سراسر ایران دو روز تعطیل شد، امروز و فردا ادارات و کسب و کارهای دولتی و خصوصی تعطیل هستند، سخنگوی دولت گفته که برای حفظ سلامتی مردم بهعلت افزایش دما و گرم شدن هوا این تصمیم گرفته شده است، تصمیمی که برخی گزاره عدم تولید و توزیع برق را یکی از دلایل آن میدانند؛ با این وجود چند سالی هست با شروع فصل گرما قطعی برق به سبد تحمل مردم اضافه شده است، گاهی خانه و کاشانه سمتوسوی این قطعیها هستند گاهی کسبوکار و ادارات، هرچه هست وزارت نیرو تلاش دارد توزیع برق را با روش قطع کردن مدیریت کند و چه جایی بهتر از برق صنایع، همین چند روز قبل بود که علی رسولیان، معاون وزیر صمت درباره قطع برق صنایع به رسانهها گفت: «قطع برق اکنون با هماهنگی و اطلاع قبلی و بهصورت سهمیهبندی شده یک روز در هفته است که سبب شده فعالان اقتصادی برای ادامه روند تولید خود برنامهریزی لازم را داشته باشند.»
اگرچه معاون وزیر صمت از قطع برق یک روز در هفته سخن میگوید، اما بهنظر میرسد وقتی هوا گرمتر شود این قطعی هم فزونی پیدا میکند، طوریکه فرامرز اختراعی، رئیس هیا مدیره سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی به خبرآنلاین میگوید: «در یکی دو هفته گذشته که اوج گرما بود برق شرکتها دو روز در هفته قطع شد.»
بدیهی است وقتی برق شهرکهای صنعتی قطع شود، هر شرکتی که در شهرک باشد از این قطعیها سهم خودش را برمیدارد، چندان هم فرق ندارد این صنایع قطعات خودروسازی باشد یا تامین دارو، درهمینباره مهدی پیرصالحی، نایت رئیس سندیکای صاحبان صنایع داورهای انسانی به خبرآنلاین میگوید: «صنایع هم مانند موارد دیگر گرفتار قطعی برق است، البته ما درخواست دادیم و نامهنگاریهایی هم از طرف وزیر بهداشت با وزیر نیرو شده است تا برق صنایع دارویی قطع نشود، قولهایی هم دادهاند اما از آنجاییکه معمولاً صنایع دارویی در شهرکهای صنعتی هستند، وقتی برق این شهرکها قطع میشود شامل همه میشود، صنعت دارو هم استثنا نیست و معمولاً هفتهای یک روز قطعی برق دارند.»
اختراعی هم با اشاره بههمین مسئله بیان میکند: «برق اکثر شرکتهای تولیدی که در شهر صنعتی است حداقل یک روز در هفته بین ۱۴ الی ۱۵ ساعت شیف کاری قطع میشود، ما از طرف صنایع دارویی نامهنگاری کردیم که این صنایع گرفتار مشکلات بیشتری نشوند، برخی از شهرکها همراهی میکنند اما بههرصورت نمیتوانند برق را قطع نکنند.»
قطع برق سبب کمبود دارو میشود؛ قیمت تمام شده دارو افزایش پیدا میکند؟
قطع یکی دو روزه برق در هفته، چیزیست که همه صنایع باید این روزها آن را سپری کنند، اما اگر قرار است صنایع دارویی هم با قطع برق همراه شود چه آسیبی خواهد داشت؟ ویدیویی در فضای مجازی منتشر شده که در آن مریم تاجآبادی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران درباره آسیب احتمالی برق برای صنایع دارویی میگوید، بهگفته او: «خیلی از این واحدهای تولیدی که تامین کننده داروهای بیماری خاص و برخی آنزیمها هستند، رو به تعطیلیاند و این تعطیلی علتهای مختلفی دارد، اما یکی از مشکلاتی که امروز ما با آن مواجه هستیم قطعی برق است.»
او ادامه میدهد: «ما در این واحدها تولید میکرواورگانیزم داریم، و تا تبدیل شدنِ یک سلول به محصول نهایی بهطور پیوسته با یک موجود زنده بین ۷ تا ۱۵ روز درگیر هستیم، یعنی این سلول در این مدت باید تمام نیازهایش تامین شود، مواد اولیهای که برای تامین محیط کشت استفاده میشود ارزش افزوده بالایی دارد، اما این قطعیهای برق سبب کشته شدن این موجودات زنده میشود و این سبب شده خطوط تولید بخوابد (کنایه از کار و تولید نکردن.) یعنی الان بهعلت اینکه برق قطع میشود موجود زنده از بین میرود و قابل کنترل نیست.»
پیر صالحی هم با بیان اینکه «قطعی برق سبب میشود شرکتها نتوانند داروی خودشان را بهموقع تولید کنند و این مسئله سبب کمبود دارویی میشود.» به خبرآنلاین میگوید: «صنعت دارو هم مانند سایر صنایع معمولاً برای مواقع قطعی برق ژنراتور دارند تا بتوانند برق خودشان را تامین کنند، اما این ژنراتورها برای تولید برق موقت هستند و برای مدت طولانی قطع برق چنین توانی ندارند، لذا خود ژنراتورها تحت فشار قرار میگیرد و منجر به قطعی برق بعدی میشوند، ژنراتورها مصرف گازوئیل دارند و گازوئیل هم برای تامین برق به صنعت داده نمیشود.»
شرکتهای دارویی هم برای تولید هرچه بهتر دارو پروتکلها و دستورالعملهایی دارند، دستورالعملهایی که ممکن است با قطع مکرر برق نقض شود یا در بهترین حالت برای تامین آنها قیمت دارو افزایش پیدا کند، دراینباره اختراعی، رئیس هیأت مدیره سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی به خبرآنلاین میگوید: «بالاخره با قطع برق ابزار تولید میخوابد (کنایه از تولید نکردن) یا سیستمهای خنککننده با مشکل روبهرو میشود، کارخانهها داروسازی باید یکسری نکات را رعایت کنند مثل اینکه بدن کارگر نباید تعرق کند، چراکه اگر بدن این افراد عرق کند به کیفیت آسیب میرساند، قوانینی مرتبط با تولید دارو وجود دارد که نیروی کار هم باید لباس ویژه داشته باشد و هم اینکه محیطی که در آن کار میکند باید دارای درجه حرارات مطلوب باشد تا خود نیروی کار موجب آلودگی نشود، آلودگی توسط نیروی کار هم عمدتاً از طریق تعرق است، لذا این موارد خطرپذیر هستند. البته همه شرکتهای داروسازی نه، اما این شرکتها معمولاً دارای برق اضطراری هستند و سعی میکنند در این شرایط برق بخشهای مهم را تامین کنند، بهنظرم این مسئله اثر جدی روی دارو ندارد اما قطعی برق بیاثر هم نیست، مثلاً قیمت تمام شده دارو را بالا میبرد.»
حالا باید دید تعطیلی دو روزه کشور میتواند قطعی برق صنایع دارویی را متوقف کند، یا با شروع هفته آینده همچنان برقهای صنایع قطع میشوند.