به گزارش ایران اکونومیست، ثبت‌نام دانش آموزان در پایه اول ابتدایی از نهم اردیبهشت ماه آغاز شده و به استناد ماده ۲۹ آیین‌نامه اجرایی مدارس، حداقل سن ثبت‌نام در پایه اول دبستان شش سال تمام است.
ثبت‌نام دانش‌آموزان در پایه هفتم با رعایت ضوابط و مقررات از اول تیرماه شروع می‌شود و ثبت‌نام دانش‌آموزان در پایه دهم نیز پس از صدور نمون‌برگ‌های هدایت تحصیلی و با تأکید بر رعایت اولویت‌های تعیین‌شده در نمون برگ‌های هدایت تحصیلی و تشکیل کارگروه مشاوره‌ای انتخاب رشته به‌منظور بهره‌برداری و تکمیل ظرفیت اسمی کلاس‌ها با رعایت مفاد بخشنامه‌های مربوطه و همچنین راهکارها و سیاست‌های توسعه متوازن رشته‌ای با رویکرد توسعه آموزش‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش در دوره دوم آموزش متوسطه صورت می‌پذیرد.
به گزارش ایران اکونومیست، نحوه ثبت‌نام مدارس با مقررات خاص نیز به این شرح است:
مدارس استعدادهای درخشان
۱- پذیرفته‌شدگان پایه هفتم و دهم آزمون ورودی این مدارس بر اساس بند «د» ضوابط و شرایط ثبت‌نام در دستورالعمل آزمون‌های ورودی دبیرستان‌های دوره اول و دوم مجاز به ثبت‌نام هستند.
۲- ثبت‌نام دانش‌آموزان میان‌پایه این مدارس (پایه‌های هشتم، نهم، یازدهم و دوازدهم) در سامانه سیدا با رعایت مفاد مواد ۱۶ و ۱۷ آیین‌نامه مدارس استعدادهای درخشان به شماره ۱۴۰/۱۲۹ مورخ ۱۴۰۱/۰۲/۱۰، انجام می‌شود.
- ثبت‌نام دانش‌آموزان پایه دهم مدارس استعدادهای درخشان که شرایط مندرج در ماده ۹ آیین‌نامه مدارس استعدادهای درخشان را دارا هستند تابع ضوابط و مقررات مربوطه است. توزیع این گروه از دانش‌آموزان در شهرهای دارای چند مدرسه سمپاد و در کلان‌شهرها در پایه دهم مطابق با شرایط خاص هر استان و پس از تأیید اداره استعدادهای درخشان استان انجام می‌شود.
۳- رعایت ماده ۱۱ آیین‌نامه مدارس استعدادهای درخشان مورخ ۱۴۰۱/۰۲/۱۰ (در صورت احراز شرایط مادهٔ ۱۶ آیین‌نامه مزبور، دارا بودن حداقل نمره آزمون ورودی مدرسه مقصد در دوره دوم متوسطه با توجه به رشته تحصیلی مربوط) و وجود ظرفیت خالی در مدرسه مقصد در داخل استان با موافقت اداره کل آموزش و پرورش استان و از یک استان به استان دیگر با موافقت اداره کل آموزش و پرورش استان مقصد جهت ثبت‌نام دانش‌آموزان متقاضی انتقال در دبیرستان‌های دوره اول و دوم استعدادهای درخشان ضروری است.
- انتقال دانش‌آموزان پایه هفتم و دهم در سال اول پذیرش در آزمون ورودی در بین مدارس استعدادهای درخشان درون یک شهرستان به استناد تبصره ۱ ماده ۱۱ آیین‌نامه مدارس استعدادهای درخشان اکیداً ممنوع است.
- ثبت‌نام دانش‌آموزان پایه دهم پذیرفته شده در آزمون ورودی مدارس استعدادهای درخشان در رشته‌ای غیر از رشته پذیرفته‌شده در آزمون ورودی مطابق تبصره ۲ ماده ۱۱ آیین‌نامه مدارس استعدادهای درخشان ممنوع است.
- تأیید نهایی درخواست‌های انتقال ثبت‌شده در سامانه نقل و انتقالات مدارس استعدادهای درخشان و تصمیم‌گیری در خصوص این موضوع در اختیار اداره استعدادهای درخشان استان خواهد بود.
