به گزارش ایران اکونومیست، نرخ تورم و کنترل آن یکی از اهداف و دغدغههای دولت است و بارها مسئولان درباره چرایی و چگونگی ایجاد و افزایش نرخ تورم صحبت کردهاند که در برنامه هفتم توسعه نیز بر آن تاکید شده است.
رییس جمهور در جلسه علنی روز یکشنبه ۲۸ خرداد ماه مجلس و در جریان تقدیم لایحه برنامه هفتم توسعه در این باره گفت: مهار تورم در برنامه هفتم توسعه مد نظر قرار دارد و در این زمینه به دنبال خارج کردن، بانکهایی که امکان اصلاح ندارند و تن به قانون نمیدهند، هستیم. از سوی دیگر پایه پولی و کسری بودجه از عوامل موثر در زمینه تورم است. به همین سبب ۴۸۰ هزار میلیارد تومان در سال۱۴۰۰ کسری بودجه داشتیم ولی آن را جبران کردیم. در ۱۴۰۱ منابع و مصارف مدیریت شد تا ناترازی نداشته باشیم.
داود منظور -معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه- نیز درباره هدفگذاری دولت برای کنترل تورم در برنامه هفتم توسعه اظهار کرد: در سیاستهای کلی بر مهار و تک رقمی شدن تورم در طول سالهای برنامه تأکید شده است. بنابراین ما یکی از هدفگذاریهایمان این است که بتوانیم تا پایان دوره برنامه تورم را به تدریج به گونهای کاهش دهیم که در سال پایانی برنامه تورم یک رقمی شود و به ۹.۵ درصد برسد. البته برای این که این اتفاق بیفتد باید رشد پایه پولی را در بانکها کنترل کنیم یا به تعبیر دیگر باید ایجاد نقدینگیهای جدید را کنترل کنیم برای آن یک هدفگذاری کردهایم که رشد پایه پولی در پایان به سیزده و نیم درصد کاهش پیدا کند.
وی افزود: در حال حاضر رشد پایه پولی چیزی حدود ۳۰ تا ۳۲ درصد است که باید این را به تدریج کاهش دهیم. چرا این رشد پایه پولی اتفاق میافتد که منجر به تورم میشود؟ دلایل متعددی دارد ما این را آسیبشناسی کردیم یعنی آن عواملی که باعث شده که پایه پولی رشد کند و ایجاد نقدینگی بیشتر و تورم بیشتر کند آسیبشناسی کردیم یکی از عوامل مهم آن ناترازی بودجه دولت است یعنی وقتی که دولت منابع و مصارفش با هم سازگار نیست به صورتهای مختلفی متوسل میشود به منابع بانکی و این منابع بانکی عمدتاً به صورتهای مختلفی متوسل میشود به منابع بانکی و این منابع بانکی عمدتا به صورت اضافه برداشت از بانک مرکزی اتفاق میافتد و پایه پولی را رشد میدهد بنابراین یکی از اصول ما در برنامه هفتم این است که بتوانیم ناترازهای بودجه عمومی را در اصلاح ساختار بودجه به گونهای کاهش دهیم که دیگر دولت متعرض منابع بانکی نشود.
رئیس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: یکی از دلایل رشد نقدینگی و بالا رفتن پایه پولی اضافه برداشت بانکها از منابع بانک مرکزی است چرا بانکها اضافه برداشت میکنند چرا پایه پولی درصد اضافه برداشت بانکها رشد میکند یکی از دلایلش این است که شاید بانک مرکزی آن ابزارهای لازم، اختیارات کافی را برای مقابله با بانکهای عملا ناسالم یا بانکهای غیر منضبط در اختیار ندارد ما در برنامه هفتم اختیارات خیلی زیادی را در بحث مهار تورم برای بانک مرکزی تعریف کردیم بانک مرکزی میتواند با بانکهای ناسالم قاطعانه برخورد کند میتواند مدیریت آن بانکها را خودش در اختیار بگیرد حتی میتواند بانکهای ناسالم را در بانکهای دیگر ادغام کند یک اختیارات نسبتاً گستردهای دادیم به بانک مرکزی به عنوان مقام پولی کشور که بتواند قاطعانه با بانکهایی که مقررات را رعایت نمیکنند اضافه برداشت انجام میدهند و رفتارشان منجر میشود به تورم، مقابله کافی را انجام دهد لذا ما ریشهشناسی و آسیبشناسیهایی که کردیم ما را به این سمت آورد که چگونه بتوانیم تورم را تا پایان برنامه تک رقمی کنیم البته کار دشواری است یعنی برای یک اقتصادی که تقریباً همیشه تورمهای دو رقمی داشتیم و در بسیاری از سالها تورم بالای بیست درصد را تجربه کردیم در چهار دهه گذشته این که ما نزدیک بشویم به تورم تک رقمی یکی از کارهای دشوار محسوب میشود، ولی شدنی است با انضباط پولی با انضباط بودجهای با انضباط مالی میتوانیم تورم را کنترل کنیم و این تجربهای است که همه دنیا دارند یعنی حتی مثلا شما ملاحظه بفرمایید در همسایگی ما پاکستان تورم را تکرقمی کرده، عراق در سالهای گذشته تورم را تکرقمی کرده یعنی اینها ضوابطی دارد و دستورالعملها و رویههایی دارد که اگر بانکهای مرکزی آنها را مقتدرانه اجرا کنند به راحتی امکان تک رقمی شدن تورم فراهم است.
منظور گفت: یکی از ساز و کارهایی که داریم این است که آمدیم برای هر کدام از اهداف و مسئلههایی که تعریف کردیم هدفگذاریهای کمی کردیم این هدفگذاری کمی را هم بین سالهای برنامه تقسیم کردیم. مقرر شده تورم را در پایان دوره برنامه هفتم توسعه تک رقمی کنیم و به ۹.۵ درصد برسانیم. بنابراین هر سال هدف گذاری کردیم به یک عددهایی برسیم و لذا پایان هر سال میشود این را سنجید آیا به سمت آن هدف نهایی برنامه نزدیک شدیم و تکالیف را انجام دادیم یا خیر.