به گزارش ایران اکونومیست، ظهر امروز (سهشنبه) آیین رونمایی از طرح اتصال متقابل بین پیامرسانهای ایرانی با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعا، معاوناناش، مدیران پیامرسانهای ایرانی و جمعی از خبرنگاران برگزار شد.
این طرح که پس از سالها و برای نخستین بار در کشورمان به مرحله اجرا درآمده است، این امکان را به کاربران میدهد که با ثبتنام در یک پیامرسان بتوانند پیامی را از سوی کاربری که در یک پیامرسان ایرانی دیگر عضویت دارد، دریافت و پیام ارسال کنند.
یکی از مشکلاتی که عموماً کاربران پیامرسانهای داخلی از آنها گلایه داشتند تعدد آنها بوده که در نتیجه ارتباط بین کاربران را با سختیهایی مواجه میکرد. بر همین اساس پیشنهاد ایجاد امکان ارتباط بین پیامرسانهای داخلی مطرح شد.
این پروژه با حمایت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی انجام شده است. اکنون کاربران چهار پیامرسان ایرانی ایتا، بله، گپ و آیگپ میتوانند علاوه بر تبادل پیام، انواع مختلف فایل را نیز برای یکدیگر ارسال کنند.
«اتصال متقابل بین پیامرسانها» صرفاً یک قابلیت جدید است
در این روش نیاز به نصب هیچ نرم افزار دیگری وجود ندارد و پیامرسان دیگری نیز ایجاد نشده، صرفاً یک قابلیت به پیامرسانهای داخلی اضافه شده است. به زبان سادهتر، هم معماری شبکه و هم سیاستهای کلی پیامرسانها هیچگونه تغییری نکرده و تنها یک قابلیت جدید به آنها افزوده شده است.
ضمن اینکه سایر سرویسهای آنها مثل تماس صوتی و تصویری، پخش زنده، فروشگاههای اینترنتی و... مطابق گذشته به فعالیت خود ادامه داده و مشتریان خود را حفظ خواهند کرد. سیاستهای کلان و طرح تجاری که قبلاً هر شرکت برای ادامه مسیر خود ترسیم کرده نیز کماکان به قوت خود باقی است.
زمانی که زمزمههای اجرایی شدن این طرح به گوش رسید، برخی افراد که از چگونگی انجام آن مطلع نبودند، شبهاتی ایجاد شد. وزیر ارتباطات، معاونان وی و مدیران پیامرسانها در بخشهای مختلف این مراسم به شبهات احتمالی که مطرح بود پاسخ دادند.
طراحی و پیاده سازی این طرح با حمایت و راهبری وزارت ارتباطات و همکاری مدیران و استفاده از ظرفیت تیمهای فنی خود پیامرسانها مشارکت کننده در آن انجام شده است.
وزارت ارتباطات بخش قابل توجهی از زیرساخت مورد نیاز را در اختیار این طرح قرار داده و ظرفیت نیروی انسانی فنی نخبه پیامرسانهای داخلی هم پای کار آمده است.
یکی از مهمترین مسائل مربوط به حریم خصوصی و حفظ امنیت دادههای افراد بود. در این باره باید گفت که پیامهای مبادله شده بین سرورهای پیامرسانها با استفاده از آخرین فناوریهای موجود بهصورت رمزنگاری مبدأ به مقصد (end to end encryption) رمزنگاری شده و عملاً امکان رمزگشایی آنها در طول مسیر وجود ندارد.
برخی بر این باور هستند که با اجرای این طرح رقابت بین پیامرسانها از بین میرود این در حالی است که اتفاقاً با اضافه شدن این قابلیت نهتنها رقابت بین پیامرسانها از بین نمیرود؛ بلکه افزایش خواهد یافت. هر پیامرسانی که دارای مزیتهای رقابتی و کیفیت سرویسدهی بالاتری باشد به مرور سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص خواهد داد. ضمن اینکه سایر قابلیتهای پیامرسانها مانند تماس صوتی، تصویری، عملیات بانکی، فروشگاههای اینترنتی و... مانند قبل در بستر خودشان ارائه میشود.
اتحادیه اروپا در صدد الزام اتصال پیامرسانهای بزرگ با پیامرسانهای بومی
عدهای معتقد هستند که اگر این طرح خوب است چرا پیامرسانهای بزرگی مثل واتساَپ و تلگرام آن را اجرا نکردهاند یا درکشورهای توسعه یافته هنوز اجرا نشده است، در پاسخ به این سوال باید گفت اتحادیه اروپا نیز الزام اتصال پیامرسانهای بزرگ با پیامرسانهای بومی خود را در بخشی از قانون بازارهای دیجیتال (DMA) در سال ۲۰۲۲ تصویب کرده است، بر همین اساس پیامرسانهای بزرگ فعال در اروپا از سال ۲۰۲۳ میلادی مکلف به پیاده سازی امکان اتصال متقابل با پیامرسانهای کوچکتر هستند.