۴- مطابق بند ۴ بخش «ز» دستورالعمل آزمون‌های ورودی دبیرستان‌های دوره اول و دوم این مدارس چنانچه دانش‌آموز متقاضی انتقال، حداقل امتیاز پذیرش مدرسه / مدارس مقصد را کسب نکرده باشد در صورت ضرورت، جابه‌جایی می‌تواند از تسهیلات مربوط به تبصره ماده ۴۸ آیین‌نامه اجرایی مدارس، صرفاً یک‌بار در هر دوره تحصیلی استفاده کند. در این حالت پس از بررسی درخواست و تأیید توسط سازمان با هماهنگی اداره استعدادهای درخشان استان‌های مبدأ و مقصد، دانش‌آموز می‌تواند به‌صورت موقت و با ارائه گواهی اشتغال به تحصیل از محل قبلی (مدرسه مبدأ) در کلاس‌های درس یکی از مدارس استعدادهای درخشان شهر مقصد به‌صورت مهمان شرکت کند.
- برابر قوانین و مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش صدور هرگونه مدرک تحصیلی کماکان به عهده مدرسه مبدأ است.
- مهمان شدن بین مدارس درون یک شهر و نیز استفاده از امتیاز مهمان، تغییر رشته و انتقال به‌صورت هم‌زمان و در طول یک سال تحصیلی ممنوع است.
- استفاده از تسهیلات مهمان برای دانش‌آموزانی که شرط لازم جهت انتقال را دارا هستند، ممنوع است. دانش‌آموزان پایه دوازدهم مشمول تبصره ماده ۵۷ آیین‌نامه اجرایی، مدارس از این بند مستثنا هستند.
۵- ثبت‌نام دانش‌آموزان پایه یازدهم مدارس استعدادهای درخشان متقاضی تغییر رشته تحصیلی مطابق تبصره ۳ ماده ۱۱ آیین‌نامه مدارس استعدادهای درخشان با رعایت شرایط و ضوابط تغییر رشته و به‌شرط وجود ظرفیت صرفاً در صورت دارا بودن کف امتیاز قبولی در رشته موردنظر در آزمون ورودی پایه دهم مدرسه مقصد بلامانع است.
شهریه مدارس سمپاد، ۵۰ درصد شهریه مصوب مدارس غیردولتی همان شهر
۶- میزان حق الثبت مدارس استعدادهای درخشان مطابق ماده ۳۰ آیین‌نامه مدارس استعدادهای درخشان به شماره ۱۴۰/۱۲۹ مورخ ۱۴۰۱/۰۲/۱۰ معادل ۵۰ درصد شهریه مصوب مدارس غیردولتی شهر محل استقرار است که به پیشنهاد اداره استعدادهای درخشان و توسط اداره کل آموزش و پرورش استان تعیین و به مدارس ابلاغ می‌شود. ضمناً تخفیف حق الثبت به دانش‌آموزان مشمول مفاد تبصره ۱ ماده مزبور مورد تأکید است.
۷- در هنگام ثبت‌نام دانش‌آموزان، مدیران این مدارس با عنایت به مفاد ماده ۱۳ آیین‌نامه مدارس استعدادهای درخشان به شماره ۱۴۰/۱۲۹ مورخ ۱۴۰۱/۰۲/۱۰، وجوه کتب تکمیلی ویژه این مدارس را از دانش‌آموزان دریافت و نسبت به ثبت سفارش کتب فوق از طریق سامانه فروش و توزیع مواد آموزشی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به‌صورت گروهی اقدام کنند. (وجوه دریافتی باید به حساب مدرسه واریز شود.)
۸- دانش‌آموزان پایه هفتم و دهم شرکت‌کننده در آزمون مدارس استعدادهای درخشان پس از پذیرش قطعی می‌توانند در این مدارس ثبت‌نام کنند. لذا سایر مدارس بدون هیچ‌گونه شرطی موظف به همکاری و تحویل پرونده تحصیلی به این دانش‌آموزان هستند.
