تابستان بورس زیر سایه مجامع

اولين روز كاري هفته جديد و آخرین روز بهار93 در بورس تهران، در شرايطي با افزايش 96واحدي شاخص كل بازار همراه شد كه بررسي روند حركتي شاخص نشان مي‌دهد كه از ابتدايي‌ترين دقايق معاملات شاخص كل در 2 مرحله با جهش حدوداً 50 واحدي مواجه شد و در نهايت شاخص در رقم 72 هزار و 969 واحد بسته شد. در بازار ديروز در مجموع 237ميليون سهم به ارزش 731 ميليارد ريال در 46 هزار دفعه معامله مورد داد‌و‌ستد قرار گرفت.

به این ترتیب، آخرین روز بهار با بازدهی روزانه 13 صدم درصدی شاخص به پایان رسید که این رقم منجر به ثبت زیان 8/4 درصدی برای خرداد و زیان 6/7 درصدی برای کل فصل بهار شد.

بازار سرمايه روز گذشته به طوركلي فضاي مثبتي را تجربه كرد. در اين بازار درحالي نماد شركت صنعتي و معدني چادرملو تاثير 44 واحدي را دركاهش شاخص كل بازار داشت كه نمادهاي پارسان، سفارس، فولاد، خودرو، وانصار، ستران، دفرا، وبصادر، تاپيكو، وغدير، وپاسار و همراه به ترتيب بر افزايش رقم شاخص موثر بودند. با اين حال ديروز نمادهاي تاثير گذار مثبت تعداد قابل توجهي از نمادهاي بازار را شامل مي‌شد كه حكايت از بهبود روند معاملات نيز دارد.

به گزارش «دنياي اقتصاد» بازار سرمايه در حالي در آستانه برگزاري مجامع شاهد آغازي دوباره در مسیر صعودی شاخص است كه ارقام سودهاي نقدي تقسيم شده سهام در مجامع انتظارات سهامداران را تا حدودي برآورده كرده و باوجود پيش‌بيني درآمدهاي محتاطانه هر سهم در ماه‌هاي پاياني سال گذشته، روند تعديل مثبت‌ها در زمان برگزاري مجامع سرعت بيشتري گرفته؛ همان‌طور كه ماه‌هاي گذشته نيز پيش‌بيني مي‌شد. 

اين اتفاق در پي ايجاد يك حاشيه سود روي داده است. واكنش شركت‌ها در ماه‌هاي پاياني سال قبل به برنامه‌هاي اعلام شده دولت براي اجرايي كردن فاز دوم هدفمندي يارانه‌ها، افزايش قيمت خوراك پتروشيمي‌ها، افزايش بهره مالكانه معادن و البته ابهام در روند ريسك‌هاي سياسي داخلي و منطقه‌اي و حتي بين‌المللي به صورت اعلام گسترده تعديل‌هاي منفي EPS‌ها بود. در آن زمان ابهامات موجود در بازار روند معاملات را نيز تحت تاثير خود قرار داد، به نحوي كه از نيمه آبان ماه تقريبا روند هيجاني شاخص نيز در مسير تعديل قرار گرفت. ارقام شاخص از مرز 90 هزارواحد ريزش كرد و تقريبا تا پايان سال به مرز 79 هزار واحد رسيد. 

درماه‌هاي اخير با گذر از چالش‌هاي بازار سرمايه و تغييرات به عمل آمده در افزايش قيمت حامل‌هاي انرژي، نرخ خوراك و البته افت حاشيه سود صادراتي شركت‌هاي پتروشيمي بازار مرتبا دستخوش ريزش قيمت‌ها و فروش‌هاي گسترده قرار گرفت تا جايي كه مقامات بازار سرمايه براي حفظ شاخص حتي نحوه معاملات و حجم فروش شركت‌ها را نيز با تغييرات فاحش مواجه كردند و فشار بر حقوقي‌هاي بازار براي توقف فروش‌هاي كلان بيشتر شد. با گذر ازاين موارد بازار همزمان با بهبود روند مذاكرات هسته‌اي و آغاز نگارش پيش‌نويس متون نهايي توافق و البته تقسيم سودهاي به مراتب جذاب در فصل مجامع بازار با شرايط نسبتا مثبتي مواجه شد، هر‌چند هنوز شاهد بازگشت شاخص به روند ثبات افزايشي نيستيم.

بر‌اساس بررسي‌ها در برخي شركت‌ها بيش از 100درصد سود پیش‌بینی شده، پرداخت مي‌شود و به نوعي خوشبيني براي سهامداران فراهم مي‌كند. 

در اين راستا اتفاق ديگري نيز به اين قضيه دامن مي‌زند و آن دريافت مجوزهاي افزايش قيمت در برخي صنايع است كه حاشيه مطمئن‌تري را براي برخي شركت‌هاي صادراتي به وجود مي‌آورد و البته امكان بيشتري را براي تقسيم سود نيز در‌برداشته است. 

