دو پدیده نوظهور در بورس تهران

بورس تهران که روز گذشته با بیش از 100 واحد رشد در رقم شاخص کل روبه‌رو‌ شده بود با دو پدیده نوظهور مواجه است؛ نخست ثبات و پایداری این بازار در کانال 71 هزار واحد بازار بیش از یک ماه گذشته یعنی از 15 شهریور تاکنون تنها 12 صدم درصد تغییر کرده و این امر به معنای پایداری روند بازار در یک دوره میان مدت است. پدیده دیگر چرخش معامله‌گران به سمت صنایع کوچک است که باعث شده لیدری بازار از صنایع بزرگ تغییر جهت دهد.

گروه بورس - هدیه لطفی: معاملات روز گذشته تالار شیشه‌ای در پی صحبت‌های امیدوار‌کننده رئیس‌جمهور در دوشنبه شب، در مسیری مثبت دنبال شد تا در نهایت شاخص بازار سرمایه با روندی نسبتا مطلوب درآستانه ورود به کانال 72 هزار واحدی متوقف شود و بار دیگر بسیاری از سهامداران و معامله‌گران، امیدوار به رشد قیمت سهام شرکت‌های بورسی باشند.

این در حالی است که بازار در وضعیت باثباتی به سر می‌برد، به‌طوری‌که دامنه نوسان شاخص کل بورس در مدت یک ماه در حد 12/0درصد بوده که تقریبا در حداقل‌های تغییر شاخص محسوب می‌شود. کارشناسان وضعیت حرکتی شاخص را که در مدتی در حدود 2 ماه در کانال 71 هزار واحد درجا می‌زند مثبت ارزیابی می‌کنند و معتقدند وضعیت باثبات بورس به خودی خود شرایط خوبی را گوشزد می‌کند و یکی از پدیده‌های جدید در بورس تهران محسوب می‌شود. در جریان داد و ستدهای روز گذشته بورس تهران، شاخص کل با رشدی 102 واحدی متغیرهای این بازار را سبز‌پوش کرد و با توقف در محدوده 71 هزار و 893 واحدی کمی تا رسیدن به مرز 72 هزار واحدی ایستاد. دیگر اتفاق خوشایند بازار رشد حجم و ارزش معاملات بود؛ در این روز بیش از 513 میلیون برگه اوراق بهادار به ارزش یک هزار و 431 میلیارد ريال مبادله شد که در مقایسه با روزقبل رشد 68 درصدی حجم و 58 درصدی ارزش را به ثبت رساند. به گزارش «دنیای اقتصاد»، صحبت‌های دوشنبه‌شب رئیس‌جمهور بار دیگر اهالی بازار را به وضعیت آینده سیاسی و اقتصادی کشور امیدوار کرد؛ البته همچنان به دلیل کمبود نقدینگی در بازار نمادهای بزرگ برای صعود دست دست می‌کنند و در‌واقع گروه‌ها و نماد‌های بزرگ صحنه را خالی کرده و این کوچک‌ترها هستند که سکان هدایت بازار را در دست دارند که این امر پدیده دوم نوظهور در بازار سهام کشور است. البته این نکته را نیز باید مدنظر قرار داد که در حال حاضر کلیت بازار و همچنین سهام وزن‌دار بازار چندان جذابیتی برای سهامداران و سرمایه‌گذاران ایجاد نمی‌کنند و همچنان سرمایه‌گذاران به دنبال نوسان‌گیری از شرکت‌های بورسی و فرابورسی هستند که این موضوع باعث شده است تا سرمایه‌گذاران به سمت شرکت‌های کوچک‌تر که نوسان‌پذیری قوی‌تری را در خود دارند، حرکت کنند و این موضوع باعث چرخش نگاه بازار به سمت سهام کوچک شده و لیدرها جای خود را به تازه نفس‌ها داده‌اند.  چرخش عنوان لیدری بورس میان صنایع مختلف و روند نوسانی بازار سهام متاثر از چند عامل است که از‌جمله این عوامل می‌توان به افزایش تعداد اخبار و شایعات منتشر‌شده پیرامون وضعیت گروه‌های مختلف اشاره کرد. اما آنچه از روند کنونی بازار سهام می‌توان دریافت، اطمینان سرمایه‌گذاران و سهامداران نسبت به پتانسیل‌های بورس جهت اعطای بازدهی مثبت و مناسب به آنها ناشی از چشم‌انداز مثبت پیش روی نتیجه نهایی مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه 1+5 و کاهش شدت تحریم‌های اعمالی است، به گونه‌ای که این امر موجب ماندگاری حجم نقدینگی وارد شده به بورس و جابه‌جایی عنوان لیدری بازار در میان گروه‌های مختلف شده است.
اما در مجموع بازار سهام همچنان با حجم پایین معاملات دست و پنجه نرم می‌کند و این امر در بورس و فرابورس به وضوح قابل مشاهده است. در این شرایط گرچه در برخی شرکت‌ها افزایش قیمت سهام و تشکیل صف‌های خرید به چشم می‌خورد؛ اما مسلم است که هنوز اقبال و اطمینان لازم به بازار سرمایه بازنگشته و این خود عامل اصلی است برای کمرنگ شدن نقش لیدرهای اصلی بازار و باید منتظر بود که این ویژگی دوباره چه زمانی به بزرگان بورس برمی‌گردد تا در پی آن بازیگران بازار نیز شاهد اعمال اثر روند معاملات پرقدرت آنها بر کلیت بازار و همچنین سایر سهام قابل معامله در بورس باشند. با این حال باید گفت که اکثر نمادهای بازار خصوصا نمادهای بزرگ با دید میان‌مدت و بلند‌مدت، فرصت خرید هستند. یکی از گروه‌هایی که به‌عنوان لیدر روز گذشته بازار هم مطرح بود گروه حمل و نقل و کشتیرانی است؛ در واقع این گروه با توجه به اخبار منتشره‌ای در گذشته درخصوص حذف برخی محدودیت‌های تحریمی مورد توجه قرار گرفت و هم اکنون نیز این نوسان‌ها در برخی موارد ادامه دارد. با این حال عملکرد خوبی نیز این مدت از شرکت‌های حمل‌و‌نقل به‌خصوص دریایی‌ها دیده شده است که این امر با توجه به مهلتی صورت گرفته که مذاکره‌کنندگان درخصوص حذف برخی از تحریم‌ها در توافق‌های قبلی گرفته بودند و این امر نیز به افزایش میزان واردات و صادرات محصولات از طریق بنادر منجر شده است. در این مدت حسینا، حکشتی، توریل و حفارس تقاضاهای خوبی را به سمت خود جلب کردند و توانستند حداکثر افزایش قیمت را از آن خود کنند؛ به‌طوری‌که روز گذشته «حکشتی» بیشترین تاثیر مثبت را بر رشد شاخص ایجاد کرد. برخی شایعات نیز در مورد حسینا شنیده شده که از تعدیل‌های مثبت در گزارش‌های 6 ماهه تا حدود 20 درصد هم سخن به میان آوردند.  خودرویی‌ها نیز از جمله ایران خودرو و سایپا به همراه نمادهای بانکی «وبصادر» و «ونوین» از دیگر لیدرهای دیروز بودند که نه‌تنها به رشد هر چه بیشتر شاخص کمک کردند، بلکه به‌عنوان برترین صنایع شناخته شدند؛ خودرویی‌ها با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین صنایع بازار قرار گرفتند، گروه مالی و بانک‌ها نیز در رده‌های دوم و سوم نشستند.