مدارس نمونه دولتی
با توجه به اینکه آزمون ورودی این‌گونه مدارس به‌صورت متمرکز کشوری برگزار می‌شود امکان دریافت فایل قبول‌شدگان اصلی و ذخیره توسط ستاد ثبت‌نام استان و ثبت‌نام خودکار آنها در سامانه سیدا فراهم‌شده است که تابع شرایط و ضوابط مندرج در دستورالعمل اجرایی مورخ ۱۳۹۰/۱۰/۱۰ و دستورالعمل آزمون ورودی پایه دهم مدارس نمونه دولتی در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ مورخ ۱۴۰۱/۱۲/۱۶ مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش بوده و به‌صورت ملی برگزار می‌گردد.
همچنین ضوابط پذیرش در دبیرستان‌های نمونه دولتی دوره اول متوسطه مطابق دستورالعمل اجرایی مدارس نمونه دولتی دوره اول متوسطه به شماره ۳۰۸۸۳ مورخ ۹۸/۲/۳۰ است.
مدارس شاهد
ثبت‌نام و ادامه تحصیل دانش‌آموزان در مدارس شاهد بر اساس مقررات عمومی وزارت آموزش و پرورش در هر دوره تحصیلی و ضوابط تعیین شده در شیوه‌نامه‌ای که متعاقباً از سوی اداره کل امور شاهد و ایثارگران ارسال می‌شود انجام می‌پذیرد.
مدارس استثنایی
۱- اولویت جای‌دهی نوآموزان و دانش‌آموزان استثنایی (به‌جز دانش‌آموزان گروه‌های با کم‌توانی ذهنی) در تمامی دوره‌های تحصیلی با توجه به توانمندی دانش‌آموز و با رعایت مفاد شیوه‌نامه اجرایی آیین‌نامه آموزش و پرورش تلفیقی فراگیر کودکان و دانش‌آموزان با نیازهای ویژه در مدارس عادی است.
- در مواردی که کارگروه تخصصی مدرسه پشتیبان (کمیته تشخیص نوع و شدت معلولیت و جای‌دهی آموزشی)، توانمندی‌های دانش‌آموز را متناسب با شرایط مدرسه پذیرا (عادی) تشخیص دهد، موظف است نظر خود را به‌صورت کتبی به اداره آموزش و پرورش استثنایی استان اعلام کند.
- دانش‌آموزان گروه‌های با آسیب شنوایی، آسیب بینایی، معلول جسمی- حرکتی، اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی، اختلال رفتاری - هیجانی و اختلال طیف اوتیسم با هوش‌بهر عادی در صورت دارا بودن شرایط می‌توانند در تمامی دوره‌های تحصیلی بر اساس شیوه‌نامه اجرایی آیین‌نامه آموزش تلفیقی - فراگیر کودکان و دانش‌آموزان با نیازهای ویژه در مدارس پذیرا (عادی) ثبت‌نام کرده و از خدمات مربوط برخوردار شوند.
- دانش‌آموزان مشمول آموزش تلفیقی - فراگیر از نظر شرایط سنی و ادامه تحصیل در تمامی دوره‌های تحصیلی تابع شرایط مندرج در آیین‌نامه آموزشی دوره مربوط مدارس عادی هستند.
- اداره آموزش و پرورش استثنایی استان موظف است اطلاعات لازم در خصوص آموزش تلفیقی- فراگیر را بـه اداره‌های آموزش و پرورش مناطق ارائه دهد تا در صورت ثبت‌نام دانش‌آموز تلفیقی، جهت دریافت خدمات پشتیبانی و تخصصی (معلم رابط و ... ) از طریق آن اداره اقدام کنند.
۲- دانش‌آموزان با اختلال یادگیری ویژه، اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی و آسیب‌دیدگان گفتار و زبان شاغل به تحصیل در مدارس عادی علاوه بر آموزش به شیوه تلفیقی و فراگیر در صورت نیاز از آموزش ویژه پاره‌وقت مراکز جامع سنجش، آموزش توانبخشی و مداخله به‌هنگام رشدی - تربیتی بهره‌مند می‌شوند.
۳- اداره آموزش و پرورش استثنایی استان موظف است نسبت به شناسایی نوآموزان استثنایی (جهت اجرای برنامه‌های دوره پیش‌دبستانی در تمام گروه‌های استثنایی) در پایین‌ترین سن ممکن اقدام کند.