این وعده را وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دهه فجر سال گذشته داد. برخی به تاخیر چندماهه در اجرایی شدن این طرح ایراد میگیرند. این در حالی است که وزیر ارتباطات سال گذشته در یکی از مصاحبههای خود وعده این طرح تا دهه فجر یا تا پایان سال ۱۴۰۱ اجرایی خواهد شد.
علیرغم تمام پیچیدگیهای فنی و حقوقی که وجود داشت، در پایان سال ۱۴۰۱ این طرح فاز آزمایشی خود را با موفقیت به پایان رساند، اما در آن فاز تنها امکان ارسال و دریافت پیام متنی وجود داشت. بر همین اساس تصمیم گرفته شد امکان ارسال و دریافت فایل نیز عملیاتی شود که این فاز نیز در پایان فروردین ماه سال جاری با موفقیت انجام شد.
تحقق وعده وزیر ارتباطات بهرغم تمام پیچیدگیهای فنی
در این طرح حریم خصوصی کاربران رعایت میشود و آنها میتوانند با استفاده از تنظیمات کاری کنند تا دیگران ندانند در کدام پیامرسان عضویت دارند. استفاده از این قابلیت برای کاربران اختیاری است، کاربر برای فعالسازی این قابلیت باید به بخش تنظیمات پیامرسان مراجعه کرده و آن را فعال کند، بنابراین تا زمانی که خود کاربر این کار را انجام ندهد، این قابلیت فعال نخواهد شد، به زبان ساده این قابلیت بهصورت پیشفرض برای کاربران فعال نیست.
در این اتصال سازوکار ارسال پیام به نحوی است که فرستنده انتخاب میکند گیرنده در کدام پیامرسان پیام خود را دریافت کند. هنگام ارسال پیام از سمت فرستنده، انتخاب پیامرسان مقصد توسط فرستنده صورت میپذیرد.
یکی از مواردی که در رونمایی به این طرح به آن پاسخ داده شد، مربوط به ذخیره محتوای پیامهای تبادل شده است. باید در این خصوص گفت قابلیت MXB تنها به عنوان یک گذرگاه تبادل پیام بین پیامرسانها مورد استفاده قرار میگیرد و ارتباطی با ذخیره محتوای پیامها ندارد.
فعالسازی قابلیت اتصال متقابل پیامرسانها در اختیار کاربر است
امکان بروز اختلال با اجرای شدن طرحی پیامرسانها نیز در دیگر سوالاتی است که ممکن است برای کاربران پیش بیاید. در پاسخ به این سوال باید گفت که این پروتکل خللی را در سرویسدهی سایر قابلیت پیامرسانها به همراه نخواهد داشت و تنها به عنوان یک قابلیت جدید اضافه خواهد شد. البته فعال سازی این قابلیت نیز اختیاری است.
مسئله دیگر این ست که برخی به اشتباه تصور میکنند که با این طرح قرار است پیامرسانهای داخلی در یکدیگر ادغام شوند. اما چنین نیست؛ بلکه صرفاً یک قابلیت به پیامرسانها اضافه شده و در حاکمیت شرکتی، سهامداری و حتی ماهیت خصوصی آنها هم هیچگونه تغییری ایجاد نخواهد شد. ضمن اینکه هیچ هزینه اضافی به کاربر تحمیل نخواهد شد.
زمانی که کاربر این قابلیت را فعال کند مخاطبین وی تنها میتوانند مشاهده کنند کاربر در کدامیک از پیامرسانهای داخلی عضو است. تنها محتوای پیامهای ارسالی کاربر نیز برای مخاطب او ارسال میشود و نه هیچچیز دیگری.
ضمن اینکه باید گفت پیامرسانهایی که به حدی از بلوغ از نظر تعداد کاربران فعال (مطابق مصوبه مرکز ملی فضای مجازی) رسیده باشند و دارای مجوز از وزارت ارتباطات باشند امکان مشارکت در این طرح را خواهند داشت.
چطور اتصال متقابل بین پیامرسانها را فعال کنیم؟
برای استفاده از این قابلیت (فعالسازی قابلیت اتصال متقابل یا اینتر کانکشن در پیامرسانهای ایرانی) پس از بهروزرسانی پیامرسان خود به آخرین نسخه، وارد حساب کاربری خود شوید. سپس از بخش تنظیمات پیامرسان وارد بخش امنیت و حریم خصوصی شده و گزینه ارتباط با سایر پیامرسانهای ایرانی را فعال کنید.
با این اقدام قابلیت «اتصال متقابل» فعال میشود و میتوانید در لیست مخاطبین خود که همین امکان را در پیامرسان خود فعال کرده باشند، علاوه بر تبادل پیام متنی، انواع فایلها را نیز رد و بدل کنید.
برای استفاده از این قابلیت، با جستجوی نام مخاطب مورد نظر و کلیک روی «آیکن بینهایت» میتوانید ببینید مخاطبین شما عضو کدام یک از پیامرسانهای بومی هستند؛ سپس از بین پیامرسانهای مقصد، پیامرسان مد نظرتان را انتخاب کرده و پیام را ارسال کنید، به همین سادگی.