به گزارش ایران اکونومیست، در نشست اعضای هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی با رییس و معاون سازمان هواپیمایی کشور که صبح دوشنبه ۲۹ خردادماه برگزار شد، موضوعات دیگری چون اختلاف بین آژانسها و ایرلاینها، معضل چارترها، آنلاینفروشیها و سیاستهای خرید هواپیما و افزایش ناوگان هوایی و نگاه برنامه هفتم توسعه به فرودگاهها به بحث گذاشته شد.
تقاضا برای سفر هوایی هشت برابر بیشتر از هواپیماهاست
این نشست درحالی برگزار شد که اظهارات اخیر رییس انجمن شرکتهای هواپیمایی ایران مبنی بر اینکه با «ارزان بودن قیمت بلیت هواپیما، اتوبوسسوارها هواپیماسوار میشوند» واکنشبرانگیز شده است. از همین رو، محمد محمدیبخش ـ رییس سازمان هواپیمایی کشوری ـ گفت: چالش نرخ بلیت هواپیما موضوع مهمی است. درباره نرخ و قیمتگذاری قبلا نظراتمان را گفتهایم، اما آیا فقط قشر مرفه جامعه بلیت میخرد؟ نباید این ادبیات شکل بگیرد. میبینم که خانوادههای من و شما و مردم هستند که از پرواز استفاده میکنند. باید کمک کنید گفتمان درست شکل گیرد. اگر شاخصهای نرخگذاری را بدانید دیگر هر کسی اعتراض نمیکند که یارانههای پنهان سوخت میدهیم.
او در عین حال از افزایش ناوگان هوایی کشور تا ۲۵۰ فروند تا پایان سال ۱۴۰۲ خبر داد و افزود: در بخش خرید هواپیما اتفاقات خوبی افتاده، بخشی از این هواپیماها به کشور وارد شده و بناست تا پایان سال تعداد هواپیماها در ناوگان هوایی کشور به ۲۵۰ فروند برسد. البته تعدادی از هواپیماها زمینگیر هستند که تعمیر میشوند. برنامه داریم در یک مسیر پنجساله این تعداد را به ۵۰۰ فروند برسانیم.
رییس سازمان هواپیمایی کشوری در ادامه اظهار کرد: شاید کمترین دورهای در تاریخ هوانوردی وجود داشته باشد که مفهوم «هایسیزن» (فصل رونق) و «لوسیزن» (فصل افول) از بین رفته باشد؛ آمارها نشان میدهد تقریبا مسیر کمدرخواست نداریم، ضریب اشغال پروازها به بالای ۹۵ درصد رسیده است، این آمار هم نوید و هم هشدار است؛ چرا که افزایش ناوگان ریلی زمان میبرد، هرچند سهلالوصولترین بخش حمل و نقل که میتواند توسعه یابد صنعت هوایی است.
دیگر فرودگاه نمیسازیم
محمدیبخش با اشاره به ۹۰ فرودگاه فعال در کشور، گفت: در برنامه هفتم توسعه یک بندی وجود دارد که دیگر فرودگاه نسازیم و به ساماندهی، توسعه، بهسازی و رفع چالشهای فرودگاههای موجود بپردازیم.
رییس سازمان هواپیمایی کشور درباره کمبود بلیت هواپیما، اظهار کرد: نسبت عرضه به تقاضا در ناوگان هوایی، یک به هشت است. ما در بخش توسعه فرودگاه به رشد قابل ملاحظهای رسیدهایم، اما نسبت عرضه و تقاضا را نتوانستیم متعادل کنیم.
