دنیای اقتصاد:شوک جابه جایی شماره های موبایل
با الزامی شدن امکان جابه جایی شماره های موبایل مشترکان بین اپراتورها،
وضعیت بازار موبایل ایران مترصد تغییرات گسترده ای شده است. این موضوع که
مشترکان به راحتی بتوانند شماره تلفنشان را به اپراتور دیگری انتقال دهند
یا از پوشش شبکه اپراتورهای دیگر استفاده کنند، خبری خوب برای کاربران است؛
اما از نظر اقتصادی و برندینگ به سود همه بازیگران عرصه اپراتوری تلفن
همراه نیست. «دنیای اقتصاد» در گزارشی وضعیت اپراتورهای موبایل را در اجرای
دو طرح ترابردپذیری (جابه جایی شماره موبایل ) و رومینگ ملی بررسی کرده
است.
صف آرایی اپراتورها در برابر دو طرح جدید
پیش لرزه های جا به جایی شماره های موبایل
شهرام شریف : این روزها بر کسی پوشیده نیست که اپراتور اول کشور یعنی همراه
اول مخالف اجرای طرح «ترابردپذیری» است. الزامی که رگولاتوری (سازمان
تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی) آن را در مصوبه ۱۸۶ خود به تفصیل آورده
است. اما چرا اپراتور اول کشور مخالف ترابرد پذیری است؟ از این طرح و
همچنین طرح رومینگ ملی کدام اپراتور بیشتر منتفع می شود؟
بهتر است پیش از آن نگاهی به مفهوم ترابرد پذیری بیندازیم. «ترابرد پذیری»
مفهومی است که به تازگی وارد ادبیات مخابراتی ایران شده و معنی آن جابه
جایی شماره تلفن بین اپراتورها است. به عنوان مثال یک مشترک همراه اول با
پیش شماره ۰۹۱۲ خود و با حفظ شماره کاملش می تواند به ایرانسل منتقل شود.
به این ترتیب از این پس با همان شماره موبایل او مشترک ایرانسل است و بر
اساس تعرفه و مدل پرداختی ایرانسل حساب خود را تسویه می کند. در واقع با
اجرای این طرح، مشترک موبایل تصمیم می گیرد که مشترک کدام اپراتور باشد و
درعین حال شماره تلفن خود را که ممکن است سالها آن را در اختیار داشته
باشد، حفظ می کند. آنچه قانون گذار (در اینجا رگولاتوری) از اجرای این طرح
مد نظر دارد دادن اختیار به مشترکان برای جابه جایی بین اپراتورها و انتخاب
اپراتور بر اساس کیفیت سرویس و قیمت است. موضوعی که به زعم رگولاتوری به
ایجاد فضای مناسب برای رقابت اپراتورها منجر می شود.
آیا اعداد شماره تلفن یک مزیت است؟
اعداد به خودی خود هیچ ارزشی ندارند و به خصوص که در گوشی ها و ابزارهای
همراه امروزی عملا کسی شماره را حفظ نمی کند بلکه آن را با نام شخص در گوشی
خود ذخیره می کند. بسیاری از ما شماره تلفن نزدیکانمان را هم دیگر حفظ
نیستیم و صرفا با کلیک روی نامشان یا گفتن اسمشان و بدون فکر کردن به شماره
تلفن با آنها تماس می گیریم.
بازاری که پیرامون شماره ها و کدهای موبایل ایجاد شده ریشه در دورانی دارد
که سیم کارت موبایل سهمیه بندی بود و بازار سیاه و مکاره ای دور آن ایجاد
شده بود. این بازار بخشی از سرمایه سرگردان بازار را جذب خود می کرد. مردم
سیم کارت را با قیمت دولتی می خریدند و در بازار سیاه به دو سه برابر قیمت
می فروختند. با شکسته شدن انحصار موبایل در ایران ارزش ذاتی و کاذب سیم
کارت از بین رفت، اما ارزش شماره موبایل بر جای خود باقی ماند. حتی در دوره
ای این تصور وجود داشت که برخی کدهای تلفن همراه بهتر خط می دهد و همین به
مرور باعث شد که برخی کدهای موبایل با قیمت بالاتری نسبت به کدهای قبلی
فروخته شوند. این بازار سیاه شماره موبایل هنوز هم وجود دارد و نگاهی به
صفحات آگهی روزنامه ها نشان می دهد که برخی از این شماره ها (عمدتا رند و
با کدهای ۱ و ۲) با قیمت های عجیبی به فروش گذاشته شده اند، درحالی که هم
فروشنده و هم خریدار می داند که دیگر هیچ تفاوتی با سیم کارت های کدهای
دیگر وجود ندارد. در واقع آنچه باعث این نوع قیمت گذاری
شده نوعی ایجاد تمایز و تشخص (ولو کاذب) در جامعه است.
