به گزارش ایران اکونومیست، «ITB برلین» از سال ۱۹۶۶ تا سال ۲۰۱۹ میلادی پیوسته برگزار شده است و مهمترین بورس گردشگری جهان به شمار می‌آید که در رقابت تنگاتنگ کشورها، آینده صنعت گردشگری را برای سال‌های پیش‌رو رقم می‌زند. این نمایشگاه از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ به دلیل همه‌گیری کرونا و محدودیت‌های سفر، برگزار نشد و حضور مجازی را تجربه کرد که ایران نیز از حاضران مجازی آن بود، اما اکنون که این نمایشگاه پس از سه سال وقفه بازگشایی شده، ایران در آن غیبت دارد.
این نمایشگاه با بیش از ۵۰ سال سابقه از ۱۷ تا ۱۹ اسفندماه در شهر برلین برپا است و نمایندگان بیش از ۱۶۰ کشور با برپایی ۵۵۰۰ غرفه در آن حضور دارند. این نمایشگاه هر سال با مشارکت یک کشور برگزار می‌شود که امسال گرجستان با شعار «مهمان‌نوازی بیکران»، شریک ITB شده است. به گفته مسؤولان نمایشگاه آلمان، ITB امسال با تقاضای بالایی از سوی کشورهای خاورمیانه، سرمایه‌گذاران کشتی‌های کروز و بخش‌های فناوری سفر مواجه شده است.
جولیا سیمپسون ـ رییس و مدیر عامل شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC) ـ در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه، بازگشت دوباره «ITB برلین» را برای صنعت گردشگری امیدوارکننده خواند و تاکید کرد که با همه‌گیری کرونا ۶۲ میلیون نفر در سراسر جهان شغل خود را از دست داده‌اند و اکنون که تقاضای سفر در جهان از سال ۲۰۱۹ فراتر رفته، خوشحال‌کننده است. هرچند این صنعت با چالش‌هایی روبروست.
زوراب پولولیکاشویلی ـ دبیرکل سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل متحد ـ نیز در افتتاحیه نمایشگاه گردشگری آلمان که با حضور مقامات این کشور همراه بود، احیای دوباره گردشگری را نشانه اعتماد دانست و گفت: اکنون وظیفه صنعت این است که در برابر بحران‌های جهانی مقاوم‌تر شود و حتی بیشتر رشد کند.
وزیر اقتصاد آلمان نیز بیان کرد که گردشگری، پل‌های فرهنگی ایجاد کرده و دیدارهای مسالمت‌آمیز و تبادل‌نظر را امکان‌پذیر کرده است. با این حال، داشتن آزادی برای کشف جهان، هیچ توجیهی برای نابود کردن زمین ندارد، به همین دلیل ضروری است که انتشار کربن کاهش یابد.
ایراکلی گاریباشویلی ـ نخست وزیر گرجستان ـ نیز به عنوان شریک نمایشگاه ITB ۲۰۲۳ با یک سخنرانی درباره طبیعت، فرهنگ و تاریخ این سرزمین سعی کرد اشتهای شنوندگان را برای دیدن گرجستان برانگیزد.
غیبت ایران در این نمایشگاه نیز درحالی رخ داده که آلمان همسو با دیگر کشورهای اروپایی، در مهرماه ۱۴۰۱ سطح هشدار درباره سفر به ایران را افزایش داد. وزارت خارجه آلمان به دنبال تحولات داخلی ایران، در بیانیه‌ای رسمی به اتباع خود و نیز اتباع ایرانی که پاسپورت آلمان دارند، هشدار داد درباره سفر به ایران احتیاط کنند.
ایران که در پاییز و زمستان ۱۴۰۱ در نمایشگاه‌های گردشگری فرانسه و اسپانیا در پاویون رسمی و دولتی شرکت کرده بود، پس از تحول‌های اجتماعی و سیاسی در داخل کشور، برای جذب گردشگر بیشتر بر کشورهای همسایه، چین و روسیه متمرکز شده است. ایران قرار است اواخر اسفندماه امسال در نمایشگاه گردشگری روسیه نیز حضور رسمی داشته باشد و برای سفر هیأت گردشگری به چین برنامه‌ریزی کرده است.
چرخش سیاست جذب گردشگر خارجی، درحالی رخ داده است که صنعت گردشگری ایران از زمان همه‌گیری کرونا وارد رکود شده است. آمار و ارقام منتشر شده از سوی سازمان جهانی گردشگری نیز از نزول چشمگیر ورود گردشگران خارجی به ایران از سال ۲۰۱۹ به بعد حکایت دارد. مقامات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی معتقدند بخشی از این رکود برنامه‌ریزی شده است.
عزت‌الله ضرغامی ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز گفته است: «ایران‌هراسی یکی از شیوه‌های دشمن است. از قدیم نیز این بوده و از سال‌ها پیش برنامه‌ریزی‌هایی وجود داشته که گردشگری پا نگیرد.» یکی از سیاست‌های ایران برای نجات گردشگری از وضع موجود، لغو روادید با برخی کشورهاست که تا کنون به اسامی این کشورها اشاره‌ای نشده است. با این حال معاون گردشگری کشور گفته است: «طرح لغو روادید با ایران با کم‌ترین مقاومت، روندی رو به جلو را طی می‌کند.»