او ادامه داد: البته اینطور نیست که بلیت نباشد، فقط در روز گذشته ۶۰ پرواز بین تهران مشهد انجام شد، ترافیک هوایی واقعا سنگین است و باید مدیریت کرد، یکی از بازیگران این مدیریت هم آژانسها هستند که در این سالها کمتر به آن پرداخته شده است. طبیعتا در وضع موجود، نگرانی و دغدغه سازمان هواپیمایی باید توسعه ناوگان و ایمنی آن باشد. سرپا نگه داشتن صنعت هوانوردی شوخی نیست، نوسانات ارز این صنعت را واقعا اذیت میکند. سال ۱۴۰۰ واقعا تاریکترین دوران صنعت هوانوردی بود؛ گرانی، تحریم، ماجرای هواپیمای اوکراینی، اعتصابات صنفی، کرونا، کمبود قطعات و نوسانات ارز. درحالیکه اکنون در بخش ناوگان و فرودگاه با رشد قابل توجهی مواجه شدهایم که قابل تقدیر است. درحال حاضر یکی از دغدغههای ما این است که قطعههایی که مورد تایید نیست روی هواپیما نصب نشود، چون معتقدیم رابطه معناداری بین ایمنی و آن نسبت یک به هشت عرضه و تقاضا وجود دارد. برای همین ما باید به این وظایف برسیم و آژانسها باید تسهیلگری کنند و ارتباط سالم بین مصرفکننده و تولیدکننده را برقرار کنند. این تنظیمگری را از دست ندهید، چون درحال حاضر دچار چالش شده است.
رییس سازمان هواپیمایی کشوری سپس از برنامه این سازمان برای کوتاه کردن دست شبکههای غیرمجاز عرضه بلیت خبر داد و بیان کرد: این شکل عرضه، علامت سوال بزرگی برای همه ما شده است. بنا داریم آدمهای غیرمرتبط که پاسخگو نیستند دیگر در این صنعت نباشند و عرضه را ساماندهی کنیم.
در ادامه این اظهارات، مازیار شهمیری ـ عضو هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ـ تشکیل کمیته مشترک بین دفاتر خدمات مسافرتی و سازمان هواپیمایی و همچنین راهاندازی ساختار منسجم ارائه محصول را پیشنهاد کرد که رییس سازمان هواپیمایی هم اعلام موافقت کرد و در عین حال به دفاتر خدمات مسافرتی ایران توصیه کرد: اگر بخواهید با این روش سنتی مدیریت کنید حتما از این صنعت خارج میشوید، آیا ایجاد یک سایت توسط آژانس سختتر است یا یک سایت، آژانسداری کند؟
ثنایی ـ عضو دیگر هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ـ درباره عرضه محدود صندلی هواپیما که به گفته او به صنف گردشگری و مردم ضربه بزرگی وارد میکند، سخن گفت و اظهار کرد: رصد بازار نشان میدهد مدت زمان انتظار یک مسافر برای خرید بلیت هواپیما به دو تا سه هفته رسیده است.
در ادامه این اظهارنظر، رییس سازمان هواپیمایی کشور، این مشکل را متوجه ارائه شرکتهای هواپیمایی دانست.
محمد ملکی ـ بازرس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران ـ نیز نقدی را به نبود نظارت بر شرکتهای هواپیمایی وارد کرد و گفت: بیش از ۶۰ درصد شرکتهای هواپیمایی هم ایرلاینداری میکنند، هم آژانسداری و هیچ نظارتی وجود ندارد. از طرفی، مردم عادت کردهاند وقتی به آژانس و سایتهای فروش مراجعه میکنند و میبینند بلیت موجود نیست، پای پرواز و یا از رابطه، بلیت خود را تهیه میکنند.
"دعوای حیدری و صفدری" بین آژانسها و ایرلاینها راه افتاده
سپس، محمدیبخش ـ رییس سازمان هواپیمایی کشوری ـ گفت: یک "دعوای حیدری و صفدری" و تعارض و اختلاف بین ایرلاینها و آژانسها درست شده است، همانطور که آژانسها نباید ایرلاینداری کنند، از ایرلاینها هم خواستهایم آژانسداری نکنند. چالشهایی که بهوجود آمده نتیجه اختلافنظرهاست. یکبار جلسه مشترک بگذارید و مشکلات را حل کنید، وقتی رییس یک آژانس نمیتواند بلیت تهیه کند حتما یک اتفاقی افتاده که باید حل کرد.
در ادامه، صیامی، یکی دیگر از اعضای انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی از ضرر و زیان چارترها به سفرهای هوایی گفت و به تجربه شخصی اخیر خود اشاره کرد و افزود: بیش از ۵۷ سال است که در صنعت گردشگری هستم و در تمام این سالها با چارتر مخالف بودم، چون ضرر و زیانی که میزنند آبروی همه ما را میبرد؛ حدود دو هفته پیش قصد داشتم سفری یکروزه به مشهد داشتم که ناچار شدم یک هفته در این شهر بمانم و از طرفی بلیت هواپیمایی که پیدا شد دو برابر قیمت فروخته شد. چارترکنندهها بلیتها را در اختیار گرفتهاند و برای خرید یک بلیت باید دو تا سه هفته منتظر ماند.