در واقع به عقیده رگولاتوری شماره ها اعم از رند و غیر رند و کد یک و ۲
و... مزیتی ایجاد نمی کنند، بلکه کیفیت سرویس ها و تعیین قیمت آنها است که
مزیت واقعی است. به این ترتیب به نظر می رسد هدف سازمان تنظیم مقررات شکستن
این فضای کاذب پیرامون شماره تلفن ها و کدهای آنها باشد.
احتمالا رگولاتوری هدف های دیگری هم از اجرای این طرح دارد از جمله ساماندهی شماره های موبایل که بحث ما نیست.
همراه اول ضرر می کند؟
حالا برمی گردیم به همراه اول و مخالفت آن با اجرای طرح ترابرد پذیری.
برکسی پوشیده نیست که شماره های موبایل همراه اول (کدهای پایین تر) در
بازار محبوب ترند. به هر حال (درست یا نادرست) این فضای کاذب ایجاد شده در
مورد شماره تلفن به نفع اپراتوری شده که از گذشته شماره موبایل واگذار کرده
و تعداد سیم کارت فعال آن به نسبت رقیب خود ایرانسل نیز به مراتب بیشتر
است.
به نوعی فضای ایجاد شده در مورد برتری قیمتی کد سیم کارت عمدتا در مورد
همراه اول صدق می کند و ایرانسل و رایتل در این محدوده قرار نمی گیرند. اما
حالا با توجه به تغییر تعرفه های اپراتورها در صورت اجرای طرح ترابردپذیری
به نظر می رسد مشترکان همراه اول مورد وسوسه تغییر اپراتور قرار می گیرند.
بر اساس جدول تعرفه ای که اخیرا وزیر ارتباطات منتشر کرده تعرفه همراه اول
درون شبکه (سیار به سیار) ۵۷ تومان است درحالی که تعرفه درون شبکه ایرانسل و
رایتل ۴۹۹ ریال است. همچنین تعرفه برون شبکه (سیار به سیار) همراه اول ۶۷
تومان و ایرانسل و رایتل ۶۲ تومان است. به این ترتیب مشخص می شود که
مشترکان سیم کارت های دائمی همراه اول با حفظ شماره تلفن خود می توانند به
شبکه ایرانسل بپیوندند و تعرفه پایین تری بپردازند. به نوعی افزایش تعرفه
سیم کارت های دائمی همراه اول (هر چند از طرفی با حذف هزینه جابه جایی
همراه شده) عملا باعث شده مشترکان سیم کارت های دائمی همراه اول نسبت به
مشترکان سیم کارت های دائمی ایرانسل مبلغ بیشتری بپردازند. مشترکان سیم
کارت های دائمی همراه اول (از جمله خود من) اما به رغم این افزایش تعرفه
حاضر به ترک این اپراتور نمی شوند، چراکه شماره موبایل خود را طی سال ها
نگه داشته اند و نمی خواهند آن را از دست بدهند.
حالا و با اجرای طرح ترابرد پذیری، اما این امکان وجود دارد که مشترکان
همراه اول با مقایسه تعرفه ها اپراتور ارزان تر را انتخاب کنند. البته در
این میان وضعیت پوشش دهی و کیفیت مکالمه هم عامل تعیین کننده است. همراه
اول امروزه از نظر وسعت پوشش هم اپراتور اول است و کیفیت مکالمه آن هم در
طی سال های اخیر انصافا رشد قابل توجهی داشته است.
