محسن یکتاپور مدیر کل اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان هرمزگان در نشست خبری اظهار داشت: با توجه به رویکرد سازمان جنگل‌ها و بحث مشارکت مردم در استان ما از گذشته کارهای خوبی در زمینه منابع طبیعی انجام شده است که از جمله این اقدامات می توان احداث بوستان های روستایی با مشارکت مردم و مشارکت خیرین در بحث آبخیزداری را مورد اشاره قرار داد که بحث مشارکت خیرین در مباحث آبخیزداری برای اولین بار در کشور اتفاق افتاده است.
یکتاپور افزود: عملیات اجرایی توسعه جنگل های مانگرو در گذشته به پیمانکاران سپرده می شد اما طی چند سال اخیر این کار به مردم بومی داده شده که هم بنیه مالی آنها را افزایش داده، هم اینکه زمانی که مردم خودشان برای این منابع زحمت می کشند در محافظت از آن نیز تلاش می کنند.
این مقام مسئول، مساحت استان هرمزگان را 7 میلیون و 200 هزار هکتار و مساحت عرصه های منابع طبیعی این استان را 6 میلیون و 900 هزار هکتار عنوان کرد و گفت: این استان یک میلیون و 80 هزار هکتار جنگل، 4 میلیون هکتار مراتع و یک میلیون و 565 هزار هکتار بیابان دارد.
وی با اشاره به اینکه عوامل طبیعی از جمله اقلیم، منابع طبیعی استان هرمزگان را مورد تهدید قرار می دهد، افزود: اقلیم همواره در حال تغییر است. از سوی دیگر استان ما با یک خشکسالی مداوم دست و پنجه نرم می کند. علاوه بر این، عوامل انسانی مانند تردد کشتی ها، معضل قاچاق سوخت و تخریب برای برداشت علوفه از جمله دیگر عوامل تخریب زای منابع طبیعی هستند.
یکتاپور با بیان اینکه در 2 تا 3 سال اخیر اعتبارات بخش منابع طبیعی استان نسبت به سنوات گذشته کاهش یافته است، گفت: کمبود اعتبار تنها مختص به ما نیست و همه دستگاه‌ها در سطح استان به گونه ای با این مسئله درگیر هستند. ما با بحث کمبود اعتبار مواجه هستیم، به همین خاطر در حال تغییر رویکردمان به سوی مشارکت با مردم در اجرای طرح ها هستیم.
در ادامه این نشست طالب امین پور معاون فنی مرکز جنگل‌های خارج از شمال سازمان جنگل‌ها با اشاره به وجود 3 رویشگاه جنگلی در استان هرمزگان، اظهار داشت: این سه رویشگاه که شامل رویشگاه ایران-تورانی در شمال هرمزگان، رویشگاه خلیج عمانی در مرکز و رویشگاه اکوسیستمی جنگلی دریایی در جنوب هستند که این پتانسیل خوبی برای افزایش سرانه پوشش جنگلی در کشور که هدفی در قالب ماده 15 قانون افزایش بهره وری است، دارد.
امین پور اضافه کرد: مرکز جنگل‌های خارج از شمال در این استان سه طرح ملی را تحت پوشش خود دارد. در این استان از طرح صیانت از جنگل‌های زاگرس، مرکزی و جنوب، طرح ملی مدیریت پایدار توسعه جنگل های مانگرو اعتبار دریافت می کنند. همچنین طی سال گذشته و سال جاری از طرح توسعه جنگل که طرح نوینی است، در قالب اعتبارات ماده 17 قانون معادن بودجه می گیرد، ضمن آنکه سازمان جنگل‌ها بنا دارد در کشور یک نهضت توسعه جنگل را آغاز کند که خوشبختانه استان هرمزگان تقریبا 2هزار و 800 هکتار از آن را تحت پوشش دارد و این طرح هم اکنون در شهرستان سیریک در حال اجراست و 3 میلیارد و 100 میلیون تومان تنها از این طرح برای استان در نظر گرفته شده است.
وی با بیان اینکه سهم استان هرمزگان در طرح زاگرس 554 میلیون تومان و در طرح مانگرو 605 میلیون تومان است، اظهار داشت: ما در سازمان جنگل‌ها برنامه ای تحت عنوان طرح ملی توسعه جنگل در قالب 5 میلیون هکتار در دست تهیه داریم و خواهان آن هستیم که با این عملیات 10 ساله به افزایش 10 درصد تاج پوشش جنگلی سطح کشور که یکی از شاخص های جهانی است، نزدیک شویم. این طرح در سازمان در حال تدوین است تا به وزیر جهادکشاورزی ارائه شود.
امین پور با بیان اینکه چرا در بحث منابع طبیعی نیاز به مشارکت مردم است، گفت: ما نمی خواهیم مانند گذشته اعتبارمحور باشیم. اعتبارمحوری رویکردی دولتی است. ما نمی توانیم با پول های دولتی به اهدافمان برسیم. سالانه 30 هزار پرونده تخلفات منابع طبیعی در کشور تشکیل می شود و در حالی که نیروهای حفاظتی ما برای 135 میلیون هکتار، هزار و 800 نفر هستند ( به ازای هر 75 هزار هکتار یک نفر محافظ داریم) چگونه می توانیم با اعتبارات این چالش را برطرف کنیم. ما در مراتع حضوری همیشگی نداریم اما مردم آنجا هستند، بنابراین نیازمند جذب مشارکت آنان هستیم.
وی در ادامه سهم بخش منابع طبیعی در فصل کشاورزی قانون بودجه را 24 درصد عنوان کرد و گفت: مگر نمی‌گوییم منابع طبیعی محور توسعه است؛ این چه محوری است که اعتبارش 24 درصد است؟ اگر منابع طبیعی پایه و اساس همه چیز است، چرا در فصل کشاورزی 24 درصد سهم دارد" چرا سهم منابع طبیعی نسبت به اعتبارات بخش صنعت 1.61 درصد است؟ علاوه بر این، ما در اعتبارات تملک دارایی کشور 48 صدم درصد سهم داریم، این یک چالش است. البته دولت در سال‌های 92 و 93 از جمله در پدیده خشکیدگی بلوط توجهات بسیاری خوبی به این بخش کرد اما نباید شرایط به گونه ای باشد که ما با چالش مواجه شویم و آن زمان مسئولان به دادمان برسند. آنها باید از همان ابتدا به فکر باشند.
در ادامه این برنامه ابوالقاسم حسین پور معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان هرمزگان با بیان اینکه 14 شهر، 545 پارچه آبادی، 58 هزار هکتار اراضی زراعی، 29 رشته قنات و بخش چشمگیری از جاده های استان همه ساله در معرض سیل آسیب می بینند، اظهار داشت: 38 دشت مهم استان که مراکز تولید کشاورزی و مراکز سکونت جمعیتی هستند بیلان منفی دارند علاوه بر این 6 هزار حلقه چاه غیرمجاز از آبخوانهای استان برداشت می کنند.
وی با بیان اینکه 18 تا 20 هزار حلقه چاه غیرمجاز نیز بیش از دو برابر اضافه برداشت از آبخوان‌ها انجام می دهند، افزود: سالانه 253 میلیون متر مکعب اضافه برداشت از آبخوانهای زیرزمینی صورت می گیرد که این حیات عرصه های منابع طبیعی با چالش جدی روبرو می‌کند، ضمن آنکه طی 15 سالی که خشکسالی در استان شدید بوده، به طور متوسط سالانه بالغ بر یک متر از سطح آبهای زیرزمینی این دشتها کاسته شده است.
*مهر
ف/ف
