گرچه درخصوص این که روزی این فناوری ها بتواند در حوزه تشخیص و درمان جایگزین پزشکان شود تردید های فراوانی وجود دارد، اما بدون تردید موفقیت های به دست آمده در پزشکی مدرن و امروزی و همچنین دستاوردهای پزشکان در درمان بیماری هایی که در گذشته درمان آنها غیرممکن به نظر می رسید به این معنی است که پیشرفت روزافزون فناوری ها در حوزه پزشکی در پیمودن این مسیر نقش بسیار مهمی داشته است.
آزمایشگاهی اختصاصی در گوشی های همراه
یکی از نمودهای بارز پررنگ شدن نقش فناوری در حوزه سلامت و درمان برنامک های اختصاصی است که با استقبال بسیار خوبی از سوی کاربران دنیای دیجیتال مواجه شده است. امروزه از برنامک ها و نرم افزارهای متعددی رونمایی شده که می تواند میزان فعالیت روزانه، کالری مصرفی، قند خون و ضربان قلب کاربران را زیر نظر قرار دهد. نصب اغلب این برنامه ها و نرم افزارها روی گوشی های هوشمند و تبلت ها به آسانی انجام می شود و کاربران در هر گروه سنی می توانند براحتی از این نرم افزار و خدمات و امکاناتی که در آنها طراحی شده بهره مند شوند. چنین رویکردی موجب شده استفاده از فناوری اطلاعات در حوزه سلامت مورد توجه متخصصان و کارشناسانی قرار گیرد که در زمینه ساخت نرم افزار و برنامک های اختصاصی برای کاربران دنیای دیجیتال فعالیت می کنند.
فناوری در کنار پزشکان
اگر بخواهیم دورنمایی از آینده نقش فناوری در دنیای پزشکی را به تصویر بکشیم می توانیم بگوییم دور از انتظار نخواهد بود اگر در آینده ای نه چندان دور از برنامک ها و نرم افزارهایی رونمایی شود که به مراتب پیشرفته تر از نمونه های مشابه امروزی باشد و بتواند به کمک حسگرهای اختصاصی علاوه بر تجزیه و تحلیل و بررسی نمونه خونی گرفته شده از کاربر، فعالیت های مغزی و حتی قلبی او را زیر نظر قرار داده و بر این اساس به یک جمعبندی کلی از وضع سلامت شخص برسد. بر این اساس می توان گفت گوشی های هوشمند آینده می تواند یک مرکز درمانی در ابعاد بسیار کوچک و اختصاصی باشد. فواید و مزایای فناوری موضوعی است که همواره از آن صحبت می شود، اما باید توجه داشت هر علم یا فناوری را باید از دو جنبه مورد توجه قرار داد. یعنی درست در مقابل منافع و مزایایی که هر فناوری به همراه دارد، مضراتی هم وجود دارد. اگرچه حضور فناوری های مختلف در دنیای پزشکی می تواند امیدوارکننده باشد، اما همواره یک نگرانی وجود دارد که از نبود اطمینان کافی به چنین فناوری هایی در پایش سلامت بیماران ناشی می شود. بدیهی است هیچ فناوری ای عاری از خطا نخواهد بود. ممکن است اطلاعات ارائه شده از طریق فناوری با اشتباهاتی همراه باشد. بنابراین نمی توان با قطعیت پیش بینی کرد در آینده فناوری می تواند جایگزین پزشکان و متخصصان شود و بسیاری از کارهای تشخیصی در حوزه درمان به فناوری واگذار شود یا خیر و به همین دلیل نمی توان گفت انسان یا فناوری، کدام یک برنده این بازی خواهد بود. همچنان که در حوزه رباتیک هم درباره این که در آینده ربات ها بر انسان های حکمرانی می کنند یا در خدمات آنها خواهند بود، تردیدها و نگرانی های بسیاری وجود دارد.
بسیاری بر این باورند وقتی پای منافع مالی و کسب درآمد در میان باشد اخلاقیات رنگ می بازد و این حقیقتی است که شاید در زمینه حضور فناوری در دنیای پزشکی نیز به تغییر ماهیت فناوری منجر شود. بنابراین چنانچه درآمدزایی به عنوان یک بهانه وسوسه انگیز به ابزاری برای غفلت از هدف اصلی حضور فناوری که سلامت بیماران و نجات جان انسان هاست تبدیل شود می توان گفت ورود فناوری های نوین در حوزه سلامت و درمان رویدادی است که آینده موفقی پیش رو دارد.
رونمایی از لنزهای هوشمند گوگل
با آغاز رقابت میان فعالان حوزه فناوری برای حضور پررنگ تر در حوزه سلامت و درمان شرکت های بنام و مطرح عزمشان را جزم کرده اند تا در هر فناوری جدیدی که به بازار عرضه می کنند پتانسیل هایی برای حوزه سلامت و درمان در نظر گیرند. گوگل از جمله شرکت هایی است که همیشه تلاش کرده خود را با مسیر تحولات فناوری همگام کند. این شرکت بتازگی در قالب نسل جدیدی از فناوری های پوشیدنی در حوزه تشخیص و درمان از لنز چشمی هوشمندی رونمایی کرده که می توان با نصب یک حسگر اختصاصی روی سطح آن میزان قند خون کاربران مبتلا به بیماری دیابت را تحت کنترل قرار داد. این لنز به گونه ای ساخته شده که در فاصله بین دولایه تشکیل دهنده آن حسگرها قرار می گیرد. شرکت گوگل با طراحی یک حسگر اختصاصی برای اندازه گیری میزان قند خون این لنز هوشمند را به یک آزمایشگاه سیار برای بیماران دیابتی تبدیل کرده است. به عبارت دیگر بعد از طراحی برنامه های نرم افزاری اختصاصی برای اندازه گیری قند خون که روی گوشی های هوشمند قابل نصب است جریان جدیدی در حوزه فناوری به راه افتاده که ارمغان آن برای بیماران آسایش و رفاه بیشتر در مسیر زندگی خواهد بود. این لنزهای هوشمند نه تنها می تواند راهکاری برای درمان عیوب انکساری چشم باشد، بلکه با استفاده از حسگرهایی که به آن مجهز شده می تواند سلامت عمومی کاربر را نیز تحت کنترل قرار دهد. در این لنزها از حسگرها و تراشه های غیرتهاجمی استفاده می شود که از طریق اندازه گیری سطح قند در مایع اشک چشم، سطح قند خون بیمار را کنترل می کند. علاوه بر این، لنز هوشمند گوگل می تواند در پیشگیری از ابتلا به پیرچشمی هم تاثیرگذار باشد. در حقیقت این لنز تمرکز طبیعی چشم را برای مشاهده اجسامی که در فاصله ای نزدیک قرار دارند امکان پذیر ساخته و به این ترتیب پیرچشمی و دوربینی را نیز درمان می کند. بر این اساس می توان پیش بینی کرد در آینده ای نزدیک، ابزارهای پوشیدنی بتواند نقش مهمی در بهبود کیفیت و استانداردهای زندگی داشته باشد.