به رغم اینها قیمت پایین تر تعرفه ایرانسل زنگ خطری برای همراه اول است.
اجرای طرح ترابرد پذیری مشترکان دائمی همراه اول را در معرض وسوسه مهاجرت
به اپراتورهای دیگر قرار می دهد. در این میان این پرسش مطرح می شود که آیا
همراه اول نمی تواند با کاهش قیمت تعرفه دائمی خود تنها مزیت واضح ایرانسل
را از بین ببرد؟ خارج از بحث تعرفه ها هم مشخص است که همراه اول تمایلی به
تلفیق شماره تلفن ها ندارد. از منظر برندینگ این اپراتور روی کدهای خود
سرمایه گذاری تبلیغی زیادی کرده و به نوعی روی تمایز و تشخص تاکید کرده و
حالا حاضر نیست این ارزش ایجاد شده را به سادگی به رقبا واگذار کند. از سوی
دیگر، در مورد کدهای ایرانسل (شاید به دلیل ازدیاد مزاحمت های موبایلی)
تصویر مطلوبی در جامعه وجود ندارد.
رومینگ ملی و پیروزی بزرگ رایتل
شکی نیست خوشحال ترین و خوشبخت ترین اپراتور در این میان دو تغییر بزرگ
یعنی ترابردپذیری و رومینگ ملی رایتل است. رومینگ ملی یعنی همه مشترکان
بتوانند از پوشش شبکه اپراتورهای دیگر استفاده کنند. مشخص است اپراتور
رایتل که در واگذاری و پیشبرد نسل ۳ موبایل بسیار کند و با تاخیر عمل کرده
حالا از این تغییر بسیار استقبال کند و حتی آن را در بسته های تبلیغاتی
تلویزیونی خود بگنجاند (از خلیج فارس تا دریای خزر با پوشش رومینگ ملی
رایتل !). مشخص است در بحث رومینگ ملی که آن هم به عنوان یک الزام مطرح شده
اپراتور برنده اپراتوری است که کمتر پوشش شبکه دارد و اپراتور بازنده
اپراتوری است که پوشش بیشتری دارد.
همراه اول در اینجا هم پوشش بالاتری دارد به خصوص که در بحث روستاها و
ارتباطات جاده ای پوشش آن به وضوح گسترده تر است و رایتل که حتی پوشش
بسیاری از شهرهای آن هم تکمیل نشده در مکان سوم است.
در بحث رومینگ اما آنچه مهم است تعیین تعرفه است. رگولاتوری از اپراتورها
خواسته تعرفه رومینگ را بین خود حل کنند و در صورتی که به نتیجه نرسند
رگولاتوری تصمیم می گیرد. قطعا هر دو اپراتور ایرانسل و همراه اول مخالف
این روش هستند چراکه این کار باعث می شود عملا هیچ توافقی بین اپراتورها
صورت نگیرد و از طرف دیگر تعیین تعرفه از سوی رگولاتوری هم دخالت مستقیم در
بازار است.
هر نوع تعرفه گذاری مستقیم رگولاتوری می تواند تنظیم بازار در این زمینه را
به هم بریزد و از سوی دیگر این نگرانی وجود دارد که مثلا اپراتور رایتل
عملا دیگر نیازی به توسعه شبکه احساس نکند و با بهره گرفتن از شبکه ای که
دیگران ساخته اند به فکر رقابت باشد.
آیا مجوز نسل ۳ گروکشی بود؟
دو موضوع ترابرد پذیری و رومینگ ملی در گرو دادن مجوز نسل سوم موبایل به دو
اپراتور اصلی کشور و شکستن انحصار رایتل بر این بازار در نظر گرفته شده
است.
در واقع رگولاتوری پیش شرط های اجرای این دو طرح را برای اعطای مجوز نسل
سوم موبایل در نظر گرفته؛ موضوعاتی که از نظر تکنولوژی هیچ ارتباطی با هم
ندارند. هردو اپراتور اول و دوم گفته اند در صورتی که مجوز دریافت کنند تا
کمتر از یک ماه نسل سوم موبایل را واگذار می کنند. فارغ از نیت عمل
رگولاتوری به نظر می رسد منوط کردن مجوز تکنولوژی به این کاری خارج از
تکنولوژی کار مرسوم و مناسبی نیست. توسعه نسل سوم موبایل بخشی از حقی است
که به بهانه ایجاد انحصار از کاربران و مشترکان ایرانی سلب شده درحالی که
جهان و حتی همسایگان هم از نسل چهارم موبایل گذشته اند.