برخي كارشناسان البته تقسيم سودهاي زياد در اين زمان را به نفع شركت‌ها نمي‌دانند و به عقیده آنها نگراني نسبت به نياز دوباره به منابع در گردش شركت‌ها و حتي نياز به افزايش سرمايه مجدد و پرداخت بدهي‌هاي شركت‌ها، دلايلي است كه براي حفظ نقدينگي و استفاده از سودهاي عملياتي در طرح‌هاي توسعه‌اي شركت‌ها مورد نظر اين دسته از كارشناسان قرار گرفته است. 

در اين راستا شهاب‌الدين شمس، كارشناس مالي و عضو هيات علمي دانشگاه معتقد است به‌طور كلي پرداخت سودهاي بالا به سهامداران در كشور ما علامت مثبتي از سودآوري شركت‌ها و بازار سرمايه است. از منظر وي پرداخت سود‌هاي بالاتراز انتظار سهامداران مي‌تواند به نوعي نشانه برطرف شدن ابهامات قبلي و چالش‌هاي موجود در بازار باشد. 

شمس به توضيحاتي در خصوص تئوري‌هاي متفاوت در اين زمينه پرداخت. «تئوري پرنده در دست» با اين گزاره كه پرنده‌اي كه در دست من است از پرنده‌اي كه در آسمان پرواز مي‌كند، بهتر است، به اين مي‌انديشد كه از منظر برخي سهامداران هميشه بايد در مجامع بيشترين سود به سهامداران پرداخته شود. در عين حال اين اتفاق مي‌تواند سيگنال خوبي براي نشان دادن توانمندي شركت نيز تفسير شود. 

شمس در عين حال به تئوري ترجيحات مالياتي نيز دراين راستا اشاره كرد و توضيح داد كه دراين تئوري از آنجا كه سهامداران بايد در برخي كشورهاي توسعه يافته بخشي از سودهاي دريافتي خود را به ماليات نيز اختصاص بدهند، ترجيح مي‌دهند از دريافت سودهاي زياد خود داري كنند. به گفته وي در كشور ما اين تئوري اصولا كاربردي به دليل معافيت معاملات سهام از پرداخت ماليات، ندارد. وي همچنين از تئوري بي‌تفاوتي در دريافت اين قبيل سود‌ها سخن گفت.

در اين ميان آنچه به عنوان يك اصل مهم‌تر‌ قابل توجه به نظر مي‌رسد اين است كه در صورتي كه نرخ بازدهي داخلي (IRR) شركت از نرخ سود مورد انتظار سهامداران بيشتر باشد، سهامداران ترجيح مي‌دهند كه پول در داخل شركت مورد استفاده باقي بماند و در فرآيند فعاليت‌هاي توسعه‌اي شركت قرار گيرد. اين رويه مي‌تواند سود‌آوري سال‌هاي بعد را نيز تضمين كند و در عين حال شركت را به پشتيباني سهامداران دلگرم نگه دارد. در مقابل اگر نرخ بازدهي داخلي از نرخ مورد انتظار سهامداران كمتر باشد، اغلب سهامداران تلاش خود را بر دريافت بيشترين سود نقدي از شركت متمركز مي‌كنند.

اين كارشناس مالي همچنين توضيح داد كه پرداخت سود‌هاي نقدي البته از منظر سيگنال دهي نيز قابل توجه است، به نحوي كه تقسيم سود‌هاي مثبت سيگنال مثبتي براي توانمندي شركت نيز هست. برخي نيز با وجود اعلام EPS‌هاي بالا در عين حال سود اندكي پرداخت مي‌كنند كه در صورتي كه تعهدات فروش خود را افزايش داده باشند، اما از پس بدهي‌ها برنمي‌آيند و عموما مطالبات مشكوك‌الوصول خود را افزايش داده‌اند كه به نوعي توجه سيستم‌هاي نظارتي را براي شفاف سازي به خود جلب مي‌كنند. با اين حال در بازار سرمايه كشور ما عموما پرداخت سودهاي بيشتر نشانه‌اي مثبت تلقي مي‌شود.

در بازار ديروز، بيشترين ارزش معاملات به نماد سهام شركت لبنياتي كالبر (غالبر) اختصاص يافت كه در اين ميان 33 ميليارد ريال ارزش داشت. حق‌تقدم هلدينگ توكا فولاد نيز در اين رده در جايگاه دوم ايستاد كه ارزش معاملات آن به 5/32 ميليارد ريال رسيد.

در ميان بيشترين حجم معاملات نيز به نماد وبصادر اختصاص يافت كه 6/17 ميليون سهم آن داد و ستد شد و البته در راس قرار گرفت. از نظر حجمي نيز غالبر با داد‌و‌ستد 14 ميليون سهم در جايگاه دوم بيشترين حجم معاملا‌ت ديروز قرار گرفت.

در اولين روز هفته نماد وتوكاح نيز بيشترين تقاضاي بازار را به خود اختصاص داد. ضمن اينكه درهمين بازار نماد بنيرو بيشترين صف فروش را داشت. 

در بازار ديروز اما تجميع صف‌هاي فروش نماد كچاد موجب منفي شدن و البته افت قيمت آن شد كه 44 واحد از شاخص كل بازار را كاهش داد.