به گزارش ایران اکونومیست، وضعیت بارشهای کشور این روزها به نظر خوب میآید اما برآوردها نشان از آن دارد که هنوز با وضعیت عادی فاصله دارد.
بر اساس گزارش اخیر مرکز اطلاعات و دادههای آب، از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه امسال) تا ۲۲ بهمن ماه ۱۱۴.۹ میلیمتر بارش در کشور اتفاق افتاده که این میزان نسبت به دوره بلندمدت ۵۴ ساله که ۱۲۸.۹ میلیمتر بارش داشتهایم با کاهش ۱۱ درصدی همراه است.
همچنین میزان بارش های این مدت نسبت به مدت مشابه در سال آبی پارسال (ابتدای مهر۱۴۰۰ تا آخر شهریور ۱۴۰۱ مقطع ۲۲ بهمن) که ۱۲۹.۵ میلیمتر بارش ثبت شده داشتهایم هم کاهش ۱۱ درصدی یافته است.
این میزان بارش در حالی است که بدانیم ایران دارای اقلیم خشک و نیمهخشک بوده و دارای متوسط بارش ۲۵۰ میلیمتر است که این میزان بارش حدود یکسوم متوسط جهانی است.
همچنین متوسط بارش کشور در گذر زمان رو به کاهش بوده است، بهطوری که میانگین بارش ۵۳ ساله کشور حدود ۲۵۰ میلیمتر بوده، اما میانگین ۱۳ ساله اخیر به ۲۳۲ میلیمتر کاهش یافته است.
آخرین وضعیت موجودی و ورودی آب به سدها هم بیانگر آن است که هنوز تاثیر ملموسی این بارش ها نداشته است.
بر اساس تازهترین گزارش دفتر اطلاعات و دادههای آب شرکت مدیریت منابع آب ایران، میزان آب ورودی به سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهر) تا ۲۳ بهمنماه حدود ۹ میلیارد و ۶۱۰ میلیون مترمکعب بوده که نسبت به مدت مشابه در سال آبی گذشته ۱۱ درصد کاهش را نشان میدهد.
میزان آب ورودی به سدهای کشور در سال آبی گذشته (ابتدای مهر ۱۴۰۰ تا آخر شهریور ۱۴۰۱) طی مهر تا ۲۳ بهمنماه ۱۰ میلیارد و ۷۷۰ میلیون مترمکعب بوده است که مقایسه آن با مدت مشابه سال آبی جاری کاهش ورودی به سدها را نشان میدهد.
حجم آب موجود در سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری در حالی به رقم ۲۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب رسیده که این رقم در سال آبی گذشته ۲۱ میلیارد و ۶۵۰ میلیون مترمکعب بوده است.
حجم خروجی آب از سدها نیز از ابتدای سال آبی جاری تا ۲۳ بهمنماه رقم ۷ میلیارد و ۱۲۰ میلیون مترمکعب است، در حالی که این میزان در مدت مشابه سال گذشته ۸ میلیارد و ۴۴۰ میلیون مترمکعب بوده و کاهشی به میزان ۱۶ درصد یافته است.
درصد پُرشدگی سدها تا ۲۳ بهمنماه به ۴۴ درصد رسیده است
در همین ارتباط سخنگوی صنعت آب کشور با بیان اینکه سومین سال متوالی خشک را شاهد هستیم، گفت: میزان بارشها کمتر از وضعیت نرمال است و بر اساس آمار وزارت نیرو همچنان ۱۰ درصد نسبت به وضعیت نرمال فاصله داریم.
فیروز قاسمزاده افزود: ظاهراً چنین انتظار میرود که شرایط آبی کشور با بارشهای اخیر به وضعیت نرمال برگشته باشد، در حالی که همواره گفتهایم در سومین سال متوالی خشک هستیم.
وی ادامه داد: حجم بارشها در کشور کماکان زیر نرمال است وبر اساس آماری که وزارت نیرو ارائه میکند، باوجود بارشهای خوبی که در دی و بهمن دریافت کردیم، همچنان ۱۰ درصد نسبت به وضعیت نرمال فاصله داریم، حتی میزان بارش سال گذشته نیز تحقق پیدا نکرده و نسبت به آن فاصله داریم.
سخنگوی صنعت آب با اشاره به این که بارشهای برف بسیار امیدوارکننده است و در حال حاضر ۲۰ درصد کشور حدوداً پوشش برفی دارد، خاطرنشان کرد: باید بتوانیم عقبماندگیهایی که در میزان بارش در پاییز داشتیم را جبران کنیم، وقتی که به عدد متوسط بارش برف نگاه میکنیم در آب معادلی که میتواند این برف داشته باشد ما نسبت به سال گذشته همچنان ۲۰ درصد کاهش داریم و نسبت به متوسط ۲۱ سال آماری که از پایگاه دادههای ماهوارهای استخراج میشود حدود ۳۲ درصد، به عبارت دیگر بیش از ۳۰ درصد با کاهش حجم بارش روبرو هستیم.
علیرضا ارسطویی مدیر دفتر بهرهبرداری و نگهداری از تاسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقهای تهران هم در این باره گفت: با وجود اینکه در روزهای اخیر شاهد بارش باران و برف در استان تهران بودیم؛ اما با توجه به اینکه عمده بارشها در بالادست سدها به شکل برف بوده و در حال حاضر به علت برودت هوا تبدیل به رواناب نمیشود و تنها برای فصول گرم سال ذخیره میشوند، کمکی به مخازن سدها نخواهد کرد و آوردی برای رودخانهها در شرایط فعلی نخواهد داشت، در نتیجه لازم است که شهروندان همچنان به موضوع مدیریت مصرف توجه ویژهای داشته باشند.
ارسطویی افزود: مدیریت مخازن سدها و استفاده از تمام پتانسیلهای آبی توسط شرکت آب منطقهای تهران در دستور کار قرار گرفته و امیدواریم با برنامهریزیهای صورت گرفته بتوانیم روزهای پایانی زمستان را پشت سر بگذاریم.
مدیر دفتر بهرهبرداری و نگهداری از تاسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقهای تهران با اشاره به اینکه اقلیم کشور ما خشک و نیمه خشک بوده و سازگاری با شرایط کمآبی همواره باید مدنظر بگیرد و در خصوص اهمیت مدیریت مصرف و همراهی شهروندان در این حوزه، گفت: اگر مردم و همشهریان مطابق سالهای گذشته همراهی و همکاری در صرفهجویی و مدیریت مصرف آب را داشته باشند، میتوانیم ماههای آتی را با کمترین مشکل و چالش پشت سر بگذاریم.
ایران چهارمین کشور خشک جهان
بر پایه نتایج پژوهشی که به تازگی منتشر شده است ایران در ردیف چهارم و درصدر کشورهایی قرار دارد که با بحران شدید کم آبی و از دست دادن منابع آبهای زمینی روبهرو هستند.
برآوردهای "موسسه منابع جهان" نشان میدهد که ۱۷ کشور جهان، از جمله بسیاری از کشورهای خاورمیانه، با بحران شدید بیآبی رو به رو هستند و سالانه ۸۰ درصد از منابع موجود آبی خود را مصرف میکنند.