی به آن پرداخته شود و این مسئله در فیلم‌های پلیسی امریکایی و اروپایی به درستی رعایت می‌شود. در بهترین فیلم‌های پلیسی دنیا شخصیت پلیس دارای ضعف‌هایی است. درست عین پلیس فیلم مخمصه با بازی آل پاچینو که شخصیت آن‌ها را ملموس و قابل باور می‌کند. (روزنامه صبا)