به گزارش ایران اکونومیست، دومین نشست مشترک پیشرانهای اقتصادی با حضور روحاله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور امروز دوشنبه (۱۶ مرداد ۱۴۰۲) در محل مجمع کارآفرینان ایران برگزار شد.
در ابتدای این نشست حمیدرضا غزنوی، دبیر کل مجمع کارآفرینان ایران اظهار کرد: شرکتهای دانشبنیان و استارت آپها در کشور رشد خوبی دارند؛ اما در ارتباط با تجاریسازی با پارهای از مشکلات رو به رو هستند و میتوان گفت در این بخش نسبت به جهان عقب هستیم.
غزنوی در ادامه با بیان اینکه در مجمع کارآفرینان ایران اتصال شرکتها و استارت آپهای دانشبنیان به پیشرانهای اقتصادی را دنبال میکنیم، گفت: به نظر میرسد در رابطه با این موضوع باید یک مسیر جداگانه اختصاص پیدا کند و اگر یک کارگروه مشترک تشکیل شود میتوان آئیننامه ویژهای را تدوین کرد.
تأسیس بانک مشترک کارآفرینان و دانشبنیانها
در ادامه روحاله دهقانی فیروزآبادی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور با بیان اینکه در موضوع صندوقهای پژوهش و فناوری و بحث صدور ضمانتنامهها مسئله جدی وجود دارد، تأکید کرد: هر سال قدرت ضمانتنامه صندوقها رو به افزایش است. امسال در قانون بودجه مصوب شد که بانکها تضمینهای صندوقها را برای تبصره ۱۸ را بپذیرند. این در حالی است که سالهای گذشته این موضوع به این شکل وجود نداشت؛ بنابراین این موضوع بهصورت مداوم در حال تقویت است.
وی با بیان اینکه ساختار صندوق تا یک اندازهای کشش دارد، تأکید کرد: امروز ما به یک بانک تخصصی نیاز داریم؛ بنابراین در گفت وگوهایی با رئیسکل بانک مرکزی صورت گرفته است موافقت اصولی برای تأسیس و یا خریداری یک بانک صورت گرفته و وی مجوز اصولی را دادهاند که باید در ادامه سازوکار آن را فراهم کنیم.
این مقام مسؤول تصریح کرد: این بانک باید به بانک کارآفرینان و دانشبنیانها تبدیل شود. اگر ۱۰ هزار شرکت دانشبنیان که اکنون در حال فعالیت هستند و نزدیک به ۵۰۰ هزار نفر نیرویی که در این شرکتها مشغول به فعالیت هستند و حداقل سالانه ۱۰۰ همت منابع در اختیار دارند حضور داشته باشند، میتواند بانک بزرگ و قدری شکل گیرد.
دهقانی فیروزآبادی افزود: ما در معاونت علمی در حال تعریف برخی پروژههای پیشران هستیم و منابعی نیز از محل تهاتر نفت به آن اختصاصیافته و منتظر هستیم که برای تخصیص آن مجوز صادر شود که هزینه کرد سال گذشته را برای سال جاری اخذ کنیم. پول خوبی که متعلق به دولت است در اختیار معاونت علمی قرار گرفته که ما در اختیار سازمانها و وزارتخانهها قرار خواهیم داد و فقط مختص به دانشبنیانها است.
وی در ادامه گفت: در خصوص نظام ارزیابی به اندازه کافی قانون وجود دارد اما افرادی وجود دارند که نفعشان این است که این قانون اجرا نشود. در این راستا باید سازوکار دیگر را به کار گرفت.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور اظهار کرد: یک جریان دانشبنیان در کشور داشتیم که از سال ۱۳۸۹ بهصورت خیلی جدی شروع شد. شرکتی که بر مبنای تبدیل علم و فناوری به ارزش اقتصادی فعالیت دارد؛ در خودروسازی، کشاورزی، غلات، معدن، پتروشیمی و…. در سال ۹۶ جریان دیگری به نام جریان کارآفرینی استارتآپ به جریان دانشبنیان اضافه شد که کار بسیار ارزشمندی بود و شروع به توسعه کسبوکارهای نوپا که عموماً در حوزه اقتصاد دیجیتال بودند.
وی همچنین اظهار کرد: استارتآپ یک کسبوکار نوپاست. معتقدم جریان دانشبنیان کشور اصالت دارد. برخی از استارتآپها دانشبنیان هستند و برخی نیز دانشبنیان نیستند. اتفاقی که افتاد این است که در سالهای ۹۵ و ۹۶ جریان کارآفرینی استارتآپ با جریان دانشبنیان همراه شد و به این جریان کمک کرد؛ ولی اتفاقات دیگری رقم خورد، بهعنوانمثال تبدیلشدن افراد بیکار پرامید به افراد بدهکار و ناامید.