شاهد زورگویی هستیم
فخری ـ رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان فارس ـ نیز از گرانی بلیت هواپیما گفت و افزود: قیمت بلیت پرواز تهران ـ شیراز به دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسیده است. مشکل ما سایتهای آنلاین فروش نیستند، ما با رانت مشکل داریم. در همین سایتهای فروش بلیت تهران ـ شیراز را با یک شب اقامت میفروشند، از هتل که خبری نیست، اما ایرلاینهایی هم داریم که زمانی بدون بخشنامه پول اضافه از مردم گرفتند، ولی حاضر نیستند آن را برگردانند. ما شاهد نوعی زورگویی هستیم. اصلا هم نمیخواهیم با ایرلاینها درگیر شویم؛ ما با آنها دوست هستیم ولی ایرلاینها نمیگذارند این اتفاق رخ دهد.
مصطفی سروی ـ عضو دیگر هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ـ نیز به برخورد اخیر سازمان هواپیمایی با سایتهای فروش آنلاین بلیت هواپیما که گرانفروشی کردهاند، اشاره کرد و افزود: اتفاقا ما هم از دور شاهد "دعوای حیدری و صفدری" بین ایرلاینها و سازمان هواپیمایی هستیم؛ چگونه میشود یک روز یک شرکت را با عنوان گرانفروشی تعلیق میکنید و به فاصله چند روز آن را رفع تعلیق میکنید!؟ اصلا معلوم نشد مشکل چه بود، آیا این یک رفتار تبلیغاتی بود؟
شرکتهای هواپیمایی به کرات تخلف کردهاند
حرمتالله رفیعی ـ رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ـ نیز انتقادهایی را متوجه شرکتهای هواپیمایی و سازمان هواپیمایی کشوری دانست و گفت: ارتباطات آژانسهای مسافرتی با سازمان هواپیمایی که به مجوز آن میبالیم در حداقلترین سطح ممکن قرار دارد. درباره "دعوای حیدری و صفدری" نیز باید گفت ایرلاینها خود را تافته جدا بافته میدانند و هیچ وقت حاضر نشدهاند برای حل مشکلات با آژانسها دور یک میز بنشینند. آنها برای ما حق تعیین میکنند که از کجا بلیت بخریم و دسترسیهای آژانسها را محدود میکنند، درحالیکه اصلا حق ندارند این کار را انجام دهند.
او اضافه کرد: شرکتهای هواپیمایی تافته جدابافته نیستند. دوتا مصاحبه انجام دادند و سطح ادبیاتشان را با مردم نشان دادند. آنها به کرات تخلف مرتکب شدهاند، درحالیکه میدانید برابر قوانین اگر یک دفتر خدمات مسافرت هوایی تخلفی مرتکب شود ایرلاین باید بلافاصله دسترسی آژانس را قطع کند، اما چرا این اتفاق نمیافتد، چون احیانا دست ایرلاین با آن آژانس که گرانفروشی میکند، در یک کاسه است.
رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی با اشاره به بحثهایی که درباره گرانفروشی بلیت هواپیما شد، اظهار کرد: سازمان هواپیمایی نباید پشت چند نفر که به ساحت این صنعت خدشه وارد میکنند، پنهان شود. سال گذشته (شرکتهای هواپیمایی) گفتند برای اتباع خارجی به نرخ ارز، بلیت بفروشید، مگر ما چقدر مسافر خارجی داشتیم، اسناد و مدارک بسیاری دارم که در دورهای به مسافر ایرانی، بلیت با نرخ مسافر خارجی فروخته شده است.
رفیعی سپس گفت: تا زمانی که سازمان هواپیمایی، آژانسها را در حد یک بلیتفروش فرض کند، هیچچیز درست نمیشود. دفاتر خدمات مسافرتی مغز متفکر صنعت هوانوردی هستند، آنها میتوانند با توجه به ذائقه مسافر پروازها را متعادل کنند و مسافر آنتالیا را به چابهار ببرند.
انتهای پیام