هرچند تعطیلات نوروز با مهمانیها و خوردن انواع و اقسام غذاها و خوراکیهای خوشمزه خوش میگذرد؛ اما احتمال زیادهرویها نیز زیاد است.
غذای زیاد و شیرینیها بیشتر به بدن آسیب میزند تا اینکه شما را از مسیر رژیم غذاییتان دور کند و به اصطلاح رژیمتان را خراب کند. این آسیب سندرم قلب تعطیلات نام دارد و بهتر است نسبت به آن آگاه باشید، اینکه چرا چنین اتفاقی میافتد و چطور میتوان جلوی آن را گرفت.
سندرم قلب تعطیلات چیست؟
مطالعات نشان میدهند بهطورکلی احتمال حوادث قلبی در زمان تعطیلات زیاد میشود و دلیل آن، تغییرات ناسالم در رژیم غذایی، مصرف زیاد غذاها، استرس ناشی از مشغلههای عید و تعطیلات، فشارهای مالی و برنامهریزی برای سفر و تفریح است.
سندرم قلب تعطیلات ناشی از زیادهروی در خوردن غذاهای پُرنمک و شیرینی و تنقلات و... روی میدهد. البته این اتفاق در هرزمانی از سال میتواند بیفتد؛ اما بههرحال تعطیلات نوروز طولانیتر است و بیشتر احتمال دارد روزهای متمادی خوراکیهای شور و ... بخورید.
خوردن تنقلات شور، پرخوریکردن و مصرف الکل میتواند سبب ضربان نامنظم قلب شود که به آن فیبریلاسیون دهلیزی نیز میگویند. به عبارتی، بینظمی ضربان قلب میتواند از عوارض جانبی و هشداردهندهٔ زیادهروی در مهمانیها باشد؛ اما در بلندمدت منجر به مشکلات جدی قلبی از جمله نارسایی قلبی و سکته مغزی خواهد شد.
چرا سندرم قلب تعطیلات اتفاق میافتد؟
هرچند افرادی که در حال حاضر مشکلات قلبی دارند بیشتر احتمال دارد دچار سندرم قلب تعطیلات شوند؛ اما این اتفاق میتواند برای هرکسی که هیچ مشکل قلبی ندارد هم بیفتد. برای بسیاری از افراد تعطیلات به معنی غذاها و خوراکیهایی خاص و ناگهان زیاد خوردن از آنهاست! مثلاً انواع شیرینی و آجیل و شکلات. در تعطیلات تقریباً رژیم غذایی متفاوتی با باقی زمانهای سال داریم.
ضمناً باتوجهبه مهمانیهایی که پشتسرهم برگزار میشوند، تمایل ما به خوردن انواع خوراکیها نیز بیشتر میشود و شاید پیش خود تصور کنیم در تعطیلات و عید که نباید رژیم بگیریم! بههرحال همیشه که عید نیست! بنابراین چه تعطیلات را در خانه و با خانواده باشیم و چه سرکار برویم، غذاهایی متفاوت با رژیم غذایی نرمال خواهیم داشت.
متأسفانه، برخی از افراد ممکن است علائم حمله قلبی طی تعطیلات را نادیده بگیرند و این علائم را ناشی از استرس ناشی از فعالیتهای مربوط به تعطیلات بدانند. سندرم قلب تعطیلات میتواند باعث تغییرات جدی در افرادی که نارسایی قلبی دارند شوند، حتی روزها و هفتهها بعد از تعطیلات.
نارسایی قلبی زمانی است که قلب پمپاژ ضعیفی دارد و نمیتواند خون را در بدن آنطوری که باید به گردش درآورد. قلب به کار خود ادامه میدهد، اما نیاز بدن به خون و اکسیژن تأمین نمیشود.
دلایلی که معمولاً منجر به سندرم قلب تعطیلات میشوند
فراموشکردن دارو
در روزهای تعطیل معمولاً مشغلهها و سرگرمیها زیادند و احتمال اینکه خوردن دارویتان را فراموش کنید زیاد است.