در واقع گذاشتن این پیش شرط ها نشان دهنده ضعف رگولاتوری در نظارت مستقیم
بر این بازار هم هست در غیر این صورت نیازی نیست تکنولوژی که تا همین جا هم
توسعه آن با تاخیر زیاد همراه بوده منوط به اجرای دو طرح دیگر شود به خصوص
که داشتن نسل سوم روی دو اپراتور اصلی کشور به مراتب از ترابردپذیری و
رومینگ ملی مهم تر است.
آرمان
-هاشمی در سیبل عقده گشایی جدید الاسلام ها
-قدبلندانی که کوتاه می شوند
-متادون انتخاب بین بد و بدتر
-مردم فعلا خودرو نخرند
خراسان
-دردسرهای ترخیص تویوتای اهدایی یک مسئول خارجی
-جهان بداند فلسطین هرگز فراموش نخواهد شد
-هزینه بستری بیماران به 7.5 درصد کاهش یافت
-«شیر تو شیر» بازار شیر
کیهان
-احتمال دست داشتن دولت نارنجی اوکراین در سقوط هواپیمای مالزی قوت گرفت
-شلیک موشک های دوربرد مقاومت همزمان با نبرد تن به تن در غزه
-نصب دوربین های مدار بسته در اصناف الزامی شد
-تخلف 650 میلیون یورویی در دیوان محاسبات تایید شد
جمهوری اسلامی
-ضرورت عزم و اراده جدی وزارت بهداشت و سازمان استاندارد برای ایجاد امنیت غذایی در جامعه
-دعوت رییس جمهور از مردم برای حضور باشکوه در راهپیمایی روز قدس
-روز بمباران بیمارستان ها و کشتارهای خانوادگی در غزه توسط صهیونیست ها
-مهندس سعیدی کیا رییس بنیاد مستضعفان شد
آفرینش
-پارلمان های اسلامی ملت هارا برای دفاع از فلسطین متحد کنند
-ظریف: طرف غربی خواستار تمدید توافقنامه ژنو به مدت چند سال بود
-رییس سابق سازمان سیا:ایران در مذاکرات "تقیه" می کند
-زمان اعلام نتایج سه آزمون کشوری
جام جم
-با تخلفات حوزه پیوند اعضا برخورد می شود
-آتش سوزی جنگل ها همچنان ادامه دارد
-روزگار متفاوت دایی و قلعه نویی
-راه و بیراهه در ترویج حجاب
دنیای اقتصاد
-موارد اختلافی با غرب در مذاکرات هسته ای
-شوک جابجایی شماره های تلفن
-چهار معمای افزایش وام مسکن
-بورس تهران تا کجا می رود ؟
سیاست روز
-اسرائیل حق کشتار دارد، جهان حق اعتراض ندارد!
-روایت وین به سبک ظریف در جلسه غیر علنی مجلس
-رویای خانه دار شدن با برگه های کاغذی
-با پاره تن اسلام هم صدا و همراهیم
نسل فردا
-عفونت های بیمارستانی در کشور ما ثبت نمی شود
-اعلام جزئیات واریز سهمیه های بنزین
-جزئیات تشکیل مدارس خانواده
وطن امروز
-نه با بهشت دل صافی دارند نه با خیابان بهشت
-بازگشت به سیاست تعدیل دهه 70
-تایید رانت 3 هزار میلیاردی
-باریکه غم
رسالت
-رمضان عبدالله: شروط مقاومت برای آتش بس پابرجاست
-می خواهند قیمت ها را آزاد کنند
-چرخش اجباری مرد تنهای الیزه
حمایت
-خواستگاری شرعی و قانونی چه ویژگی هایی دارد؟
-مراجع قضایی جور کم کاری وزارت علوم را می کشند
-عمده نوجوانان بزهکار، قربانیان طلاق هستند