معاملات اولین روز از هفته در شرایطی پیگیری شد که افت و خیزهای محدود شاخصکل بورس تهران در حوالی ابرکانال ۲میلیونواحدی همچنان ادامهدار است. در روزی که گذشت، نماگر اصلی بازار سهام با کاهش ارتفاع اندک ۱۹/ ۰درصدی همراه شد تا در سطح یکمیلیون و ۹۹۶هزار واحدی کار خود را به اتمام برساند.
شاخص هموزن نیز با تغییر جزئی نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته قبل روبهرو شد. در فرابورس نیز شاخص اصلی این بازار با نزول ۳۰/ ۰درصدی همراه شد تا پرونده معاملاتی خود در پایان دیروز را در سطح ۲۶هزار و ۴۳۰واحدی ببندد. همچنین ارزش معاملات خرد بازار سهام که شامل سهام و حقتقدم میشود، در محدوده ۲هزار و ۴۲۵میلیاردتومان قرار گرفت. افزون بر این در جریان معاملات روز گذشته، شاهد خروج ۱۸۱میلیاردتومانی پول حقیقی از گردونه معاملات سهام بودیم.
بازار متعادل
اگرچه در جریان دادوستدهای هفته گذشته، فروشنده خاصی در کلیت بازار مشاهده نمیشد، اما خریدار جدی نیز در اکثر نمادها یافت نمیشد. طبیعتا پس از یک دوره انتشار سلسلهوار خبرهای منفی، در بازار آرامش نسبی دیده میشد. در هفته گذشته، شاخصکل با کاهش ۷۹/ ۰درصدی در محدوده ۲میلیونواحدی تثبیت شد و نماگر هموزن نیز نسبت به هفته قبل تغییر خاصی نداشت و با افت ۱۸/ ۰درصدی همراه شد. ارزش معاملات خرد نیز در هفته پیشروزانه در محدودههای زیر ۵هزارمیلیارد تومان تثبیت شد که خود گواه از سردرگمی خریداران و فروشندگان دارد. ارزش معاملات پایین در مقطع کنونی بدین معناست که خریدار در محدودههای فعلی توجیه کافی برای خرید رو به بالا را ندارد و فروشنده نیز ارزندگی نسبی این قیمتها را باور دارد.
گروه پالایش با بهبود وضعیت کرکاسپردها مواجه است، هرچند که موضوع تخفیف خوراک، کماکان بر این صنعت سایه افکنده است. در صنعت فولاد خبر کاهش نرخ شمش به محدوده ۴۳۰ دلار، صنعت را متاثر از خود کرده و در صنعت اوره بهرغم افزایش نرخهای جهانی فعلا نباید انتظار خاصی در رشد قیمت سهام آنها داشت. کماکان بهترین گروه بازار متاثر از گزارشهای فصلی و ماهانه خوب، گروه بانکی است که البته فضای عمومی کلیت بازار این گروه را نیز تحتالشعاع قرار دادهاست.
افزایش قیمت نفت
قیمت نفت در هفته گذشته توانست خود را تا ۸۴دلار در هر بشکه برساند. بانک بزرگ آمریکایی گلدمنساکس هشدار داده که به دلیل تعداد کم دکلهای حفاری نفت در ایالاتمتحده و عدماطمینان در مورد تقاضای بلندمدت، بازار جهانی نفت شاهد تقاضای بیسابقه، کسری تولید و قیمتهای بالاتر نفت در کوتاهمدت خواهد بود.
دان استرویون، رئیس بخش تحقیقات نفت بانک گلدمن، گفت که این بانک پیشبینی میکند کسری قابلتوجه نفت در نیمه دوم سالجاری میلادی وجود خواهد داشت؛ چراکه تقاضا به بالاترین سطح خود در تاریخ خواهد رسید. بنزین، نقش اصلی را در افزایش تقاضای نفت ایفا میکند. مصرف بنزین در حالحاضر در سطوح اوج مصرف در اوت ۲۰۱۹ است؛ این در حالی است که عمده اقتصادهای جهان صحبتهایی در مورد دورشدن از سوختهای فسیلی و تمایل به انرژیهای سبز ارائه دادهاند. طی چند هفته گذشته، تقاضای جهانی نفت از اوج ماهانه تعیینشده در سال۲۰۱۹ قبل از همهگیری کرونا فراتر رفتهاست. طبق روندهای کنونی، تقاضای جهانی نفت در پنج سالآینده، ۳ تا ۴درصد بیشتر افزایش خواهد یافت. با افزایش قیمت نفت در هفته گذشته، شاهد تداوم رشد کرکاسپرد فرآوردهها بودیم. برای مثال در هفته منتهی به ۶ مرداد، عمده کرکاسپرد فرآوردههای نفتی با رشدهای خوبی همراه بودند. میانگین کرک نفت گاز در بهار ۱۸دلار بود و این شاخص از ابتدای تیرماه تاکنون ۲۴دلار بودهاست. میانگین کرک بنزین در بهار ۲۰دلار بوده و از ابتدای تیرماه تاکنون به ۲۲دلار رسیده است. میانگین کرک نفت سفید در بهار ۲۰دلار بوده و از ابتدای تیرماه تاکنون به ۲۵دلار رسیده است. میانگین کرک نفتکوره در بهار منفی۷ دلار و از ابتدای تیرماه تاکنون منفی۲ دلار بودهاست. میانگین کرک نفتا در بهار منفی۶ دلار و از ابتدای تیرماه تاکنون منفی۱۰دلار بودهاست. افزایش قیمت نفت در روزهای گذشته با توجه به افزایش تقاضا و کمبود عرضه رخدادهاست. با توجه به کاهش تعداد دکلهای نفتی فعال در آمریکا و البته توافق و کاهش تولید در اوپک در کنار افزایش تقاضا در نیمه دوم سال۲۰۲۳ انتظار میرود شاهد افزایش نرخ نفتخام باشیم. آژانس بینالمللی انرژی در ماه ژوئن پیشبینی افزایش ۴/ ۲میلیون بشکه تقاضا نفتخام دارد. جوزف مکمونیگل، دبیرکل مجمع بینالمللی انرژی پیشبینی کرد هند و چین ۲میلیون بشکه در روز افزایش تقاضا در نیمه دوم سال۲۰۲۳ خواهند داشت.
سرنوشت بازار
به نظر میرسد بدون شوکدرمانی بازار نمیتواند حریف جو فعلی شود و ناامیدی بر خوشبینی غلبه کرده و بازار فرسایشی را در این مدت خواهیم داشت و این فرسایش ممکن است حتی تا روزهای شهریور و مهر نیز به طول انجامد. این بدین معناست که اگر اتفاقی رخ ندهد و کسی به داد بازار نرسد، دچار یک فرسایش دردناک شده و فنر قیمتها هرروز بیشتر جمع میشود و در نهایت این فنر فشردهشده مجددا جایی برمیگردد و قطعا بازهم بازدهی بازار بیشتر از سایر بازارها میشود، اما طبیعتا این داستان، برای برخی از سهامداران عجول، زجرآور خواهد بود. در واقع اگر بازار نتواند دستاویز قوی و یک محرک ویژه برای رشد خود پیدا کند، با اعتمادی که ازدست رفته و اتفاقهایی که رخداده بازار قابلیت یک موج بلند صعودی را ندارد، مگر اینکه در حوزه ارز اتفاقی رخ دهد. در حالحاضر همه به این موضوع اذعان کامل دارند که بازار ارزنده است و فضا منطقی است، اما جو عدماطمینان و تماشاگربودن بهخوبی خود را در حجم و ارزش معاملات نشان میدهد.