جایگاه‌ علمی ایران در اهداف توسعه پایدار جهانی اعلام شد

به گزارش ایران اکونومیست، دکتر سید احمد فاضل‌زاده گفت: رصد تولیدات علمی و فناوری در جهت سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در سطح کلان و در جهت توسعه پایدار بسیار حائز اهمیت است و نشان دادن خط مشی تحقیقاتی به دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی و فناوری کشور و معرفی موضوعات کاربردی در سطح محلی و جهانی از جمله رسالت‌های مؤسسه ISC است.

فاضل‌زاده اظهار کرد: اهداف توسعه پایدار (Sustainable Development Goals) مجموعه‌ای از ۱۷ هدف جهانی است که به‌ منظور ارائه طرحی برای دستیابی به آینده بهتر و پایدارتر برای همگان طراحی شده ‌است.

رئیس مؤسسه ISC ادامه داد: این اهداف در سال ۲۰۱۵ توسط سازمان ملل متحد "به عنوان یک فراخوان جهانی جهت اقدام برای پایان دادن به فقر، حفاظت از کره زمین و تضمین اینکه تا سال ۲۰۳۰ همه مردم از صلح و رفاه برخوردار خواهند بود، تصویب شد".

رئیس ISC گفت: به دلیل اهمیت این اهداف، نظام رتبه‌بندی تایمز که از مهمترین و مشهورترین نظام‌های رتبه‌بندی در جهان است و هر ساله دانشگاه‌ها را در سطوح مختلف مورد ارزیابی و رتبه‌بندی قرار می‌دهد، یک رتبه را با نام رتبه‌بندی تأثیر (Impact Rankings) ارائه داده است و دانشگاه‌های جهان را بر اساس مشارکت در تحقق اهداف توسعه پایدار سازمان ملل رتبه‌بندی می‌کند. جدول ۱ اهداف ۱۷‌گانه توسعه پایدار را نشان می‌دهد.

جدول ۱. اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار

فاضل‌زاده گفت: شمار آثار علمی و نیز جایگاه جمهوری اسلامی ایران بر اساس مدارک علمی نمایه شده در موضوعات اهداف توسعه پایدار در پایگاه وب آو ساینس از سال ۲۰۱۵ که این اهداف توسط سازمان ملل متحد به تصویب رسیدند تا سال  ۲۰۲۲ مورد بررسی قرار گرفته است. داده‌­های ارائه شده در این خبر در اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ گردآوری شده است.

وی افزود: جایگاه علمی جمهوری اسلامی ایران در پایگاه WoS در اهداف ۱۷گانه توسعه پایدار به تفکیک هدف در بازه زمانی ۲۰۲۲-۲۰۱۵ بدین شرح است که در بهترین جایگاه‌های به دست آمده، اهداف آب تمیز رتبه ۵، در انرژی مقرون به صرفه و پاک رتبه ۱۳، در ریشه‌کن کردن گرسنگی جایگاه ۱۴، در شهرها و جوامع پایدار رتبه ۱۵، در مصرف و تولید مسئولانه رتبه ۱۷، در سلامتی و تندرستی رتبه ۱۸، در دو هدف  تغییرات آب و هوایی و برابری جنسیتی رتبه ۱۹ است و نشان‌دهنده توجه جدی پژوهشگران کشور به این اهداف است و انتظار می‌رود که در راستای کاربردی کردن این پژوهش‌ها در سطح شرکت‌های دانش‌بنیان و صنایع مرتبط حمایت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مورد نیاز صورت گیرد.  

آثار علمی جمهوری اسلامی ایران در اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار

رئیس ISC گفت: در بازه زمانی ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۲، در اهداف ۱۷گانه توسعه پایدار بیشترین آثار علمی در سال ۲۰۲۱ بوده است که بر اساس این مدارک، بهترین رتبه جمهوری اسلامی ایران نیز در همین سال به دست آمده است که رتبه ۱۶ بوده است.  همچنین در سال ۲۰۲۲  ایران با انتشار ۴۸ هزار و ۱۵۶ مدرک علمی جایگاه ۱۷ را در سطح جهان کسب کرده است.

نمودار ۱. تعداد مدارک علمی جمهوری اسلامی ایران در پایگاه WoS در اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار

نمودار ۲. جایگاه جمهوری اسلامی ایران بر اساس مدارک علمی در پایگاه WoS در اهداف ۱۷گانه توسعه پایدار

آثار علمی جمهوری اسلامی ایران در اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار به تفکیک موضوع

به نقل از  مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، فاضل‌زاده گفت: تحلیل مدارک جمهوری اسلامی ایران در اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار سازمان ملل به تفکیک هر یک از اهداف نشان می‌دهد که بیشترین آثار علمی ایران در هدف سوم، سلامتی و تندرستی بوده است و کمترین تعداد انتشارات در هدف شانزدهم صلح، عدالت و نهادهای قوی بوده است. تعداد مدارک تولید شده در هر هدف در نمودار ۳ نشان داده شده است.

نمودار ۳. تعداد مدارک علمی جمهوری اسلامی ایران در پایگاه WoS در اهداف ۱۷ گانه توسعه پایدار به تفکیک هدف در بازه زمانی ۲۰۲۲-۲۰۱۵

نمودار ۴. جایگاه جمهوری اسلامی ایران در پایگاه WoS در اهداف ۱۷گانه توسعه پایدار به تفکیک هدف
در بازه زمانی ۲۰۲۲-۲۰۱۵