به گزارش ایران اکونومیست، این نشست با سخنرانی مسلم خانی، استاد دانشگاه و مشاور و مدرس مهارت‌های کسب‌وکار و کارآفرینی، با عنوان "شرحی بر الگوهای بین‌المللی ایجاد و توسعه کارآفرینی خانگی (بخش دوم)" روز دوشنبه ۱۷ بهمن ماه به صورت آنلاین برگزار شد.
خانی با بیان این مطلب که در حوزه نظریه‌پردازی در موضوع کارآفرینی خانگی با فقر نظریه مواجه هستیم، افزود: لازم است با بررسی مدل‌ها و الگوهای کارآفرینی در سایر مناطق و شناخت نقاط قوت و ضعف آنها و همچنین تطبیق این مدل‌ها با الگوهای فرهنگی داخلی، آنها را بازنویسی و اجرا کنیم. در نشست دوم از سلسله‌نشست‌های دوشنبه‌های مشاغل خانگی، خانی با معرفی برخی مدل‌های موفق بین‌المللی در حوزه مشاغل خانگی بر لزوم به‌روزسانی قوانین موجود و افزایش سهم مشاغل خانگی از GDP تاکید نمود و در جلسه حاضر به عنوان بخش دوم، به تعریف دیگر مدل‌های حوزه مشاغل خانگی پرداخت.
این فعال حوزه کارآفرینی ضمن اشاره به بیانات مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) در دیدار با کارآفرینان کشور و بیان موضوع نیاز کشور به خلق ثروت، تصریح کرد: کارآفرینی خانگی یکی از مهمترین زیرساخت‌های توسعه ثروت در کشور است که نباید از آن غافل شد. از سوی دیگر بنا بر گزارش‌های منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، بانک مرکزی و همچنین گزارشات مرکز پژوهش‌های مجلس می‌توان گفت رقمی نزدیک به ۳۵ میلیون نفر از افراد جامعه در تهیه حداقل‌های زندگی با مشکل روبرو هستند و همین امر اهمیت مسئله ثروت آفرینی در کشور را دو چندان می‌کند.
خانی با اشاره به قانون ساماندهی مشاغل خانگی مصوب سال ۱۳۸۹ گفت: به نظر می‌رسد آن‌چه در این قانون مورد غفلت واقع شده بخش ساماندهی است، چرا که بیشترین تمرکز بر راه‌اندازی مشاغل خانگی بدون توجه به چگونگی مدیریت، سازماندهی و انسجام این فعالیت‌ها بوده است. وی سپس با معرفی چند مدل توسعه کسب‌وکارهای خانگی در دنیا و تشریح هریک از این مدل ها گفت: در ایران بیشترین تاکید بر الگوهای اشتغال خانگی از ایده تا اجرا به صورت فردی است و لازم است با بررسی و شناخت سایر الگوها، از پتانسیل ثروت‌آفرینی آنها نیز استفاده کنیم.
نظام کارمزدی کارفرمایی-کارگری اولین الگویی بود که این استاد دانشگاه در سخنان خود به آن اشاره کرد و توضیح داد: این الگو هم اکنون در برخی صنایع از جمله فرآوری مواد غذایی در کلان شهرها در حال استفاده است، اما برای بهبود آن و بهره‌برداری بیشتر از مزایای آن لازم است قوانین و مقررات مرتبط با تآمین اجتماعی، قوانین کار و بیمه بیکاری و غیره اصلاح گردد چرا که در صورت نقص قوانین با پدیده استثمار نیروی کار روبرو خواهیم شد.
مدل گروه‌های مشاغل خانگی دومین الگوی کسب‌وکارهای خانگی بود که خانی با اشاره به آن افزود: در این الگو تعدادی از مشاغل همگن با همکاری یکدیگر به ارایه یک یا چند محصول می پردازند و بر اساس یک طرح کسب‌وکار مشخص با تشکیل تعاونی با یکدیگر همکاری دارند، اما همچنان محل کار هر یک از اعضای این تعاونی در خانه است. متاسفانه در این حوزه نیز در کشور کار خاصی انجام نشده است.
خانی با اشاره به سومین الگوی کسب‌و کار خانگی موفق در کشورهای حوزه اسکاندیناوی با نام تشکل های مشاغل خانگی، این سوال را مطرح کرد که چرا با گذشت بیش از یازده سال از تصویب قانون ساماندهی مشاغل خانگی، هنوز یک انجمن صنفی کارآفرینی خانگی در حوزه کارفرمایی و یا کارگری در کشور فعال نشده است؟ و در پاسخ تاکید کرد که به نظر می رسد همچنان در کشور نگاه راهبردی، استراتژیک و بلندمدت به مشاغل خانگی به عنوان ابزاری برای رفاه جامعه وجود ندارد.