امیدواری به صحبت‌های رئیس‌جمهور
مدیر عملیات کارگزاری آگاه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، صحبت‌های دوشنبه شب رئیس‌جمهور را بسیار امیدوار‌کننده دانست و گفت: بر‌اساس این صحبت‌ها می‌توان فضای
پیش روی کسب و کار را روشن قلمداد کرد، به‌خصوص که ایشان رسیدن به توافق هسته‌ای تا پایان مدت باقیمانده را قابل حصول دانستند؛ تسلط ایشان بر مسائل سیاسی و اقتصادی روز در کنار توجه به بعد حقوقی مسائل مطرح شده بسیار مشهود است، هر چند برای خروج از شرایط فعلی نیاز به زمان بیشتری است که به نظر می‌رسد همچنان دولت و مجلس در بخش‌هایی اختلاف نظرهای جدی دارند که در اجرایی شدن بسته خروج از رکود دولت شاهد آن بودیم و این به تعویق افتادن‌ها در شرایط رکودی که فشار زیادی روی صنایع هست، نکته منفی در بردارد. حسین صالحی در ادامه افزود: در حال حاضر به آهستگی شاهد ورود پول جدید به بازار سرمایه هستیم، البته بیشتر از اینکه این پول از سوی مردم صورت گیرد از سوی نهادهای شبه‌دولتی و با هدف حمایت از بازار در حال شکل‌گیری است؛ از سوی دیگر با رسیدن به کف‌های بسیاری از سهام (البته قیمت‌های کف با اطلاعات فعلی زیرا اگر به توافق سیاسی نرسیم، بازار به راحتی بازهم خواهد ریخت) نه تنها از فشار فروش‌ها کم شده، بلکه نسبت بازدهی به ریسک خرید‌ها را جذاب‌تر کرده است. بنا به عقیده صالحی گزارش‌های 6 ماهه باتوجه به رکود داخلی و شرایط بین‌المللی، گزارش‌های جذابی نخواهد بود و اگر شرکت هم گزارش خوبی داشته باشد، در «پی بر ‌ای»  فعلی لحاظ شده است، اما به هر ترتیب بازهم شاهد تثبیت قیمت‌های کف برای سهام بنیادی موجود خواهیم بود و در واقع بازار منتظر خبرهای خوب برای شروع رشد است البته چنانچه افت جهانی قیمت نفت و کاهش نرخ رشد اقتصادی چین نبود، رشد بازار راحت‌تر و سریع‌تر رخ می‌داد. وی ادامه داد: تیم اقتصادی دولت تصمیمات منطقی می‌گیرد که در کل در رشد «پی بر ‌ای» بلندمدت بازار تاثیر آن را خواهیم دید، اما این تصمیمات در کوتاه مدت به‌خصوص به‌دلیل اینکه شرکت‌ها پتانسیل رشد سودآوری  چندانی در سال جاری نخواهند داشت، برای سرمایه‌گذاران خیلی خوشایند نبوده است و منوط کردن تصمیمات اساسی به تحولات سیاسی، سبب افزایش ریسک سیستماتیک بازار شده است که در کوتاه مدت به دلیل بالابودن نرخ سود بدون ریسک بالا اجازه رشد پی بر ‌ای را به بازار نمی‌دهد؛ بنابراین باید انتظارات منطقی از بازدهی بورس در سال جاری داشت. صالحی خاطر‌نشان کرد: امیدواریم قبل از تهیه بودجه سال 94 و ارائه آن به مجلس به‌خصوص در بخش‌های مرتبط با صنایع حتما از فعالان بورس نیز در تصمیمات نظرسنجی شود؛ همین‌طور کارگروه‌هایی برای تاثیر این تصمیمات بر بازار سرمایه تشکیل گردد. نباید فراموش کنیم که استارت ریزش بازار در کنار عوامل زیادی که از منظرهای مختلف می‌توان اشاره کرد، با افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و حقوق مالکانه معادن در مجلس شکل گرفت.