۴- ارزیابی بالینی و تشخیصی (رشد گفتار و زبان، رشد حرکتی، رشد شناختی، ارزیابی شنوایی و بینایی) تمامی نوآموزان پیش‌دبستانی زیر چهار سال با استفاده از ابزارهای مورد تأیید سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور یا با ارائه کاربرگ‌های تشخیصی توسط مراجع مورد تأیید اداره آموزش و پرورش استثنایی استان انجام می‌شود.
- اجرای آزمون‌های سنجش تأخیرهای رشدی و رفتاری برای نوآموزان با کم‌توانی ذهنی و اختلال طیف اتیسم زیر شش سال توسط اداره آموزش و پرورش استثنایی استان الزامی است.
۵- مدیر مدرسه در صورت افزایش تعداد نوآموزان (۴-۶ سال) با کم‌توانی ذهنی و یا نوآموزان استثنایی با هوش‌بهر عادی زیر چهار سال، بیش از حدنصاب تعداد نوآموز گروه مربوط و نبود کلاس و آموزگار جهت تشکیل کلاس جدید، نوآموزان را به‌صورت نیمه‌وقت ثبت‌نام نماید.
۶- نوآموزان و دانش‌آموزان با اختلال طیف اتیسم در صورتی در مدارس ویژه ثبت‌نام می‌شوند که از نظر آموزشی در گروه آموزش پذیر و بالاتر باشند.
- خدمات آموزشی و توان بخشی برای نوآموزان زیر شش سال با اختلال طیف اتیسم به‌صورت انفرادی ارائه می‌شود. مدیر مدرسه موظف است با توجه به شرایط رفت‌وآمد دانش، آموزان ۲۵ جلسه آموزشی را در هفته به نسبت تعداد دانش‌آموزان کلاس (حداقل یک نفر و حداکثر پنج نفر) به‌صورت ساعتی یا روزانه برنامه‌ریزی کند.
۷- گذراندن مرحله آمادگی برای تمامی نوآموزان استثنایی الزامی است.
- در موارد خاص دانش‌آموزانی که شرایط سنی دارند و یا در صورت تقاضای کتبی والدین و به‌شرط قبولی در آزمون محتوای مرحله آمادگی گروه مربوط (بر اساس دفترچه‌های ارزشیابی نوآموزان ارسالی از سوی سازمان) بدون گذراندن مرحله آمادگی، در پایه بالاتر (اول ابتدایی) ثبت‌نام شوند و مدارک تحصیلی قبولی آنان در مرحله آمادگی ۱ و ۲ در پرونده تحصیلی‌شان بایگانی می‌شود.
۸- برنامه ساعت هفتگی نوآموزان مرحله آمادگی دوره پیش‌دبستانی مطابق میزان برنامه ساعت هفتگی دوره ابتدایی است.
۹- دانش‌آموزان استثنایی با هوش‌بهر عادی پایه اول مدارس عادی با احتساب دو سال مردودی می‌توانند با رعایت حداکثر سن ثبت‌نام در پایه اول ابتدایی مدارس ویژه ثبت‌نام کنند.
۱۰- سال‌های مردودی دانش‌آموزانی که در مدارس عادی تحصیل کرده و در مدارس ویژه به‌عنوان کم‌توان ذهنی ثبت‌نام می‌شوند، با رعایت شرایط سنی، محاسبه نمی‌شود.
- دانش‌آموزان مردودی گروه‌های تک‌معلولیتی با هوش‌بهر عادی که در ارزیابی‌های مجدد چند معلولیتی با کم‌توانی ذهنی و یا اختلال طیف اتیسم با کم‌توانی ذهنی تشخیص داده می‌شوند، بدون در نظر گرفتن سال‌های مردودی و با رعایت شرایط سنی در پایه مربوط ثبت‌نام شوند.
