به گزارش ایران اکونومیست، ایده اولیه شبکه ملی اطلاعات، در سال ۱۳۸۴ در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با نام «اینترنت ملی» و «شبکه ملی اینترنت» مطرح شده بود. سال ۱۳۸۹ با عنوان «شبکهٔ ملی اطلاعات» وارد قانون برنامه پنجم توسعه شد و قرار بود تا پایان سال ۱۳۹۵ هم کامل شود. اکنون درگاه‌های پرداخت یا سایت‌های تماشای آنلاین فیلم به اینترنت ملی وصل هستند و دسترسی به آنها از خارج از کشور امکان‌پذیر نیست. در واقع مهم‌ترین دلیل پیاده‌سازی این شبکه در آن سال کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت اعلام شد.
در دولت سیزدهم، شتاب‌بخشی به روند اجرای شبکه ملی اطلاعات از مهم‌ترین اقدامات وزارت ارتباطات آغاز شد؛ بدین ترتیب طرح شتاب‌بخشی به روند اجرای شبکه ملی اطلاعات، از مهرماه سال گذشته آغاز شده و در حال حاضر هم در مرحله اجرا قرار دارد؛ این طرح در ابتدای دولت سیزدهم، پیشرفت حدود ۳۰ درصدی داشت و براساس هدف‌گذاری های انجام شده دست‌یابی به پیشرفت ۶۰ درصدی تا پایان سال ۱۴۰۱ مورد انتظار است. دسترسی به خدمات دولت الکترونیک مثل آموزش، بهداشت و درمان و درگاه‌های پرداختی از جمله مزیت‌های اینترنت داخلی به حساب می‌آید.
ارزان‌تر شدن اینترنت در شبکه ملی اطلاعات شاید یکی از مهم ترین ویژگی و مزیت های این طرح محسوب شود؛ در واقع یکی از جنبه‌های مهم این طرح بعد اقتصادی آن است که هم به نفع دولت و هم به نفع مردم است. همین‌که دیتاهای پرطرفدار مستقیما در شبکه داخلی به گردش دربیاید و یک بار به خارج و داخل کشور برنگردد به سود همه خواهد بود. بنابراین برای وب‌سایت‌ها با سرورهای داخلی در مقایسه با وب‌سایت‌های خارجی، تخفیف ۵۰ درصدی در نظر گرفته شد و ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی از اینترنت ثابت و همراه مطابق مصوبه سازمان رگولاتوری ملزم به رعایت این موضوع در محاسبه هزینه اینترنت برای کاربران شدند.
اما اینکه کدام یک از سایت‌ها مشمول این طرح می شوند، محل پرسش بود. همزمان با بهره برداری از فازهای اول و دوم شبکه ملی اطلاعات در ابتدا سازمان تنظیم مقررات ارتباطات لیستی از ۱۰۰ سایتپر ترافیک داخلی که سرورهای آنها در ایران قرار دارد را به اپراتورها و شرکت‌های اینترنت ارائه کرد که کاربران با مراجعه به این سایت‌ها تنها نصف هزینه را پرداخت کنند و مقرر شد این لیست به مرور تکمیل شود.
در سال ۱۳۹۹ از سوی مسئولان اعلام شد لیستی بالغ بر ۲۰ هزار سایت با تعرفه یک‌دوم وجود دارد و سازمان فناوری اطلاعات هم یک سامانه دارد که آنجا اعلام می‌کنند آی‌پی باید داخلی باشد و سپس به اپراتور اعلام می‌شود که تعرفه را یک‌دوم کند.
کاربران برای آگاهی از سایت‌هایی که مشمول ۵۰ درصد کاهش اینترنت پرسرعت می‌شوند، می‌توانند به این لینک مراجعه کرده و با کلیک بر بخش تعرفه ترافیک سایت های داخلی فهرست سایت ها را مشاهده کنند.