مدل اشتغال خانگی مستقل از ایده تا اجرا، مدل اشتغال از راه دور و مدل کارآفرینی دیجیتال از درون منزل انواع دیگری از الگوهای کسب‌وکارهای خانگی مبتنی بر تله ورکینگ-دورکاری- بود که خانی در سخنان خود به آن ها اشاره کرد.
وی سپس به طرح ظهور پدیده "مهاجرت پنهان" در کشور پرداخت و گفت: امروز نخبگان و افراد با مهارت در داخل کشور از طریق تله‌ورکینگ به شرکت‌ها و موسسات معتبر جهانی خدمت می‌کنند؛ این افراد هرچند در داخل کشور حضور دارند اما تمامی دستاوردهای ناشی از فعالیت آنان به خارج از کشور می‌رود و ضروری است برای بهره‌بردن از دانش و مهارت این افراد در داخل کشور اقدام شود. فعالان این بخش می‌توانند با راه‌اندازی و توسعه پلتفرم‌های آنلاین به عنوان رابط و تسهیل‌گر بین کسب‌وکارهای همگن و ناهمگن فعالیت کنند و آنها را به مصرف‌کننده وصل کنند.
خانی در بخش بعدی از سخنان خود با اشاره به موضوع ایمنی محیط کار جهت انجام کارآفرینی خانگی گفت: مدل کانکس‌های کار با ارایه خدمات حمایتی و ایمنی به صاحبان مشاغل خانگی، فضایی امن و مجهز را در اختیار این افراد قرار می دهند تا بدون نگرانی از آسیب‌های ناشی از فعالیت خود در منزل، به فعالیت بپردازند. وی سپس با اشاره به تجربه کشورهای ترکیه، بحرین و گرجستان که با بهره‌گیری از مدل اشتغال خانگی رسته‌ای و رشته‌ای توانسته‌اند تعداد زیادی از شاغلین فعال در یک حوزه خاص را به یکدیگر مرتبط سازند افزود: در این مدل در کنار تقسیم کار مشخص با هم‌افزایی توانمندی‌های صاحبین مشاغل خانگی مواجه هستیم که در نهایت می‌تواند به برندینگ نیز ختم شود.
این فعال حوزه کسب‌وکار با اشاره به الگوهای کارآفرینان خانگی تابع برند، مدل زنجیره تأمین کارآفرینی، مدل اشتغال خانگی اقماری و الگوی مشاغل خانگی خوشه‌ای و شبکه‌ای افزود: هر یک از این الگوها با داشتن ویژگی‌هایی خاص و ارزش آفرین می‌توانند در بخش‌های خاصی مناسب باشند. به عنوان مثال کشور چین با بهره‌برداری از الگوی کارآفرینان خانگی تابع برند و از طریق واگذاری خدمات یک شرکت بزرگ به فعالان بخش خانگی توانسته است به‌خوبی با کاهش بهای تمام‌شده محصولات خود، بخش بزرگی از بازار ایران و سایر کشورهای جهان را در دست بگیرد. شرکت صنایع هوایی بویینگ نیز مثال خوبی در استفاده از مدل اشتغال اقماری است. این شرکت حدود ۴۲۳ شرکت اقماری دارد که هر یک بخشی از فعالیت مرتبط با این شرکت را بر عهده گرفته‌اند.
این فعال حوزه کسب‌وکار در بخش پایانی سخنان خود به سه گزاره اصلی و تعیین کننده در حوزه مشاغل خانگی اشاره نمود: ابتدا لزوم خاق سیاست‌ها با بهره‌مندی از خرد جمعی، ترویج الگوهای مرسوم و متداول در جهان و تبدیل کردن آنها به روند جاری در کشور و در نهایت، توجه حیاتی به جایگاه شبکه‌ها و هلدینگ‌ها در قوانین بالادستی. خانی با اشاره به سهم بالای کارآفرینی در GDP برخی از کشورهای جهان گفت: امروز در کشور به ایجاد فضایی برای تفکر و اندیشه‌ورزی جهت خلق سیاست‌های راه‌گشا و همچنین اصلاح قانون ساماندهی مشاغل خانگی نیازمندیم تا بتوانیم بیشترین بهره را از ظرفیت بالای کارآفرینی خانگی ببریم.
سلسله‌نشست‌های دوشنبه‌های مشاغل خانگی، دوشنبه هر هفته به همت اندیشکده بانوان جهاد دانشگاهی واحد الزهرا (س) و دبیرخانه مشاغل خانگی پهنه شرقی استان تهران این واحد با تمرکز بر مسائل و چالش‌های مشاغل خانگی در ایران و با هدف گفتمان‌سازی و تولید اندیشه‌های به‌روز در این زمینه، در سه سطح سیاستگذاران و مجریان، پشتیبانان و متقاضیان طرح توسعه مشاغل خانگی برگزار می‌شود.
فیلم نشست‌های برگزارشده در کانال آپارات این واحد به نشانی https://www.aparat.com/jdalzahra قابل مشاهده هستند.