افزایش وزن در تعطیلات
خیلی از افراد طی تعطیلات وزن اضافه میکنند و اثر این افزایش وزن تا مدتها بعد از تعطیلات هم باقی میماند.
ورزشنکردن یا زیاد ورزشکردن
بیشتر افراد میگویند طی تعطیلات سرشان شلوغ است و وقت ورزشکردن ندارند یا برعکس؛ سعی میکنند از روزهای تعطیل برای سریعتر وزن کمکردن استفاده کنند و در نتیجه دچار عوارض میشوند.
علائم سندرم قلب تعطیلات چیست؟
علائم سندرم قلب تعطیلات یا فیبریلاسیون دهلیزی: تپش قلب، احساس کوبش ناگهانی قلب یا احساس تندی ضربان قلب در قفسه سینه. کمانرژی بودن یا احساس زیاد خسته بودن. سرگیجه و احساس سبکی در سر یا از حال رفتن. احساس ناراحتی در قفسه سینه، همراه با درد یا فشار و ناراحتی. تنگی نفس، سخت نفسکشیدن طی فعالیتهای عادی و حتی در زمان استراحت
همانطور که گفتیم حتی افرادی که بیماری قلبی ندارند نیز ممکن است به سندرم قلب تعطیلات دچار شوند. این اتفاق معمولاً نگرانکننده نیست؛ اما همه باید نسبت به خطرات بالقوه آگاه باشند و در خوردن زیادهروی نکنند.
چگونه از سندرم قلب تعطیلات پیشگیری کنیم؟
پیشگیری از سندرم قلب تعطیلات سخت نیست، حتی اگر دوست داشته باشید از خوردن انواع و اقسام خوراکیهای عید لذت ببرید. مهم این است که از قبل برنامه داشته باشید و هر چیزی را در حد تعادل مصرف کنید.
قبل از مهمانی برنامهریزی کنید
وقتی قصد مهمانی رفتن دارید، از قبل برنامهریزی کنید. لازم نیست کلاً قید خوردن غذاهای چرب و سنگین را بزنید. اما از قبل بدانید چه چیزی و چه اندازه میخواهید بخورید. اغلب مردم با خود فکر میکنند «من هیچچیزی نمیتوانم بخورم!». اینطور نیست، شما میتوانید هر چیزی دوست دارید بخورید، اما در حد اعتدال و آگاه نسبت به هر چیزی که میخورید؛ مثلاً اگر برای مهمانی شام دعوتید، قبل از رفتن وعدهٔ مختصری بخورید تا در زمان شام پُرخوری نکنید. در خوردن دسر هم زیادهروی نکنید و به یک تکه کوچک اکتفا کنید!
زیادهروی نکنید
در مهمانی نسبت به خوردن غذاهای پُرچرب و پُر از قند و نمک و ... آگاه باشید.
فعالیت بدنی داشته باشید
در زمان تعطیلات، روتین ورزشیتان را حفظ کنید تا سالم بمانید، استرستان کم شود و کالری بسوزانید. اگر از قبل از تعطیلات بدنتان را فعال نگه دارید و همین روند را در تعطیلات هم ادامه دهید تا احتمال مشکلات قلبی در بلندمدت کمتر شود.
استراحت کنید
تعطیلات برخلاف اسمش میتواند برای برخی افراد واقعاً زمانی پُرمشغله و استرس برانگیز از سال باشد. حتماً زمانهایی را برای استراحت و کاهش استرستان در نظر بگیرید و مطمئن باشید تفاوت بزرگی در سلامت قلبتان ایجاد خواهد شد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
پیش از هر چیزی خوب است که به طور منظم جهت چکاپ به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که مشکل قلبی ندارید. اگر سلامت قلبتان مشکلی ندارد و دچار ضربان تند قلب شدهاید پس این عارضه باید خودبهخود برطرف شود. اما اگر مشکلاتی مانند تنگی نفس و سرگیجه ادامه پیدا کردند باید به پزشک مراجعه کنید.