- دانش‌آموزان مردودی پایه اول ابتدایی مدارس عادی که در ارزیابی هوشی و رفتاری، کم‌توان ذهنی و یا اختلال طیف اتیسم با کم‌توانی ذهنی تشخیص داده می‌شوند و جهت ثبت‌نام به مدرسه ویژه مراجعه می‌کنند. پس از ارزیابی و موفقیت در پایه آمادگی ۱ و ۲ با رعایت سایر مقررات در پایه اول ثبت‌نام شوند، در غیر این صورت با رعایت شرایط سنی مرحله آمادگی و بر اساس نتایج ارزیابی در یکی از پایه‌های مرحله آمادگی ثبت‌نام شوند.
۱۱- دسته‌بندی و قرار دادن دانش‌آموزان در گروه‌های چندمعلولیتی و اختلال طیف اتیسم توسط کارکنان مدارس استثنایی بدون ارزیابی‌های تخصصی مورد تأیید اداره آموزش و پرورش استثنایی استان، ممنوع است و فقط دانش‌آموزانی که برگه تشخیص چند معلولیتی و یا اختلال طیف اتیسم مورد تأیید اداره آموزش و پرورش استثنایی استان را دارند به این عنوان در مدرسه ثبت‌نام می‌شوند و از نظر آمار دانش‌آموزی، در گروه استثنایی خاص خود قرار می‌گیرند.
۱۲- جای‌دهی نوآموزان و دانش‌آموزان چند معلولیتی با توجه به میزان معلولیت و نیاز آموزشی آنها در کارگروه تخصصی مدرسه به‌صورت موردی بررسی شده و با توجه به تصمیم کارگروه در کلاس‌های تک معلولیتی و یا کلاس‌های خاص چند معلولیتی جای‌دهی شوند.
- نوآموزان و دانش‌آموزان چند معلولیتی با کم‌توانی ذهنی پس از جای‌دهی مناسب آموزشی از نظام و محتوای آموزشی دانش‌آموزان کم توان ذهنی استفاده می‌کنند. ضروری است دانش‌آموزان چند معلولیتی کم‌توان ذهنی - با آسیب شنوایی و کم‌توان ذهنی با آسیب بینایی و ... در کلاسی جای‌دهی شوند که معلم آن کلاس مهارت لازم جهت تدریس دانش‌آموزان با آسیب شنوایی بینایی و... را داشته باشد.
۱۳- مدیر مدرسه استثنایی موظف است به‌منظور ارزیابی و جای‌دهی مناسب نوآموزانی که مشکوک به چند معلولیتی و اختلال طیف اتیسم هستند و در کلاس‌های تک معلولیتی جای‌دهی شده‌اند با تکمیل مدارک موردنیاز (گزارش آموزگار از وضعیت آموزشی نوآموز، مشاور مدرسه، کار درمانگر و ...) وی را به مرکز جامع آموزش، سنجش، توانبخشی و مداخله بهنگام جهت ارزیابی مجدد معرفی کند.
۱۴- ثبت‌نام و تحصیل دانش‌آموزان در مدارس ویژه به تفکیک جنسیت انجام می‌گیرد.
- تشکیل کلاس‌های مختلط دختر و پسر در دوره پیش‌دبستانی استثنایی بلامانع است.
- تشکیل مدرسه استثنایی یا کلاس مختلط ازلحاظ جنسیت در دوره ابتدایی به‌ویژه در پایه سوم ابتدایی و بالاتر در صورت ضرورت با رعایت مفاد تبصره ذیل ماده ۳ آیین‌نامه اجرایی مدارس فقط با مجوز اداره آموزش و پرورش استثنایی استان مجاز خواهد بود.
۱۵- نوع و شدت معلولیت دانش‌آموزان استثنایی با توجه به نتایج مندرج در سامانه سنجش و پرونده الکترونیکی آنان در سامانه سیدا ثبت شود.
۱۶- مدیر مدرسه استثنایی موظف است پیش از ثبت‌نام دانش‌آموزان و حداکثر تا یک ماه پس از شروع سال تحصیلی پرونده دانش‌آموزان شاغل به تحصیل و جدیدالورود را بررسی کند و در صورت وجود نقص یا مغایرت با آیین‌نامه‌ها و مقررات موجود بر اساس ضوابط ابلاغ شده از سوی وزارت آموزش و پرورش و سازمان آموزش و پرورش استثنایی اقدام لازم را به عمل آورد.