در بازار چه گذشت؟
روند صعودی شاخص کل بورس از ابتدای ساعات معاملاتی روز گذشته با شیب تندی آغاز شد که هر چند نمادهای ارتباطات سیار و هلدینگ خلیج فارس کمی از سرعت رشد آن را کاهش دادند؛ اما در نهایت تاثیر مثبت کشتیرانی، ایران خودرو، بانک صادرات، بانک اقتصاد نوین و سایپا به افزایش 14/0 درصدی نماگر بازار منجر شد. همچنین در این روز شاخص بازار اول در حالی رشد 127 واحدی را ثبت کرد که شاخص بازار دوم 137 واحد نزولی شد، شاخص صنعت نیز 51 واحد رشد کرد. همچنین در بازار دیروز داروسازی امین، نورد آلومینیوم، تولیدی مهرام، تولیدی شیشه رازی، تامین ماسه ریخته‌گری، نوسازی و ساختمان تهران و صنایع خاک چینی ایران با بیشترین رشد قیمت در صدر جدول معاملات قرار گرفتند. در سوی دیگر بازار لبنیات پاک، بین‌المللی محصولات پارس، قند ثابت خراسان، سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان، سامان گستر اصفهان، کاشی نیلو و کاشی سعدی با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند. همچنین سنگین‌ترین صف‌های خرید متعلق به نمادهای سرمایه‌گذاری سایپا، شیشه رازی، فولاد آلیاژی ایران، لیزینگ رایان سایپا، سرمایه‌گذاری آتی دماوند، ایران‌خودرو و ایران دارو بود. در مقابل سنگین‌ترین صف‌های فروش به نمادهای کاغذ‌سازی کاوه، سیمان مازنداران، فولاد امیر‌کبیر کاشان، صنعتی آما، پارس پامچال، پارس الکتریک و داملران تعلق داشت.