دهقانی فیروزآبادی با بیان اینکه کارخانه نوآوری جایی است که با یک نگرش به بازار، عرضه نوآوری میکند. مرکز نوآوری جایی است که در یک صنعت شکل میگیرد و این مرکز با مسئله شکل میگیرد، عنوان کرد: پس از ۶ ماه تلاش، نظام ارزیابی از دانشبنیانها کاملاً ارتقا پیدا کرد و نظام دانشبنیان نوع یک، دو و سه دیگر وجود ندارد و ارزیابی صرفاً بر مبنای این نیست که تکنولوژی چه میزان پیچیدگی دارد.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور بابیان اینکه سه نوع دانشبنیان وجود دارد، اظهار کرد: دانشبنیان نوپا، دانشبنیان نوآور و دانشبنیان فناور و ملاک اول آن این است که حتماً از فناوریهایی استفاده میکند که از سطح فناوری کشور بالاتر است. دانشبنیانهای کشور فقط محصول نیستند و به سه دسته تقسیم میشوند. محصول محورها، فرایندمحورها و خدمت محورها.
دانشبنیانهای نوپاها، آنهایی هستند که کمتر از ۵ سال سابقه دارند و گردش مالی آنها کمتر از ۵ میلیارد تومان است و کمتر از ۱۰ نفر مشغول به فعالیت در آن هستند؛ معافیت مالیاتی مختص شرکتها است.
وی افزود: اگر ۸۰ درصد کل شرکتهای دانشبنیان معاف از مالیات شوند، عدد آن ۱۰۰ میلیارد تومان میشود این در حالی است در سال گذشته ۱,۲۰۰ میلیارد تومان معافیت مالیاتی داشتیم.
وی ادامه داد: دانشبنیانهای نوآور بالای ۵ سال سابقه، گردش مالی بالای ۵ میلیارد و بالای ۱۰ نفر نیروی فعال دارند و دانشبنیان فناور، بالای ۵ سال سابقه و بالای ۵ میلیارد تومان گردش مالی و ۵۰ درصد سبد تولیداتش محصولات فناورانه است.
دهقانی فیروزآبادی خبر داد: در ۳ تا ۴ ماه آینده سایت معاونت علمی تغییر جدی خواهد کرد و پلتفرم خدمت معاونت علمی شروع به کار میکند.
وی همچنین در خصوص صندوق نوآوری و شکوفایی گفت: این صندوق مستقل است و آنطور که شایسته است رشد نکرده و ضعیف شده است. زمانی که ۵۰ شرکت وجود داشت معادل ۳ میلیارد دلار سرمایه داشت. در حال حاضر ۶۰ میلیون دلار سرمایه با ۱۰ هزار شرکت وجود دارد. تلاش میکنیم که صندوق را تقویت کنیم. در برنامه هفتم توسعه و بودجه تمام تلاش ما این است که امسال سرمایه صندوق را به ۳۰ هزار میلیارد تومان برسانیم.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور عنوان کرد: معتقدم در برخی از موضوعات مسئله ما فناوری نیست. در مساله خودرو بهوضوح مسئله ما رقابت است. بهعنوان مثال خودروسازی هیوندایی ۱.۸ میلیون تیراژ از یک مدل خودرو که تولید میکند، بدون تحریم و مشکل صادرات و تأمین مالی هم ندارد، در این صورت خودرو تولیدشده اقتصاد میشود.
وی تأکید کرد: صنعت خودرو کشور درگیر گرفتاری عظیم از جنس سرطان است یا باید رها که بمیرد و یا باید یک جراحی جدی داشته باشد. این در حالی است که در صنعتی بهمانند صنعت غذا اینچنین نیست. سیاستهایی که معاونت علمی اعمال میکند که مقابل خام و نیمهخام فروشی را بگیرد و با اعتبارات خاصی از شرکتها کمک کند تا در بخش فناوری سرمایهگذاری کنند. باید سیاستهای کلان را به نحوی مدیرت کرد که حرکت به سمت فناوری برای تولیدکننده ایرانی جذاب باشد. در غیر این صورت فناوری با زور و فشار نفوذ پیدا نمیکند.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور در پایان گفت: در معاونت علمی در حال پیگیری برنامههای مختلفی هستیم. یکی از این برنامهها «نکست» است که مخفف نوآوری، کارآفرینان سرآمد توسعه است؛ و بهزودی فراخوان آن ارائه میشود. در این برنامه تا ۳۰ میلیارد تومان گرنت داده میشود.
اعتماد به بخش خصوصی
در ادامه این نشست، رضا رضایی، یکی از کارآفرینان حوزه صنعت گفت: امروز دنیا با سرعت بالایی در حال حرکت است و دیگر با روشهای سنتی و روشهای منسوخشده نمیتوان بنگاه یا کشور را اداره کرد؛ بنابراین باید در لباس تکنولوژی، دانش و فناوری به سمت جلو حرکت کرد و در این مسیر نیز به افراد، سختافزار و ابزارهای نو نیاز داریم که بتوانیم با تغییرات پیش رویم.
وی تأکید کرد: دولت هر اموری را که بخش خصوصی واگذار کرده نتیجه مثبت آن را دیده است.