سیاست‌های اشتباه در محدوده‌گذاری شهرها سبب افزایش تراکم شد

منان رئیسی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایران اکونومیست ضمن اشاره به تدوین طرح تفصیلی و جامع شهری قبل از انقلاب اسلامی، اظهار داشت: اولین طرح جامع مربوط به شهر تهران است که برای اولین بار تدوین شد و نشان دهنده چشم‌انداز کاربری شهر در مدت زمان طولانی است.

مدیر مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی افزود: مکمل طرح جامع، طرح تفصیلی است که به طور جزئی برای هر کدام از زمین‌ها اطلاعات دقیق را ارائه می‌دهد. این دو طرح معین کننده‌ی ضوابط و اطلاعات شهر در سال‌های مختلف است.

وی در خصوص زمان بازنگری و انتشار این طرح‌ها گفت: در شهرهای مختلف ارائه‌ی آمار متفاوت است اما در تهران چشم انداز طرح ۲۰ ساله بوده است که در سال ۱۴۰۵ به اتمام می‌رسد و نیاز به بازنگری دوباره دارد.

رئیسی ادامه داد: متولی تدوین طرح جامع و تفصیلی سازمان مدریت شهری است و بعد باید به تصویب شورای عالی شهرسازی برسد. با توجه به نزدیک شدن چشم انداز طرح جامع در سال ۱۴۰۵ نیاز است که از حالا شروع به تدوین طرح جدید شود.

مدیر مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی در خصوص الحاق زمین در طرح نهضت ملی مسکن با توجه به محدود کردن مساحت شهرها گفت: در صورت لزوم و کمبود زمین، شورای عالی شهرسازی این امکان را دارد که مستقیم دستور تغییر محدوده و حریم شهری را صادر کند تا امکان افقی سازی فراهم شود، اما تاکنون از این ظرفیت استفاده نشده‌ است.

وی بیان کرد: در طرح جامع برای اصلاح محدوده‌ی شهر، ساز و کارهایی فراهم شده است که از آن بتوان استفاده کرد، اما متاسفانه آن نادیده‌ گرفته شد و دلیل نادیده گرفتن سازکارهای مختلف برای توسعه شهرها، سیاست‌های انقباضی است.

رئیسی در خصوص معماری شهرسازی اسلامی در ایران، گفت: معماری و شهرسازی اسلامی شاخصه‌های متعددی دارد که در حال حاضر با طرح جامع و تفصیلی موجود همخوانی ندارد و تحقق آن غیر ممکن است. در این طرح‌ها نیاز است که تراکم شهر در نظر گرفته شود، به طور مثال در صورتی که با گذشت چند سال تراکم یک شهر افزایش پیدا کرد، بتوان محدوده شهر را گسترش داد تا با کمبود زمین و تراکم غیر اصولی مواجه نشویم.

وی تاکید کرد: با توجه به طرح تفصیلی و جامع در شهرهای مختلف یک محدوده و کمربند مشخصی ایجاد شده که حاصل توجیهات اشتباه است و باعث بالا رفتن تراکم در شهرها شده است.

مدیر مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی گفت: با بالا رفتن تراکم در شهرها امکان تحقق سبک زندگی اسلامی فراهم نخواهد شد، چراکه تنها باعث گسترش ارتفاع در شهرها می‌شود و ارتباط میان مردم به طور جدی آسیب می‌بیند.

رئیسی در پایان گفت: رهبری در سالی که طرح جامع و تفصیلی در حال نگارش بود به موضوع سبک زندگی اسلامی در شهرها اشاره ویژه‌ای داشتند، اما متاسفانه به این تذکر آن طور که باید توجه نشد.