سهراب دل انگیزان، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه با بیان اینکه کاهش تقاضای نقدی دلار به علت کاهش چشمگیر سفر‌های خارجی و نزدیک شدن محرم و صفر موجب عقبگرد قیمت دلار تا ۴۹ هزار تومان شده است، گفت: این نگرانی در میان مردم وجود دارد که رشد تورم و نقدینگی به قیمت دلار منتقل و موجب جهش شارپی قیمت دلار شود و البته بجاست.
دماسنج قیمت دلار در میدان فردوسی روز شنبه ۲۴ تیرماه ۱۴۰۲ در حالی روی دمای ۴۹ هزار و ۱۵۰ تومان رنج می‌زد که دلار نقدی خریدار نداشت.
ادعای روزنامه اسرائیلی هاآرتص از «توافق غیرمکتوب ایران و آمریکا»، «کاهش سرعت غنی سازی با خلوص بالای اورانیوم در ایران»، «ثبات نسبی نرخ حواله درهم» و خبر‌های مثبت از گشایش‌های سیاسی تهران و کشورهای منطقه موجب عقب نشینی قیمت دلار در میدان فردوسی تا ۴۹ هزار و ۱۵۰ تومان شد.
قیمت دلار در بازار شبانه
مشاهدات بازار شبانه نشان می‌دهد دلار نتوانست حمایت ۴۹ هزار تومان را حفظ کند و برای لحظاتی وارد کانال ۴۸ هزار تومان نیز شد.
اما سوال اصلی این است که اسکناس آمریکایی در محرم امسال با توجه به افزایش سفر‌های اربعین و محرم افزایش می‌یابد؟
پیش بینی قیمت دلار در محرم ۱۴۴۵
سهراب دل انگیزان، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه در این رابطه گفت: سفر‌های اربعین تاثیر چندانی بر تقاضا و قیمت دلار ندارد.
وی ادامه داد: قیمت دلار این روز‌ها رنج می‌زند؛ به طوری که هر ۱۵ روز یک بار احتمال نیم تا یک درصد کاهش هم دارد.
راز عقبگرد قیمت دلار در میدان فردوسی
این اقتصاددان با بیان اینکه مساله اصلی در بازار دلار و قیمت آن در تقاضا نهفته است، گفت: تقاضای ارز در دو بخش تقاضای نقدی و تقاضای حواله خلاصه می‌شود. در بخش تقاضای حواله، پتروشیمی‌ها و صادرکنندگان ارز صادراتی خود را بین ۲۸ تا ۴۱ هزار تومان در سامانه بانک مرکزی عرضه می‌کنند و واردکنندگان می‌توانند حواله ارزی خریداری کنند.
دل انگیزان با بیان اینکه این بخشی است که دولت روی آن دست گذاشته، افزود: اما عمده دلیل کاهش قیمت دلار، کاهش تقاضاست. بخشی از تقاضای ارز برای مسافرت‌های خارجی بود که به دلیل نامساعد بودن وضعیت اقتصادی مردم به نظر می‌رسد دیگر تقاضای چندانی برای ارز مسافرتی وجود ندارد.
دلاربازان فرار کردند
به گفته عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه، بخش دیگر تقاضای نقدی مربوط به تقاضای سرمایه گذاری و به عبارت بهتر «سفته بازی» در مدت اخیر بود که با جهش قیمت دلار به ۶۰ هزار تومان در میان مردم شدت گرفت و با عقبگرد آن به زیر ۵۰ هزار تومان خاموش شد.
دل انگیزان با بیان اینکه با عقب نشینی قیمت دلار و تثبیت آن در کمتر از ۵۰ هزار تومان این ذهنیت در میان مردم شکل گرفت که امسال، سال جهش شارپی نرخ ارز نیست، افزود: حداقل در شرایط کنونی که قیمت دلار نسبت به اخبار مربوط به توافق و عدم توافق سِر شده، دیگر انتظار نمی‌رود قیمت دلار نسبت به این اخبار واکنش نشان دهد مگر اینکه خبری منتشر شود که هیجان بزرگی را داشته باشد.
موتور محرکه قیمت دلار
«قیمت دلار در کوتاه مدت میان ۴۳ تا کمتر از ۵۰ هزار تومان رِنج می‌زند.» دل انگیزان با بیان این سخن ادامه داد: به نظر می‌رسد اگر اتفاق خاصی نیفتد دلار تابستان ۱۴۰۲ را در کانال ۴۶ تا کمتر از ۵۰ هزار تومان به پایان خواهد برد.
دل انگیزان ادامه داد: یک نکته مهم را نباید از یاد برد و آن، این است که اصلی‌ترین موتور محرکه قیمت دلار و ارز در میان مدت و در طول یک سال، نرخ تورم و رشد نقدینگی است که باعث می‌شود معادله تعداد دلار قابل عرضه با مقدار نقدینگی قابل مبادله‌ای که در بازار هست موجب افزایش قیمت دلار شود.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد نرخ تورم و رشد نقدینگی در طول امسال همچنان قدرت خود را حفظ کرده است، گفت: لذا این نگرانی وجود دارد که با رشد ماهانه ۳ تا ۵ درصدی تورم، این افزایش تورم به قیمت دلار و ارز منتقل شود.
دل انگیزان خاطرنشان کرد: این سناریو نیز محتمل است که قیمت دلار در چند سال گذشته بیش از حد متعارفی که باید، رشد کرده و لذا رنجی که می‌زند، میزان رشد مازادی است که تجربه کرده است.
«سناریوی برگشت» جان گرفت
عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه افزود: دلار با این رنج زدن امسال رشد مازاد خود را جبران می‌کند و آن را پوشش می‌دهد، زیرا این نگاه وجود دارد که دلار باید در ۴ ماهه ابتدای سال بین ۱۲ تا ۲۰ درصد رشد می‌کرد، ولی ثابت مانده است.
دل انگیزان ادامه داد: هرچند با توجه به دوره‌های تجاری و رکود بخش مسکن و سایر بازار‌ها احتمالا شاهد «سناریوی برگشت» باشیم. طبق این سناریو، در بعضی سال‌ها مثل ۱۳۸۹، ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ با وجودی که شرایط اقتصادی خیلی تغییر نکرده بود، ولی ما یک برگشت در نرخ تورم داشتیم. به طور مثال اگر در سال گذشته متوسط نرخ تورم بین ۵۰ تا ۶۰ درصد بود، برگشتی حدود ۲۰ درصدی ممکن است داشته باشد و نهایتا در دامنه ۳۰ تا ۴۰ درصد آرامش قرار بگیرد، یعنی تورم ۶۰ درصدی با ۳۰ درصد کاهش نزدیک ۴۰ درصد خواهد شد.
منبع: اقتصاد 24
